Hollanda’nın Ermeni Soykırımı’nı tanımasıyla ikili ilişkiler bir daha çıkmaza giriyor. Maslahatgüzar, Dışişleri Bakanlığı’na çağrılırken, AKP kurmaylarından tepki gecikmedi

Krizde yeni perde

Hollanda parlamentosunun Ermeni Soykırımı’nı tanımasının ardından ikili ilişkiler bir kez daha krize doğru evriliyor. Hollanda maslahatgüzarı Dışişleri Bakanlığı’na çağrılırken, AB Bakanı Ömer Çelik ve Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ise kararı “yok hükmünde” sayarak bağlayıcılığı olmadığını belirtti.

Dışişleri: Tepkimiz iletildi

Dışişleri Bakanlığı, Hollanda Büyükelçiliği Maslahatgüzarına söz konusu kararın protesto edildiğini ilettiklerini açıkladı.

Yapılan açıklamada, “Bu konuda AİHM’in aldığı kararlara ve Avrupa hukukuna yerleşmiş içtihatlara atıfla, Temsilciler Meclisinin kendisini mahkeme yerine koymaması ve siyasi saiklerle çarpıtma yapılmaması mesajları verildi. Ayrıca, Hollanda hükümetinin konuya ilişkin tutumunun ve Temsilciler Meclisinin dünkü oturumunda hükümet adına konuşan Dışişleri Bakanı Vekilinin tutumunun not edildiği iletildi” denildi.

Srebrenitsa iması

AB Bakanı ve Başmüzakereci Ömer Çelik, karara ilişkin “Bu parlamentonun aldığı kararı kınıyoruz, bizim için yok hükmündedir. Tarih üzerinden polemik yapmak suretiyle ortaya çıkan bu parlamento kararları iyi diyaloğa ve doğru çözümlere hiçbir şekilde hizmet etmez” dedi.

Söz konusu kararın Türkiye-Ermenistan ilişkilerinin normalleşmesine katkı sağlamayacağının altını çizen Bakan, şöyle devam etti; “Bizim arzu ettiğimiz şey, Srebrenitsa gibi bir soykırım meselesinde son derece sorumluluğu olan, son derece yanlış işlere imza atmış olan, bu soykırım konusundaki sorumluluğu açık olan Hollanda’nın bu konularda daha dikkatli davranması gerektiğiydi. Dolayısıyla kararın Türkiye açısından bir geçerliliği yoktur.”

Çavuşoğlu: Popülizm

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ise, kararın hiçbir bağlayıcılığının olmadığını söyledi. ‘Soykırım’ tabirinin hukuki bir tabir olduğunu belirten Çavuşoğlu, bir olayın soykırım olup olmadığına BM tarafından karar verildiğini kaydetti.

Hollanda’nın popülizm içine girdiğini savunan Çavuşoğlu, “Bu karar, Avrupa’da artan ırkçılığın, Türkiye karşıtlığının bir yansımasıdır. Hollanda bu aşırı akımların merkezi olmuştur. Irkçı parti de Hollanda’dadır. Parlamentonun bu nedenden dolayı bu kararı alması doğaldır, ama çok yanlıştır. Tarihle ilgili siyasetçiler kıt bilgilerle kararlar almamalıdır. Tarihle ilgili karar almak kolay değil” diye konuştu.

Bir yıldır Hollanda ile yaşanan krizleri hatırlatan Bakan, “Hollanda bizimle ilişkileri düzeltmek istiyorsa, geçerliliği olmayacak basit şeylerle ve hiç kimseyi bağlamayacak şeylerle uğraşmak yerine, Türkiye gibi bir ülkeyi kazanmak için ne yapacağına kafa yormalıdır. Bu kararın bizim ve başkaları için hiçbir geçerliliği yok, sadece kendilerini tatmin etmişlerdir” dedi.

Sebebi Afrin’miş

AKP Grup Başkan Vekili Bülent Turan ise, kararın Afrin ile ilgili olduğunu iddia etti. Turan, şu ifadeleri kullandı; “Afrin alerjisi Hollanda’yı buraya itti. Afrin kıskançlığı, Afrin’de hesapların bozulması, Hollanda’nın bu yanlış kararı almasını sağladı. Bizim için zerre kadar kıymeti yok. Biz yolumuza devam edeceğiz. Eğer soykırım meselesini önümüze koyacak olursak, Hollanda ve onun gibi bazı Batı ülkelerinin Afrika’da yaptıkları, Afrika’daki bedelleri önüne konur. Soykırım onların tarihinde var, bizim tarihimizde yok.”

Hükümet ‘itidalli’

Hollanda’da 1915’te Anadolu’da Ermenilere yönelik katliamları soykırım olarak tanıyan bir önerge, parlamentonun alt kanadı olan Tweede Kamer’de yapılan oylamayla kabul edildi. Tüm büyük partilerin desteğini alan önerge, 3’e karşı 142 oyla parlamentodan geçti. Önerge, Hollanda parlamentosunun “Ermeni soykırımından bahsederken hiçbir belirsizliğe yer bırakmamasını” teklif ediyor.

Ancak Hollanda hükümeti parlamentoyla aynı yolu izlemeyeceğini duyurdu. hükümet, ‘soykırım’ tanımlamasını yapmak için Birleşmiş Milletler (BM) ya da uluslararası mahkeme kararını baz alacaklarını açıkladı. Dışişleri Bakanı Sigrid Kaag da, hükümetin “Ermeni Soykırımı sorununu tartışmaya devam edeceğini ve bu konudaki itidalli tutumunu sürdüreceğini” belirtti.

Karara Ankara’dan da kınama geldi.

Kriz bir yıldır aşılamadı

Türkiye-Hollanda ilişkileri, 16 Nisan Referandumu mitinglerine katılmak isteyen AKP’li bakanlara izin verilmemesi nedeniyle gerilmişti.

Hollanda son olarak ilişkilerin normalleştirilmesi için yürütülen görüşmelerden sonuç alınamadığını ve Ankara büyükelçisini resmi olarak geri çektiğini duyurmuştu. Hollanda, Türkiye’den yeni bir büyükelçinin de kabul edilmeyeceğini bildirmişti.