Koronavirüsle ilk kez: Bilimsel araştırmalar izne tabi tutuldu, 27 sağlık örgütü tepki gösterdi

BirGün/Ankara

Türk Tabipleri Birliği Merkez Konseyi, Uzmanlık Dernekleri Eşgüdüm Kurulu, Patoloji Dernekleri Federasyonu ile aralarında Türkiye Psikiyatri Derneği, Türkiye Acil Tıp Derneği, İşyeri Hekimleri Derneği'nin aralarında bulunduğu 24 dernek Sağlık Bakanlığı'na "Bilimsel araştırma süreçlerine müdahale etmemesi, zorlaştırıcı ve engelleyici koşulları bir an önce kaldırması" için çağrı yaptı.

Covid-19 salgını nedeniyle sosyal medya platformu zoom üzerinden gerçekleşen ortak basın toplantısında, “Bilimsel araştırmalar geleceğe ışıktır, kısıtlanamaz” denildi. Bilimsel çalışmaların sonuçlarının çok önemli olduğuna ve on binlerce insanın hayatının yanı sıra toplumların sosyal ve ekonomik geleceği bu çalışmalardan elde edilecek bilgilere bağlı olduğuna vurgu yapılan açıklamada “Bakanlığın bu kısıtlayıcı uygulaması, salgının durdurulmasını güçleştireceği için kamu yararına da aykırı olup bilimsel bilgi üretme özgürlüğü ve yükümlülüğü adına son derece üzüntü vericidir” ifadelerine yer verildi.

HASTALIĞIN ÇARESİ BU ARAŞTIRMALARA BAĞLI

“Olabildiğince çok insanın hayatının kurtulması ve salgının toplum üzerindeki olumsuz sonuçlarının engellenmesine çalışılmaktadır. Hastalığın çaresinin bulunması ve salgının durdurulması bu bilimsel çalışmalarda elde edilecek bilgilere bağlıdır” hatırlatması da yapılan açıklamada şu ifadeler yer aldı:

“Ülkemizde de bilim insanlarından oluşan ve bağımsız çalışan Etik Kurullar, insan üzerinde veya laboratuvar ortamında yapılacak çalışmaları bu evrensel kurallar ve yasal mevzuat çerçevesinde değerlendirmekte ve denetlemektedir. Herhangi bir bilimsel çalışma gerekli etik kurul onayından geçmeden yapılamamaktadır. Ne var ki, yeni bir düzenleme ile ülkemizde Covid-19 salgınına ilişkin bilimsel araştırma yapacakların hali hazırda üniversitelerinden aldıkları Etik Kurul izinleri olsa dahi veya yeni planladıkları çalışmalar için Etik Kurullara başvurmadan önce Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Covid-19 Bilimsel Araştırma Değerlendirme Kurulu’na başvurmaları zorunlu tutulmuştur.

ARAŞTIRMALARA KISITLAMA GETİRİLİYOR

Sağlık Bakanlığı, hukuki düzenlemelerle güvence altına alınan bilimsel araştırma yapılmasıyla ile ilgili haklara rağmen, ilk kez çok farklı bir tutum ile toplum sağlığını ilgilendiren böylesi bir sorun ile ilişkili bilimsel araştırmaları kendi iznine tabi tutmaktadır. Çok merkezli bilimsel çalışmalar yapmak isteyen araştırmacılara Bakanlıkça belirlenen ve tek yürütücünün görevlendirildiği bir çalışmaya veri verme yolu ile katılabilecekleri, aksi takdirde çalışma yapamayacakları açıklanmıştır. Sağlık Bakanlığı bilimsel araştırmaları teşvik edeceği, araştırmacılara olanaklar tanıyacağı yerde bilimsel ve akademik teamüllere aykırı bir şekilde kısıtlama getirmektedir.”

27 KURUM
Ortak açıklamada yer alan kurumlar şu şekilde: Türk Tabipleri Birliği Merkez Konseyi, Uzmanlık Dernekleri Eşgüdüm Kurulu (UDEK), Akademik Geriatri Derneği, Halk Sağlığı Uzmanları Derneği, Patoloji Dernekleri Federasyonu, Türk Dahili ve Cerrahi Bilimler Yoğun Bakım Derneği, Türk Gastroenteroloji Derneği, Türk İmmünoloji Derneği, Türk Jinekoloji ve Obstetrik Derneği, Türk Klinik Mikrobiyoloji Ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği, Türkiye Milli Pediatri Derneği, Türk Oftalmoloji Derneği, Türk Radyoloji Derneği, Türk Toraks Derneği, Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği, Türkiye Romatoloji Derneği, Türkiye Romatizma Araştırma ve Savaş Derneği, Türkiye Psikiyatri Derneği, Türkiye Acil Tıp Derneği, İşyeri Hekimleri Derneği, Türkiye Biyoetik Derneği, Türk Ortopedi ve Travmatoloji Birliği Derneği, Türk Nöroşirürji Derneği, Türk El ve Üst Ekstremite Cerrahisi Derneği, Klinik Mikrobiyoloji Uzmanlık Derneği, Türk Yoğun Bakım Derneği, Türk Plastik Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Derneği