Kriz görünenden çok daha derin
Kurdaki artış sonucu baş gösteren krizle birlikte kimi ilaçlara ulaşmak adeta imkânsız hale geldi. BirGün, İstanbul, Ankara ve İzmir’deki eczaneleri gezdi. Bakanlık ‘kriz yok’ dese de ilaç krizi görünenden daha derin.
HABER MERKEZİ
Sağlık Bakanlığı aksini iddia etse de ülkede ilaç krizi gün geçtikçe derinleşiyor. Üç büyük kentte dolaştığımız eczanelerde, antidepresanlardan kalp ilaçlarına, antibiyotiklerden soğuk algınlığı ilaçlarına kadar çok sayıda ilaç bulunamıyor. Görüştüğümüz eczacılar, piyasada bulunamayan ilaçların sayısının her geçen gün arttığını söylüyor.
İlaç fiyatlarının belirlenmesinde kullanılan avro kuru, geçen şubat ayında 4,57 TL’de sabitlendi; ancak aradan geçen 9 ayda avro, TL karşısında 11 liraya ulaştı. Bu durum ülkenin ilaçta dışa bağımlı olması nedeniyle ilaç krizini beraberinde getirdi. Önümüzdeki şubat ayında yapılacak zammı bekleyen ilaç firmalarının ellerindeki ilaçları piyasaya sürmemesi ya da üretimi yavaşlatması, krizin giderek derinleşmesine yol açıyor. Türk Eczacıları Birliği’ne göre, 645 kalem ilacın temininde sıkıntı yaşanıyor. Sağlık Bakanlığı’na bağlı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’na göre ise ilaç krizinin yaşandığına dair haberler ‘yalan’, ilaca erişimde ise hiçbir sorun yaşanmıyor.
BirGün, İstanbul, Ankara ve İzmir’deki eczaneleri dolaştı, sıkıntı yaşandığı belirtilen ilaçları sordu. Bakanlığın açıklamasına rağmen, pek çok ilaç bulunamıyor. Üstelik kriz görünenden de daha derin. Krizinin en çok mağdur ettiği ise çocuklar… İlaç bulamayan aileler çaresiz kalırken eczacılar da bu süreçte sık sık yurttaşlarla karşı karşıya geliyor. Eczacılara göre, önlem alınmazsa ilaç sektöründe yaşanan bu kriz bir halk sağlığı sorununa dönüşebilir.
İSTANBUL: BEŞ ECZANEDEN 4’ÜNDE YOK
Eczacı odalarının verdiği bilgiye göre, çokça talep edilen P. adlı bir antidepresan, erişiminde sıkıntı yaşanan ilaçlardan biri. Megakentte dolaştığımız beş eczanenin dördünde bu ilaç yok. D. adlı ateş düşürücü şurubu da yalnızca bir eczanede mevcut. T.F. adlı grip ve soğuk algınlığı ilacı ile İ. adlı çocuk şurubu ise 5 eczanenin 3’ünde bulunamıyor. İnme, kalp yetmezliği ve böbrek yetmezliğine karşı kullanılan C. adlı tablet, D. isimli tansiyon ilacı, M. isimli antibiyotik, 5 eczaneden 2’sinde mevcut değil.
ŞUBATA KADAR BÖYLE SÜRER
Görüştüğümüz eczacılar, bu sorunun yeni olmadığını, her yıl zam dönemi yaklaşırken ilaç temininde sıkıntı yaşandığını ama bu yıl krizin çok daha erken başladığını söylüyor. Özellikle son bir aydır çok sayıda ilacın eczanelere gelmediğini vurgulayan eczacılar, firmaların ilaçları stokladığını belirtiyor. Bir eczacı, “Şubatta zam gelinceye kadar bu böyle devam eder” diye konuşuyor.
ANKARA: 2 BİN KALEME YAKIN İLAÇ BULUNAMIYOR
Başkent Ankara’da da durum İstanbul’daki gibi. P. adlı antidepresan, D. adlı ateş düşürücü, T.F. adlı soğuk algınlığı ilacı, KOAH hastalarının kullandığı V. adlı şurup, D. adlı tansiyon ilacı… Çokça talep gören bu ilaçlar, Ankara’da gezdiğimiz eczanelerin hiçbirinde yok. BirGün’ün sorularını yanıtlayan eczacılar; 645 değil, 2 bin kaleme yakın ilacın bulunamadığını bildiriyor. Eczacı Mecit K., “Ciddi bir ilaç krizi var” diyor ve ekliyor: “İthal ilaçların yüzde 90’u bulunamıyor. Bunun nedeni ilacın olmaması değil. Firmalar depolara belirli sayıda ilaç gönderiyor.”
Eczacı Şerife N. ise 10 ilaçtan 7’sinin olmadığını, hastaların bu nedenle kendilerine tepki gösterdiği aktarıyor. Şerife N., “Kalp hastalarının kullandığı kan sulandırıcı ilaçlar, tansiyon ilaçları, antidepresanlar hiç yok. Yurttaşlar biz saklıyoruz sanıyor” şeklinde konuşuyor. Ankara’da 30 yılık eczacı Ayşe D. de sabahtan beri beş depoyla görüştüğünü ama ilaç bulamadığını belirtiyor.
10 ECZANE GEZDİM
İlaçtaki kriz, yurttaşları ciddi anlamda etkiliyor. 55 yaşındaki tansiyon hastası Ahmet T., “İki günde 10 eczane gezdim. ‘İlaç yok, bir iki ay daha bulunmaz’ diyorlar. iO zamana kadar ne yapacağım ben?” diye soruyor.
İZMİR: ÇOCUK İLAÇLARINI TEMİN EDEMİYORUZ
İstanbul ve Ankara’daki tablonun aynısı İzmir’de de mevcut. Kentte hastalar birçok ilaca erişemiyor. Görüştüğümüz eczacılar, özellikle okulların açılmasının ardından çocuklarda yaşanan Covid-19 vaka artışının çocuk ilaçlarını bulunamaz hale getirdiğini dile getiriyor. Eczacılara göre burun spreyi ve çocuk şurubu bile temin edilemiyor.
Bazı ilaçların muadillerinin olduğunu belirten eczacılar, “Ama bazı ilaçların muadillerini bulmak bile zor. Bazı ilaçların muadillerini de hastalar kabul etmiyor” diyor.
Konak, Bornova ve Karşıyaka’daki eczaneleri gezdik. P. adlı antidepresan, O. adlı burun spreyi, soğuk algınlığı ilaçları T.F. ve T.H., K. ve S. adlı antibiyotikler, kalp ilacı M. bu eczanelerde bulunamıyor. İzmir Eczacı Odası Başkanı Tuncay Sayılkan, ilaçların yarısından fazlasının ithal edildiğini, bu nedenle soğuk algınlığı ilacından antibiyotiğe ve burun spreyine kadar birçok ilacın bulunamadığını belirtiyor. Sayılkan, özellikle kalp ve kan sulandırıcı gibi hayati etkiye sahip ilaçların bulunamamasının ciddi sorunlara yol açabileceğini vurguluyor.