‘Laikliğin savunucusu ilahiyatçı’ Bahriye Üçok, katledilişinin 30. yılında unutulmadı
6 Ekim 1990’da, evine gönderilen ve üzerinde “İlmî Araştırmalar Vakfı” imzası bulunan bir bombalı paketle katledilen akademisyen Bahriye Üçok, ölüm yıldönümünde anıldı.
Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi'nin ilk kadın akademisyeni, tarihçi, siyaset bilimci ve eski milletvekili Bahriye Üçok, uğradığı suikastle katledilmesinin 30. yılında anıldı.
Bahriye Üçok’un ölüm yıldönümünde, birçok parti, demokratik kitle örgütü ve isimden anma mesajları paylaşıldı.
Mesajlardan bazıları şöyle:
Türkiye'yi aydınlık yarınlara taşıma mücadelesinde yitirdiğimiz, demokrasi şehidimiz #BahriyeÜçok'u katledilişinin 30. yılında rahmet, saygı ve özlemle anıyoruz. pic.twitter.com/9VaGNfrWh3
— CHP (@herkesicinCHP) October 6, 2020
Çağdaş bir Türkiye için canını veren, cumhuriyet devrimlerinin savunucusu, bilim insanı, aydın, SHP Parti Meclisi üyesi #BahriyeÜçok'u katledilişinin 30'uncu yılında özlemle ve saygıyla anıyorum. pic.twitter.com/4bGAhdHUmJ
— Özgür Özel (@eczozgurozel) October 6, 2020
#BahriyeÜçok 6 Ekim 1990'da evine bir kitap içinde gönderilen bombayla katledildi.
— SOL Parti (@solpartibilgi) October 6, 2020
İlerici aydınlar katledilerek bugünkü gerici karanlığın taşlarını döşediler. Unutulmayacaklar. pic.twitter.com/fLqiCkxuS5
BAHRİYE ÜÇOK KİMDİR?
Bahriye Üçok, 1919'da Trabzon'da dünyaya geldi. Babası Gümüşhaneli Hamit Ataç olan Bahriye Üçok,, öğrenimini Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Ortaçağ Türk-İslam Tarihi Bölümü'nde tamamladı.
Eğitiminin ardından on bir yıl boyunca Samsun ve Ankara'da lise öğretmenliği yaptı. 1953 yılında akademik hayata başladı. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi'nde öğretim üyesi olan Bahriye Üçok, bu fakültenin ilk kadın öğretim üyesidir.
1957 yılında doktor, 1964 yılında ise "İslam Devletlerinde Kadın Hükümdarlar" adlı çalışmasıyla doçent oldu.
Bahriye Üçok, 1971 yılında Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay tarafından kontenjandan senatör seçildi ve beş yıl boyunca Cumhuriyet Senatosu divan üyeliği yaptı. Üçok, siyasi tercihini ise Cumhuriyet Halk Partisi'nden (CHP) yana kullandı ve 1977'de partiye katıldı.
12 Eylül darbesinin ardından Halkçı Parti'nin (HP) kurucu üyesi olan Bahriye Üçok, 1983 seçimlerinde HP'den Ordu milletvekili olarak TBMM'ye girdi. Bahriye Üçok, 1986'dan itibaren ise Sosyaldemokrat Halkçı Parti'ye (SHP) üye oldu.
Kasım 1988'da televizyonda yapılan bir açık oturumda, "İslam'da örtünmenin ve oruç tutmanın zorunlu olmadığı" iddialarına dayanan açıklamalarından sonra üzerine birçok tepki çekti ve tehditler almaya başladı.
Üçok, 6 Ekim 1990 günü Ankara'nın Çankaya ilçesindeki Köroğlu Caddesi'nde bulunan evine, Ekspres Kargo tarafından ulaştırılan ve gönderici olarak İlmî Araştırmalar Vakfı'nın göründüğü kitap paketini saat 16.30'da aldı. Bomba olabileceği şüphesiyle paketi kapısının önünde açmaya çalışırken, paketin içine yerleştirilmiş olan bomba patladı. Ağır yaralı olarak Hacettepe Tıp Fakültesi Acil Servisi'ne kaldırılan Üçok, saat 20:00 sularında burada yaşamını yitirdi. Cenazesi 9 Ekim günü Maltepe Camii'nden kaldırılmış ve Karşıyaka Mezarlığı'na defnedilmiştir. Cinayeti İslâmi Hareket adlı örgüt üstlendi.
SHP Parti Meclisi üyesi olan Doç. Dr. Bahriye Üçok, katledildiği sırada SHP için bir laiklik raporu hazırlamaktaydı. Üçok, katıldığı toplantılarda sık sık laiklik, kadın hakları ve irtica tehlikesi üzerinde durmuş ve "laikliğin savunucusu ilahiyatçı" olarak tanınmıştır.
Fransızca, Arapça ve Farsça bilen Üçok, "İslam'dan Dönenler", "Yalancı Peygamberler" ve "İslam Devletlerinde Kadın Hükümdarlar" adlı üç kitap yayımlamıştır.