Deprem bölgesinde incelemelerde bulunan Dr. Rodoplu, Kızılay, AFAD ve ilkyardım eğitimleri vermesi gereken MEB’in görevini yapmadığını söyledi. Rodoplu, yetkililerin çoğunun afet sonrası eğitiminin olmadığını belirtti.

Kurumlar afet eğitiminde yetersiz

Sibel BAHÇETEPE

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Toplu Yaralanma Yönetimi Eğitimcisi ve Avrupa Acil Tıp Birliği Dirençli Toplum Çalışma Grubu Başkanı Dr. Ülkümen Rodoplu, Maraş ve Hatay’da peş peşe meydana gelen depremlerin ardından bölgeye giderek incelemelerde bulundu. Depremlerin ardından 72 saatin çok kritik olduğunu vurgulayan Rodoplu “Kızılay, AFAD ve bu eğitimleri yaygınlaştırmakla görevli olan Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) görevlerini kesinlikle yapmadı, yapmamıştır” dedi. Rodoplu, çalışan kadroların büyük çoğunluğunun afet sonrası müdahale konusunda hiçbir eğitiminin olmadığı, bu tür koşullara hazır olmadığının da görüldüğünü vurguladı.

EN AĞIR SONUCU SAHADA

Dr. Rodoplu, incelemelerinin sonunda hazırladığı raporda afet yönetimini irdeledi. Rodoplu, afet durumu ilan edildikten sonra kriz merkezi hazırlanması, güvenlik, trafik düzeni, arama-kurtarma, ilkyardım, hastanelerin afet durumu ilan etmesi, barınma, yiyecek ve içecek temininin hızla yerine getirilmesi gerektiğine dikkat çekti. Afet sonrası yaşanan aksaklıkları sıralayan Rodoplu, ilk 72 saatin önemini vurguladı. Koordinasyon, organizasyon eksikliğinin en ağır sonucunun sahada yaşandığını söyleyen Rodoplu, özetle şunları kaydetti: “Alanda güvenlik eksikliği nedeniyle acil yardım doğru şekilde yapılamamıştır. Çalışan kadroların büyük çoğunluğunun afet sonrası müdahale konusunda hiçbir eğitiminin olmadığı, bu tür koşullara hazır olmadığı görülmüştür. Öyle ki sahada ölüm kararı veremeyen bir çok ambulans görevlisi, ATT, paramedik triaj yapamadığı için zaten ölmeyecek olan basit kırık, travma hastalarını nakletmiş, ya da son nefesini veren ciddi olguları taşımak zorunda kalmıştır. Belli ki bu ekiplerin afete hazırlık, triaj, acil yardım, afetlerde hayatta kalma, afet yönetimi eğitimleri eksik ve/veya tekrarlayan tatbikatlarla desteklenmemiştir. Bölgeye koşarak, hiçbir görevden kaçınmayan, yollarda günlerce sefillik çekmeyi göze alan sağlık çalışanları, sistemdeki aksamaları hiç belli etmeden, ellerinden gelenin fazlasını yapmıştır. Hayatlar kurtarmışlardır."

Dr. Ülkümen Rodoplu, DSÖ Toplu Yaralanma Yönetimi Eğitimcisi

Dr. Ülkümen Rodoplu, DSÖ Toplu Yaralanma Yönetimi Eğitimcisi

***

HAZIRLIK KÜLTÜRÜ OLMALI

Rodoplu, yapılması gerekenleri ise şöyle sıraladı:

• Doğa olaylarının afete dönüşmemesi için dirençli yaşam alanları kurulmalı.

• Risklerin ortaya konulması, hazırlanma, devletin tüm kurumlarının ortak çalışması ve tüm kaynakları kullanması çok değerli.

• Halk arasında deprem ve hazırlık kültürü olmalır.

• Deprem, afet, afet bilinci okul öncesi süreçten başlamak üzere her yıl eğitim programlarına dahil edilmelir. Seçmeli değil, sürekli ders olmalıdır.

• Vatandaşların güvenle yaşayabilecekleri binalar haklarıdır. İmar süreçleri bu hak temelli bir yaklaşıma dayanmalı.

• Deprem sonrası ilk saatlerde hızla yapılan ilkyardım uygulamaları hayat kurtarır. Görevli sağlık çalışanlarının, kriz yönetimi, toplu yaralanma yönetimi konularında eğitimli, deneyimli ve tatbikat yapmış olması gerekmekte.

• Kadroların, hayatı seven, hayat kurtarmaya kendini adamış, yetkin, deneyimli, liyâkat sahibi yöneticilere teslim edilmesi, üniversiteler, meslek örgütleri, gönüllü yapılar ve bilimsel dernekler ile işbirliği yapmaları sağlanmalı.