Kuryelerin isyanı
Trendyol Go’da çalışan esnaf-kuryelerin isyanı ülkenin sokaklarını turuncuya boyadı. Maslak’taki genel merkez önünde dün yine bir araya gelen motokuryeler, “Hakkımızı istiyoruz” diyerek tepki gösterdi.
Dilan ESEN
İstanbul’da kontak kapatan Trendyol GO kuryelerinin eylemi ülkeyi sardı. Şirket yetkilileri tarafından açıklanan sefalet zammına tepki gösteren motokuryeler, dün yine Maslak’taki genel müdürlüğün önüne giderken Kocaeli, İzmir ve Ankara’da da eylemler yapıldı.
Düşük ücretlerden çalışma saatine, güvencesizlikten her an ölüm riskine motokuryeler, esnaf kurye modelinin maruz bıraktığı sorunlarla boğuşuyor. Geçen yıl yükselen motokurye eylemlerinin ardından bu yıl da kötü çalışma koşulları esnaf-kuryeleri isyan ettirdi. İki gündür eylem yapan motokuryeler, “Safımızı biliyoruz” dedi.
CEFAYI BİZ ÇEKİYORUZ
Eylemlere katılan esnaf-kurye Anıl Alkan, BirGün’e sorunlarını ve yaşadıklarını anlattı. Esas sorunun esnaf-kurye sisteminden kaynaklandığına değinen Alkan, “Esnaf kuryelik diye bir sistemle çalışıyoruz. Beşiktaş’ta bir lokantanın sahibiyiz sanılıyor. Böyle bir surum söz konusu değil. Her zaman 25 bin TL para kazanıldığı söyleniyor ama böyle bir durum yok aslında temel sorunumuz bu ama konu buraya gelemiyor. Esnaf-kurye sistemiyle Trendyol’un iş ortağıyız sanılıyor. Ama bu ortaklıkta cefayı çeken oluyoruz, sefa kısmı Trendyol’a kalıyor” dedi. Trendyol’un yüzde 400 oranında kâr elde ettiğini aktaran Alkan, şöyle devam etti: “Buradan bize düşen pay, yok denecek kadar az. Şu andaki tek konumuz rakamlar da değil. Risk altında çalışan bir işkoluyuz. 14-15 saat çalıştığımı biliyorum. Böyle olduğunda da kelle koltukta çalışmış oluyoruz. Ortaklık olarak anlatıyorlar ama bu büyük rakamların gerçeğinde şu var, vergisi, benzini, motosikletin bakımları, kazalarında Trendyol bize 5 kuruş vermiyor. Sorumluluktan kaçıyorlar. Modern kölelik dediğimiz aslında bu. Herkes safını bilecek gibi bir vaziyet yaratmış olduk.”
Haftalık 45 saatin yanında ‘kazandıran’ ya da ‘alevli’ saatlerde mola haklarının bile olmadığını ve çalışmak zorunda olduklarını belirten Alkan, şunları dile getirdi: “İstediğin kadar çalışmak ortadan kalkıyor. 23 saat zorunlu kısmı 18’e düşürmek istiyoruz. Önümüz kış, kar tatillerinde valilik motokuryelerin çıkmasını yasaklıyor. Bu dönemde bir ücret verilmesini istiyoruz. Bonusu almaya çalışmak risk ve kazaya sebebiyet verebilecek durumlar oluşturuyor. Sürekli ve örgütlü bir mücadeleye ihtiyacımız var. Esnaf-kuryeyiz sendikalaşmak pek mümkün olmuyor ama bunu da fiilen yapıyoruz.”
***
KURYELERİN 18 TALEBİ
Motokuryelerin talepleri şöyle:
•10 saatlik emeğin karşılığı 30 paket atarak 1300 TL olacak.
•Alevli saatler zorunluluğunun kaldırılması. Mola hakkı. Alevli saatlerin 18 saate çekilmesi.
•Mağaza ile müşteri mesafesinin toplam 4 km olması.
•Açılış bonusunun 20 siparişten 14 siparişe düşmesi.
•Bonus barem kademesinin düşürülmesi.
•Asansör olmayan binalarda kat çıkma zorunluluğunun en fazla 5 kat olması.
•Trendyol kuryesi olunduğuna dair özel kimlik belgesi verilmesi.
•AVM’lerden alınan ve teslim edilen siparişlere ekstra ücret ödenmesi.
•Mağaza ve müşteriye olan yürüme mesafesinin maksimum 300 metre olması.
•Mağaza ve restoranlardan bekleme süresinin maksimum 10 dakika olması.
•Mağaza ve restoranlardan alınan siparişlerin zarar görmesi ve bozulması durumunda slotların kapatılmaması.
•Genel merkezdeki müşteri temsilcilerinin eğitilerek yetkilendirilmesi.
•Sipariş motokurye üzerine atandığı zaman müşteri ve mağaza kaynaklı sipariş iptallerinde, iptal olan siparişin bonusa yansıtılması.
•Sipariş atandığı zaman mağazaya olan mesafenin en fazla 2 kilometre olması.
•Gidilecek yerlerin adresinin eskisi gibi uygulamada görünmesi.
•İş Kanunu hükümleri ve ilgili mevzuat uyarınca işbu talepler sebebiyle hiçbir Trendyol kuryesinin işten çıkarılmaması.
•İşe alımların 6 ay süreyle yapılabilmesi ve Trendyol kuryelerine işe alım yapılacağının bildirilmesi.
•Özel sağlık sigortasını Trendyol kuryelerinin karşılamaması, Trendyol’un özel sağlık sigortasını ödemesi.