Kredilerle Ziraat’in içi nasıl boşaltıldı?
Özgür KARABAT
CHP Milletvekili
AKP, kamu kurumlarını öyle bir talan ediyor ki, meblağlar artık yüz milyarlarca lirayı buluyor. Ziraat Bankası bu noktada çok kritik. Çiftçiye, üreticiye destek olması gerekirken, hükümetin operasyonlarının merkezi oldu.
Sayıştay’ın 2020 Ziraat Bankası raporuna göre, bankanın kambiyo zararı tam 187,7 milyar TL. Aynı yıl bütçe harcamaları 1,2 trilyon TL ve bütçe açığı da 172,7 milyar TL. Ziraat’in zararı devletin zararını geçiyor.
Bu bankayı böyle fütursuz harcama yapmaya iten nedir? AKP’nin rant ve toplum mühendisliği politikalarında Ziraat Bankası mihenk taşı oluyor. Hürriyet gazetesi başta olmak üzere Doğan Medya Grubu’nun Demirören’e satışında da bunu görüyoruz.
Görece daha bağımsız yayın yapan Doğan Grubu’na tahammülü olmayan AKP, burayı Demirören’e sattırarak, yandaş yayın organları arasına girmesini sağlıyor. Demirören parayı devletten alıyor, yani Ziraat Bankası’ndan. Demirören kredisinde ilginç bir nokta var.
Banka ile Demirören arasında yapılan sözleşme uyarınca, Demirören’in 3 yıl içinde sermaye yapısını 150 milyon dolar artırması gerekiyor. Bu yapılmadığı takdirde de ‘banka kararıyla şirkete yeni ortak bulunacağı’ sözleşmede kayıt altına alınıyor.
Ziraat Bankası şu anda Demirören yaptığı sözleşmenin hükümlerini yerine getirmiyor. Şirketleri yeni ortaklarla yapılandırması ve yönetmesi gerekiyor. Demirören’in gazetelerinde ve TV’lerinde AKP’nin borazanlığı işte böyle fonlanıyor.
Ziraat Bankası’ndan Demirören’e 2 yıl ödemesiz 10 yıl vadeli 700 milyon dolar kredi verildi. Banka yönetimindeki Metin Sezici, daha sonra Demirören Medya’nın tüm finansal işlerinden sorumlu olarak Chief Financial Officer (CFO) oldu.
Ancak Sezici burada çok fazla kalamadı ve Demirören’deki görevi sonlandırıldı. Ne Demirören borcunu ödedi, ne de Ziraat Bankası sözleşme gereği atması gereken adımları atmadı. Devasa zararlar işte böyle ortaya çıktı. Bitmedi...
Ziraat Bankası’nın “diğer gider ve zararlar” bölümü altındaki zararı 1,9 milyar TL. Bankacılık dışında işlemler yapılıyor ve bunlardan devasa zarar elde ediliyor. Ancak Ziraat bu işlemleri yapmaktan geri durmuyor. Kim için?
Ziraat’in zarar kuyusunu kazdıkça daha fazla skandalla karşılaşıyorsunuz. Bankanın faiz gideri 3,3 milyar TL. Hangi işlemlerde faiz giderine katlandı banka, bunları da saklıyorlar. Para piyasası işlemi adı altında 5,7 milyar TL faiz gideri var.
Bu denli yüksek para piyasası faizi işlemi söz konusu olunca benzer oranda bir getirisi de olmalıdır. Ama bankanın verilerinde bunu göremiyoruz. Aynı durum sermaye piyasası işlemlerinde de var. Oradaki faiz gideri de 10,7 milyar TL.
AKP’nin yönettiği Ziraat Bankası’nın paraları sürekli faize ve zarara gidiyor. Adeta zarar için faaliyet gösteriyor. Ziraat Bankası, Rize’de MÜSİAD üyelerince kurulan RİNERJİ adlı enerji şirketinin yüzde 51 hissesini satın aldı.