Küçücük çocuklar çalışırken ölüyor

Yarın 12 Haziran Dünya Çocuk İşçiliği ile Mücadele Günü. Türkiye’de 2 milyona yakın çocuk, her gün hayatta kalabilmek için okul yerine işe gidiyor. CHP Genel Başkan Yardımcısı Gamze Akkuş İlgezdi’nin hazırladığı rapor, bu çocukların son derece sağlıksız ve güvensiz koşullarda çalıştırıldığını, çok sayıda çocuğun iş kazalarında yaralandığını, hatta ekmeğini kazanırken can verdiğini ortaya koyuyor.

‘AKP İktidarında İş Cinayetleri ve Çocuk İşçiler’ başlığını taşıyan rapora göre, AKP’nin iktidarda olduğu yıllarda bu tablo daha da vahim bir hal almış durumda. 2003-2017 yılları arasında iş kazası geçiren 2 milyon 38 bin 803 işçinin yüzde 2’si (37 bin 445) çocuklardan oluşuyor. Sosyal Güvenlik Kurumu verilerine bakıldığında, söz konusu zaman diliminde iş kazası geçiren çocuk işçi sayısında yüzde 2 bin 747 oranında artış yaşandığı görülüyor.

3 BİNE YAKIN KÜÇÜK ÇOCUK İŞ KAZASI GEÇİRDİ

Rapora göre, 2003-2017 yılları arasında 14 yaşından küçük 2 bin 897 çocuk iş kazası geçirdi. Bu çocuklardan 3’ü hayatını kaybetti.

Bu 15 yılda iş kazası geçiren 14 yaşından küçük çocuk sayısında yüzde 3 bin 367 artış yaşandı. 2013 yılında 3 çocuk iş kazası geçirirken, 2017 yılında bu sayı tam 37 kat artarak 113’e yükseldi. 14 yaşından küçük çocuklar en fazla 2008 yılında iş kazası geçirdi.

SGK kayıtlarına göre, bu yıl kaza geçiren 14 yaşındaki küçük çocuk sayısı ise bin 109.

KÜÇÜK ÇOCUK İŞÇİ ÖLÜMLERİNDE BÜYÜK ARTIŞ

Yine SGK verilerine göre, 2003 ve 2004 yıllarında 14 yaşından küçük 502 çocuk iş kazası geçirirken, kayıtlara herhangi bir ölüm vakası geçmedi. Buna karşın 2005 yılında meydana gelen 230 iş kazasında 1 çocuk hayatını kaybetti. 2018 yılına gelindiğinde ise basına yansıyan haberlere göre 14 yaşından küçük 23 çocuk yaşamını yitirdi. Buna göre, hayatını kaybeden 14 yaşından küçük çocuk sayısında yüzde 2200 artış yaşandı.

15-17 YAŞ GRUBUNDA DA KARA TABLO

2003-2017 yılları arasında 15-17 yaş grubundan 34 bin 548 çocuk/genç işçi iş kazası geçirdi. 113 çocuk iş kazası nedeniyle sürekli iş göremez hale geldi. Meslek hastalığına yakalanan çocuk sayısı ise 35.

GÜNDE 6 ÇOCUK İŞ KAZASINDA YARALANDI

2003 yılında 220 çocuk/genç işçinin yaralandığı Türkiye’de, 2017 yılına gelindiğinde iş kazası nedeniyle yaralanan çocuk/genç işçi sayısı 6 bin 235’e yükseldi. 15-17 yaş grubunda kaza geçirerek yaralanan çocuk/genç işçi sayısındaki artış ise yüzde 2734. Veriler, son 15 yılda Türkiye’de 15-17 yaş grubundan 6 çocuk işçinin her gün iş kazalarında yaralandığını ortaya koyuyor.

15 YILDA 116 ÇOCUK İŞÇİ HAYATINI KAYBETTİ

Rapora göre, AKP hükümetleri döneminde meydana gelen iş kazalarında çocuk işçilerin payına da ölüm düşüyor. 2003-2017 yılları arasında yaşanan iş cinayetlerinde 116 çocuk/genç işçi hayatını kaybetti. 2018 yılında ise en az 44 çocuk/genç işçi iş cinayetlerinde öldü. Bu sayı 2003 yılında yalnızca 1’di. 2003-2018 yılları arasında ölen çocuk/genç işçi sayısındaki artış ise yüzde 4300 olarak kayıtlara geçti.

SORUN GİDEREK YAKICI HALE GELİYOR

CHP Genel Başkan Yardımcısı Gamze Akkuş İlgezdi, “Veriler çocuk işçiliğine bağlı olarak iş kazaları ve cinayetlerinin her geçen gün arttığını gösteriyor. İşletmeler çocuk/genç işçiliğini ucuz işgücü olarak gördüğü için kârlarını artırırken, firma menfaatleri gözetilerek çalıştırılan çocuk/genç işçiler emek sömürüsüne maruz bırakılıyor. Bu bağlamda çocuk/genç işgücü sorunu giderek daha yakıcı bir hale geliyor” değerlendirmesinde bulundu.

***

Bir ayda 9 çocuk çalışırken can verdi

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi, mayıs ayı iş cinayetleri raporunu açıkladı. Buna göre, yalnızca mayıs ayında 9’u çocuk, en az 163 işçi iş cinayetlerinde hayatını kaybetti. Yaşamını yitiren çocukların dördü, henüz 15 yaşında bile değildi. Çocuk işçi cinayetleri tarım, kimya, ağaç, metal ve taşımacılık işkollarında yaşandı.

Rapora göre, mayıs ayında 12 kadın ve 6 göçmen işçi de yaşamını yitirdi. En çok iş cinayeti tarım, inşaat, taşımacılık, madencilik, belediye/genel işler, ticaret/büro, metal, konaklama/eğlence, kimya ve sağlık işkollarında gerçekleşti. Ölüm nedenleri arasında trafik/servis kazaları yine başı çekerken, bunu yüksekten düşme ve zehirlenme/boğulma vakaları takip etti. En çok iş cinayetinin yaşandığı iller ise İstanbul, Antalya, Bursa, Urfa, İzmir ve Kocaeli olarak sıralandı. Mayıs ayında yaşamını yitiren işçilerin 5’i (yüzde 3,06) sendikalı, 158’i ise (yüzde 96,94) sendikasızdı.

Öte yandan bu yılın ilk beş ayında iş cinayetlerinde can veren işçi sayısı 716’ya ulaştı.