Kuzey Irak'taki çatışmalar ne anlatıyor?

Özde Çelikbilek

Kuzey Irak’taki krizi Kürt siyasetçiler Muhammed Emin Pencwini, Erbil Selahaddin Eyyubi Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Sabah Sobhi Hayder ve yazar Faysal Dağlı değerlendirdi.

ANKARA KDP’Yİ ÖNE SÜRÜYOR

bolgedeki-catismalar-ne-anlatiyor-818682-1.

Kürt siyasetçi Muhammed Emin Pencwini: "PKK ve Peşmerge/Zeravani güçleri arasında yaşanan çatışmalar yaralanma ve ölümlerle sonuçlandı. Bugün, Irak’ın kuzeyinde KDP ile PKK arasında bir savaşa hazırlık koşullarının oluştuğunu görüyoruz. KDP, kuvvetlerinin büyük bir kısmını PKK güçlerinin de bulunduğu ve her iki tarafın da savaşa hazırlandığı yerlere konuşlandırdı. PKK, Peşmerge’den tüm sorunları diyalog zemininde çözmeye hazır olduklarını görmek istiyor. Burada, Türkiye Hükümeti’nin KDP’yi PKK ile savaşa zorladığını görebiliyoruz. Türkiye’nin bu niyete sahip olmasının nedeni, PKK’yi bölgeden çıkarmak. Kürt güçleri arasında savaş çıktığı takdirde, Kürdistan'ın Irak'taki siyasi durumu daha kötü olacak. Kürt siyaseti de uluslararası toplumda zorluklarla karşılaşacaktır."

İRAN PKK’Yİ DESTEKLİYOR

bolgedeki-catismalar-ne-anlatiyor-818683-1.

Erbil Selahaddin Eyyubi Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Sabah Sobhi Hayder: "Irak Merkez Hükümeti ve IKBY arasında bir süredir yaşanan gerilim, bölgedeki tüm dengeleri etkilemektedir. Tam bu dönemde Erdoğan, Irak Başbakanı Mustafa Kazımi’yi Ankara’ya davet etti. Görüşme iki devletin ilişkileri güçlendirmek ve yeni bir düzlemde ortak hareket etmek istediklerine dair bir niyet olarak görülebilir. Tüm bunlarla birlikte Bağdat’ın ABD ile olan ilişkisi, İran ile yaşadığı gerilimler bölgede Türkiye gibi bir devletle ilişkilerini güçlendirmek istemesi çok anlaşılırdır. Bağdat’ın ayırması gerektiği bütçeyi Erbil’e göndermemesi, Kürt Bölgesel Yönetimi’nde memurların maaşlarının ödenememesi ile birlikte protestolar gerçekleşti. KDP, bunun arkasında İran destekli PKK güçlerinin olduğunu söylüyor. Burada Türkiye'nin bir baskı oluşturduğunu dönem dönem askeri operasyonlar gerçekleştirdiğini gördük. PKK ile KDP arasındaki çatışmalarda, İran'ın Kürt petrolünü Türkiye'ye göndermek istememesi ve İran'ın PKK'yi bu eylemlerde desteklediği bir başka yorum olarak karşımızda duruyor.”

ULUSAL BİRLİK İSTENMİYOR

bolgedeki-catismalar-ne-anlatiyor-818684-1.

Gazeteci-yazar Faysal Dağlı: Savaşlar kin ve öfkenin biriktiği ve tarafların tüm bu yaşananların ardından içe yaşamak zorunda kaldığı dönemleri beraberinde getirir. İç savaşın acıları ise hep diri kalır. Herhangi bir dönemde ise yeniden başlayan tartışmalar, o travmatik anıları geri getirerek meselede endişe verici bir durum havası yaratır. KDP ve PKK taraflarının söylemlerine baktığımız zaman eski söylemlerin güncelleştirilerek, yeniden kullanıldığını görüyoruz. Birbirlerinin kardeş olmadığının anlatıldığı psikolojik bir zemin hazırlanır. Her dönemin siyasal konjonktürü farklı olur. Ancak şu andaki biraz daha farklı. İki farklı güç, iki farklı ideolojinin karşı karşıya geldiği ve koşullarının değiştiği bir döneme şahit oluyoruz. KDP ve PKK arasında yaşanan bu gerginliklerin, bölgedeki diğer büyük güçler İran, Türkiye, Irak politikalarından bağımsız olduğu ise düşünülemez. Aslında Ortadoğu’nun tümü için bu geçerli. KDP ve PKK arasında sonunda ölümlerin olduğu çatışmalar, diğer güçlerin bölgede kürt ulusal birliğinin sağlanmasından duydukları rahatsızlıkların yansıması olarak görülebilir. Kürtler ne zaman herhangi bir kazanım elde edecek olsa, bölgedeki diğer güçler Kürtleri birbirlerine karşı kışkırtmak için aktör olarak devreye girerler. Bugün, Irak Kürt Bölgesi’ndeki bütçe eylemlerinde KDP, PKK’yi hedef gösterdi. Aslında onu Güney Kürdistan’dan izole etmek isterken, gücünü büyük göstererek hedef haline getirdi. Peki diğer suçlamalar neler? İki yıldan bu yana Türkiye Hükümeti’nin bölgeye yönelik gerçekleştirdiği askeri operasyonlar var. KDP, taktiksel olarak dağılan PKK’nin TSK’yi buraya çekmekle suçladı. PKK de aynı şekilde KDP’yi Türkiye askerini buraya yerleştirmekle eleştirdi. Bu durum, birbirlerinin alanlarına girmeye başlayan iki büyük Kürt gücünün yeni çatışma motifi oldu. Bölgedeki diğer aktörler, Bağdat Hükümetinin Erbil’e yönelik baskıları, Türkiye’nin gerçekleştirdiği askeri operasyonlar bölgede gerilimin her geçen gün daha fazla yükselmesine neden oldu.”