Resmi Gazete’de yayımlanan yeni yönetmelik ile aile hekimleri, günlük yaptıkları muayene sayısına göre teşvik ödemesi alacak. Yönetmelik, iktidarın seçim öncesi yatırımı olarak yorumlandı. Aile hekimleri “Hastalarımıza zaman ayırmamızı istemeyen, performans ile ‘daha çok hasta’ dayatmasını körükleyen düzenlemeler ne sağlık çalışanları ne de toplum yararınadır” dedi.

Koruyucu sağlık sekteye uğrayacak
Fotoğraf: DepoPhotos

Sibel BAHÇETEPE

AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla yayımlanan ve aile hekimlerinin günlük muayene sayıları ile teşvik ödemelerini almalarını getiren yönetmelik tepkilere neden oldu. Aile hekimleri, yönetmeliğin aile hekimlerini daha fazla tüketeceğini belirterek “Bu yönetmelik ile koruyucu sağlık hizmetleri bitirilecek. Hekimler arası iş barışını bozan, ebe, hemşire gibi aile sağlığı merkezindeki sağlık çalışanlarını yok sayan yönetmeliği kabul etmiyoruz” dediler.


Aile hekimleri ve aile sağlığı çalışanlarına ilişkin düzenleme dün Resmi Gazete'de yayımlandı. Yönetmelik tepkileri de beraberinde getirdi.

HEKİMLER SUSTURULUYOR

BirGün’e değerlendirme yapan Türk Tabipleri Birliği (TTB) Aile Hekimliği Kolu Başkanı Dr. Emrah Kırımlı, sağlığa erişim problemi olduğuna ve yurttaşların kamu hastanelerinden randevu bulamadığına dikkat çekerek “İktidarın ‘SGK kuyrukları bitti’ söylemleri yıkıldı, onu kapatmak için suçu doktorların üzerine atıyorlar. ‘Doktorlar hasta bakmadığı için bu sorunlar yaşanıyor, siz hastanelere gidemiyorsunuz, paralarını veriyoruz ama siz hizmete erişemiyorsunuz’ gibi bir algı yaratıyor” dedi. Sağlık Bakanlığı’nın 3-5 aydır hekimlere yönelik ‘müjde’ diyerek açıklamalar yaptığını kaydeden Kırımlı “Covid sürecinde çalıştırdığı mekanizmayı şimdi hekimler üzerinden sağlıktaki dönüşümün problemini örtmek için yapıyor. Problem insanların sağlığa erişememesi” değerlendirmesi yaptı. Kamusal bir sağlık hizmetinin verilmediğini, parası olanın sağlık hizmeti alabildiğini vurgulayan Kırımlı, özetle şunları söyledi:

Doktor Emrah Kırımlı - TTB AileHekimliği Kolu Başkanı Doktor Emrah Kırımlı - TTB AileHekimliği Kolu Başkanı



“Bunların suçlusu da kamuda çalışan doktorlar gibi gösteriyorlar. Böyle bir ödeme ile topluma bunun iletişimi yapacak. Niyeti de kamu sağlığı değil. Parası olan sağlık hizmeti alsın, parası olmayan da şikayetçi olmasın, şikayetçi olacağı merci de biz değiliz, doktorlar diye iletişim hikayesi yaratmış olmuş oldu. Biz ek ödeme değil tek ödeme istiyoruz. Emekliliğe yansıyan bir gelir istiyoruz ve yoksulluk sınırının altında bir gelirle çalışmak istemiyoruz. Ayrıca ebeleri, hemşireleri yok sayan bir yönetmelik. Bu iş barışını da bozar. Yönetmelik ayrıca ihtar cezası alan aile hekiminin teşvik ödemesini kesiyor. Niye ihtar cezası alınıyor, iş bıraktığımız ve basın açıklaması yaptığımız için. Sağlıkta dönüşümün, Sağlık Bakanlığı politikalarının yanlış olduğunu söyleyen insanlarını susturmak istiyor. Hekimler seslerini yükseltmeye devam edecektir.”

KABUL ETMİYORUZ

İstanbul Tabip Odası Aile Hekimliği Komisyonu Üyesi Dr. Recep Koç ise yeni yönetmelik ile irinci basamak sağlık kurumları asıl görevleri olan koruyucu hekimliğin bitirileceğini söyledi. Aile hekimliğinde poliklinik hizmetlerinin ikinci planda olduğunu belirten Koç “Yeni düzenlemede ‘Ne kadar çok günlük poliklinik yaparsan o kadar çok para vereceğim’ diyor. ‘Kim olursa olsun, kayıtlı olsun olmasın kim gelirse bak. Rapor ver, muayenesini yap, ilacını ver. Kapıdan çevirme, akşama kadar kafanı kaldırma, poliklinik odasında otur, ilaç yaz, sana para vereceğim’ diyor. Yalnızca poliklinik sayılarına göre hazırlanmış yönetmelik” diyerek tepki gösterdi. Koç, aile hekimlerinin koruyucu sağlık hizmetlerine ağırlık vermesi gerektiğini dile getirerek, şöyle devam etti:

Doktor Recep Koç - İstanbul Tabip Odası Aile Hekimliği Komisyon üyesi Doktor Recep Koç - İstanbul Tabip Odası Aile Hekimliği Komisyon üyesi



“Bu düzenleme koruyucu hekimliği aksatır. Aile hekimleri genel maaşlarda düzenleme bekliyordu. Yönetmeliği kabul etmiyoruz, hemşireler ve diğer aile sağlığı personeli açısından da kabul edilebilir değil. Yönetmeliğin amacı hastanelerden randevu bulamayan hastaların aile sağlığı merkezlerinden geri dönüşünü engellemek. Şuan ki durumda benim günlük hasta sayım 50-60 kadar. Bir de başka hekimlere kayıtlı hastalara bakmaya kalkarsam işin altından kalkamazdım. Ama bugün para teşviki getirerek tamamen koruyucu sağlık hizmetlerini arka plana atan, muayene ve poliklinik hizmetlerini öne çıkartan bir yönetmelik çıkarttılar. Önümüzde seçim dönemi var amaç seçim dönemine hastanelerden randevu bulamayan hastaların ASM’lerde ilaçlarının yazılması ve muayenelerin yapılması. Aile hekimlerinin yükü daha da artacak. Bu gelişme şunu da getirecek. Benim bakmadığım bir hastaya aynı ASM içinde diğer hekim bakacak, fiziksel ve sözel şiddet olayları artabilir. Diğer arkadaş ise bakacak, eşitsizlikler de olacak. İş barışı da bozulacak. Hastanın her istediğini yapar her raporu, her ilacı veren bir sisteme dönecek. “

DAVA AÇACAĞIZ

Türk Tabipleri Birliği’nden (TTB) yapılan açıklamada ise “Hastalarımıza zaman ayırmamızı istemeyen, performans ile "daha çok hasta" dayatmasını körükleyen, özlük haklarımızı iyileştirmeyen düzenlemeler; ne hekimler ne sağlık çalışanları ne de toplum yararınadır” denildi.

Aile Hekimliği Çalışanları Sendikası (AHESEN) Başkanı Dr. Gürsel Özer de yönetmeliği eleştirerek “Yani burada da 70 hasta bakanlar için belirlenen oran oldukça yüksektir ve bu kısmıyla da aile hekimliklerinde poliklinik yapılmasını teşvik etmeyi amaçlamaktadır. Ki bu kadar büyük hasta sayıları aile hekimliği uygulamasında çok beklenen bir durum değildir” değerlendirmesinde bulundu. Özer, ceza puanı ile teşvik ödemesinin de kesilmesine de tepki göstererek “Bu şartlandırma uluslararası normalara aykırı bir durumdur. Bu anlamda bu yönetmeliği maalesef dava edeceğiz” dedi. Birlik ve Dayanışma Sendikası’nın Genel Başkanı Dr. Can Kirişci de açıklamasında, aile hekimliğini tüketim yönetmeliği olarak adlandırdıkları bu yönetmeliği kabul etmediklerini vurgulayarak “Daha çok hasta, daha çok tetkik daha çok ilaç. Koruyucu hekimlik nerede?" diye sordu. İstanbul Aile Hekimliği Derneği (İSTAHED) Başkanı Dr. Serkan Özbakış ise “Yeni yönetmelik ile bir kez daha hüsrana uğradık” dedi.

***

Yeni yönetmelik neler getiriyor ?

AKP'li Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın imzasıyla yayımlanan “Aile Hekimliği Sözleşme ve Ödeme Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliği”ne göre, aile hekimlerinin teşvik ödemelerinde günlük muayene sayısı etkili olacak. Yayımlanan yönetmeliğe göre, herhangi bir ihtar puanı almamış olan sözleşmeli aile hekimlerine tavan ücretin yüzde 42'si oranından teşvik ödemesi yapılacak. Ancak bu ödeme 1-10 arası ihtar puanı alanlara bir ay, 11-20 arası ihtar puanı alanlara iki ay, 21 ve üzeri ihtar puanı alanlara ise üç ay süreyle yapılmayacak. Öte yandan aile hekimliği birimince yapılan günlük muayene sayısının; 41-50 arasında olması halinde tavan ücretin yüzde 10'u, 51-60 arasında olması halinde tavan ücretin yüzde 21'i, 61-75 arasında olması halinde tavan ücretin yüzde 31'i, 76 ve üzeri olması halinde tavan ücretin yüzde 42'si oranında teşvik ödemesi yapılacak.