Koza için bu kez ÇED’e gerek var!
Koza Altın’ın Ardahan Göle’den ÇED dosyası hazırlamadan hayata geçirmek istediği projeye ilişkin karar çıktı. Fay hattının dahi gizlenmeye çalışıldığı projeye ilişkin ‘ÇED gereklidir’ kararı verildi.
Gökay BAŞCAN
AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın başında olduğu Türkiye Varlık Fonu’na devredilen Koza Altın’ın Ardahan’daki altın madeni projesine ilişkin ‘çevresel etki değerlendirme (ÇED) gereklidir’ kararı verildi.
Madenin, bölge halkının geçimini sağladığı tarım ve hayvancılığa olumsuz etkileri olacağını belirten yurttaşlar, ÇED sürecinin sonlandırılmasını talep etmişti. Kafkas ırkı arılarla yapılan bal üretiminin ve hayvancılığın ana geçim kaynağı olduğu bölgeyi tehdit eden Koza Altın, ilk olarak geçen aralık ayında başvuru yapmıştı. Şirket, ÇED gerekli değildir kararı alabilmek için hazırladığı proje tanıtım dosyasında, Göle Fay Hattı’nı proje tanıtım dosyasına koymadı. Şirket, kalıcı yapı kurulmayacağı için Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği hükümleri gereği yapılacak bir işlem bulunmadığını belirtti. Ayrıca proje hayata geçseydi, çevre düzeni planlarına göre çayır ve mera olarak geçen bölgede ayda 8 patlatma yapılacaktı.
BAL VE PEYNİRİN MERKEZİ
Projenin gündeme gelmesiyle birlikte tayakkuza geçen yurttaşlar ÇED sürecinin iptalini talep etti. Hem bölge halkı hem de diğer illerdeki yöre derneklerinin bir araya gelmesiyle birlikte madene karşı bir dizi eylem ve etkinlik yapıldı. Bu etkinliklerde, bölgenin, kaşar peyniri ve festivalleriyle ünlü olduğu ve ülkenin dünya çapında ünlü bir tür peynir üretiminin yapıldığı havzada yer aldığı ifade edildi. Ayrıca açılmak istenen madenin, Göle ve Ardahan ovalarındaki Kura Nehri Havzası Ekosistemi'ne ilişkin etkisine dikkat çekildi. Bu etkinin tarım ve hayvancılık faaliyetlerinde ekonomik kayıplara yol açarak öncelikle göç dalgalarına sebep olabileceği belirtildi.
Aynı zamanda bölgenin yeraltı ve yer üstü su kaynaklarının da zarar göreceğini belirten yurttaşlar, ÇED sürecinin sonlandırılmasını talep etti. Şirket projeden çekilmezken Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü, ÇED gereklidir kararı verildi. Şirketin bu kararla birlikte yeniden ÇED süreci başlatması bekleniyor.
Kararı değerlendiren Çevre Hukukçusu Avukat Cömert Uygar Erdem, “Türkiye'nin birçok yerinde deneyimlediğimiz hikayeleri Göle'de de yaşamamak için mücadele ediyoruz. Aralık ayında öğrendiğimiz sürece tepkimizi her mecrada dile getirmeye çalıştık. Madenci şirket ÇED raporu hazırlamadan, hızlıca faaliyete geçmek istedi. Bu aşamada bunu engellemiş olmak başarıdır. Sürecin takipçisiyiz. Firmanın yeni eylemlerini, başvurularını izleyeceğiz” dedi. Erdem sözlerine şöyle devam etti: “Koza Altın ile başlayan mücadelede, köylerimizde ihalesi yapılan başka maden ruhsatlarını da öğrendik. Onlarla ilgili yaptığımız başvuruda, ihaleyi kazanan şirketin 2 ayrı ruhsatla ilgili taleplerinin Bakanlık tarafından reddedildiğini, sahanın ihaleyi kazanan firmadan geri alındığını öğrendik.”
