Bilim insanları, Kuzey Buz Denizi’ndeki (Arktik Denizi) ana buzulları oluşturan Laprev denizinin, Ekim ayı sonu olmasına rağmen, uydu kayıtlarının izlenmeye başladıklarından bu yana ilk kez donmadığını gördüklerini açıkladı.

Kuzey Buz Denizi, izlenmeye başladığından beri ilk kez Ekim’de donmadı

Kayıtlar tutulmaya başlandığından beri ilk kez, Arktik deniz buzunun ana kısmını oluşturan Laprev denizi Ekim ayının sonu gelmesine rağmen donmadı. Bilim insanları, Laptev Denizi'ndeki gecikmiş yıllık donmanın, Sibirya’da yıl boyunca devam eden yüksek sıcaklıklardan ve Atlantik sularının istilasından kaynaklandığını söyledi. Bununla birlikte bölgedeki okyanus sıcaklıkları, rekor kıran bir sıcak hava dalgasını takiben, kısa süre önce ortalamanın 5 derece üzerine çıktı.

ABD’de yer alan Colorado Eyalet Üniversitesi'nden iklim bilimci Zachary Labe, "Sibirya Arktik bölgesinde şu ana kadar donma olmaması daha önce hiç görülmedi. Bu durum insan kaynaklı iklim değişikliğinin kutup bölgesinde yarattığı zincirleme reaksiyonların bir parçası” ifadelerini kullandı.

Daha önce yapılan bir araştırma Sibirya’da sıcak hava dalgasının endüstriyel ve tarımsal faaliyetlerden kaynaklanan emisyonlar nedeniyle en az 600 kat daha güçlendiğini ortaya koydu. Haziran ayında Dünya’nın en soğuk bölgesi olan Sibirya’da art ardına sıcaklık rekoru kırılmış ve Haziran aylarında ortalama sıcaklığın 9 derece olduğu Yakutsk’ta termometreler 38 dereceyi göstermişti. Bölgede çıkan orman yangınları ise hala birkaç noktada sürüyor.

Öte yandan Labe, Arktik’te buz oluşumunu yavaşlatan tek faktörün artan hava sıcaklığı olmadığını belirtti. Labe iklim değişikliğinin aynı zamanda daha ılık Atlantik akıntılarını Kuzey Kutbu'na doğru ittiğini ve sıcak derin sular ile soğuk yüzey arasındaki olağan tabakalaşmayı bozduğunu söyledi.

BUZ KAYBINDAKİ ARTIŞ REKOR SEVİYEDE

ABD Ulusal Kar ve Buz Veri Merkezi'nde kıdemli araştırma bilimcisi Walt Meier ise Artktik’teki buz kaybının uydu kayıtlarının başladığı 1979’dan bu yana rekor seviyelerde yükseldiğini açıkladı.

Meier, "Özellikle 2007' başlayan ve günümüzde devam eden Kuzey Kutbu'ndaki eski buzun çoğunun artık kaybolduğunu ve yerlerini daha ince mevsimsel buzlara bıraktığını gördük. Ortalama buz kalınlığı genel olarak 1980'lerdekinin yarısına düştü” dedi.

Meier, Kuzey Kutbu'nun ilk buzsuz yazını yaşayana kadar düşüş eğiliminin devam edeceğini belirterek, “Veriler ve modeller, bunun 2030 ile 2050 arasında gerçekleşeceğini öne sürüyor” açıklamasını yaptı.

LAPREV DENİZ BUZU HAKKINDA

Laptev Denizi, Kuzey Kutbu’nda kışın başlarında kıyı boyunca oluşan buzun doğduğu yer olarak biliniyor. Ardından, Grönland ve Svalbard arasındaki Fram Boğazı'nda ilkbaharda parçalanmadan önce Kuzey Kutbu boyunca bölgedeki canlılara besin maddeleri taşıyarak batıya doğru sürükleniyor.

Araştırmacılar, Laptev'de donmanın gecikmesi halinde oluşan buzul tabakasının daha ince olacağını ve Fram Boğazı'na ulaşmadan erimeyebileceğini düşünüyor. . Bu durum ise Kuzey Kutbu’nda yaşayan kutup ayıları, balıklar ve diğer canlılar için daha az besin maddesi anlamına geliyor.

Kaynak: NTV