Kütüphanesiz üniversiteler

Kütüphanesinde öğrenci başına bir kitap dahi olmayan üniversitelerin varlığı uzun süredir biliniyor. YÖK’ün yayımladığı raporlarda bu soruna yıllardır dikkat çekilirken Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre ülkede kütüphanesi olmayan üniversite dahi var.

TÜİK kütüphane istatistiklerini yayımladı. Buna göre kütüphane sayısı geçen yıl 1 Cumhurbaşkanlığı Millet Kütüphanesi, 1 Milli Kütüphanesi, 1295 halk kütüphanesi, 627 üniversite kütüphanesi ve 46 bin 809 örgün ve yaygın eğitim kurum kütüphanesi olmak üzere toplam 48 bin 733 oldu. Bu kütüphanelerdeki kitap sayısı ise yüzde 32,6 oranında arttı.

Yayınlanan verilerdeki en dikkat çekici bölüm ise üniversite kütüphanelerine ilişkin oldu. TÜİK’e göre 477'si devlet ve 150'si vakıf üniversitesi olmak üzere toplamda 627 üniversite kütüphanesi var. Bu kütüphanelerdeki elektronik kitap sayısı ise 118 milyon 373 bin 442 oldu. Ancak asıl öne çıkan ise kütüphanesi olan üniversite sayısı. TÜİK verilerine göre 2022’de 215 üniversitenin kütüphanesi vardı. Bunların 130’u devlet, 85’i vakıf üniversitesiydi. Geçen yıl ise bu sayı 206’ya geriledi. Devlet üniversitelerinde bu sayı 129’a, vakıf üniversitelerinde 77’ye geriledi. Ülkedeki üniversite sayısı ise 208. Yani TÜİK verilerine göre en az iki üniversitenin hiç kütüphanesi yok. Diğer dikkat çekici veri ise fakülte kütüphaneleri oldu. Fakülte ya da yüksekokul kütüphanelerinin sayısı 2022’de 430’ken geçen yıl 428’e düştü.

YÖK’ün açıkladığı rapora göre ise 4 üniversitede öğrenci başına kitap sayısı 1’in altında kalırken 89 üniversitede ise sayı 1 ile 4 arasında. Ülke genelindeki üniversitelerde de bu sayı sadece 8,5.  Öğrenci başına 10 ve üzeri basılı kitap düşen üniversite sayısı ise sadece 33.

Diğer bir öne çıkan veri ise yayımlanan kitap sayısı oldu. Geçen yıl toplam 71 bin 200 kitap yayımlandı. Yayımlanan materyal sayısı ise yüzde 18,4 artışla 99 bin 25 oldu. Yayımlanan materyallerdeki artışın büyük çoğunluğunun ise akademik yayınlar oluşturdu. Akademik yayınlar 17,3 binden 29,6 bine yükseldi. Eğitim temalı materyaller azalırken edebiyat ve kurgu materyallerde ise artış çok az oldu.

BİR GARİP İSTATİSTİK

TÜİK’in istatistiklerinde okul kütüphanelerindeki materyallere de yer verildi. Buna göre özel okullardaki bilgisayar ve etkileşimli tahtaların sayısı devlet okullarındakinin çok altında kaldı. TÜİK’e göre devlet okullarında 13 bin 910 bilgisayar ve 15 bin 346 etkileşimli tahta var. Özel okullarda ise bilgisayar sayısı 190 etkileşimli tahta sayısı sadece 86. Hatta İstanbul’da özel okullardaki bilgisayar ve etkileşimli tahta sayısı sıfır.