Madalyonun öteki yüzü: Nefret medyasının gizli destekçileri


Nina L. Khrushcheva

Donald Trump’ın destekçileri ABD’de Kongre binasını bastığından beri düzinelerce insan tutuklandı ve mahkemeye sevk edildi. Ayaklanmayı teşvik eden Trump sosyal medya platformlarından atıldı ve ikinci bir azil süreciyle karşı karşıya. Bu esnada Trump’ın asılsız iddialarını destekleyen Cumhuriyetçi senatörler ve temsilciler de ağır eleştirilere uğradı.

Fakat asıl suçluların büyük bölümü, süreci kazasız atlatacaklar gibi. Örneğin, Rupert Murdoch’un Amerikan medya imparatorluğunun en kazançlı kalemini temsil eden Fox News, Kongre ayaklanmasına giden yolun taşlarını döşemede önemli rol oynadı. 1990 yılından beri yayın yapan Fox News, kutuplaştırıcı dili ve gerçekleri çarpıtan haberciliğiyle (ya da Trump danışmanı Kellyanne Conway’in meşhur tabiriyle ‘alternatif gerçeklerle’) Amerikan siyasetinin biçimini değiştirdi. Trump siyaset arenasına çıktığından beri onun yalanlarını yüceltti, hatta yeni yalanlara ilham verdi.

KOMPLO TEORİLERİ

Fox News Kasım seçimlerinde Joe Biden’in zaferini tanıyarak Trump ile ayrı düştüyse de, Kongre isyancılarının yaşadığı hayal dünyasını halen yaşatıyor ve yaygınlaştırıyor. Kanalın sunucuları, yorumcuları ve konukları son bir haftadır yaşanan şiddet olaylarını ve dayanaktan yoksun komplo teorilerini savunmayı sürdürdüler.

Bu esnada Murdoch, oğlu Lacklan, Fox News yıldızları Sean Hannity ve Tucker Carlson gibi kişilerin yalanları yüzlerine çarpıldıysa da, onları destekleyen birçok kişi ve kurum gözlerden ırak kalmayı başardı. Bu destekçiler arasında önemli kanaat önderleri ve finans kuruluşları var: BlackRock, Morgon Stanley, T. Rowe Price, the Vanguard Group, John Hancock ve Invesco. Bunlar Fox News’in önemli hissedarları arasında.

KANAL HİSSEDARLARI

T. Rowe Price şirketinin patronu Bill Stromberg, News Corp hisselerinin yüzde 16’sına ve Fox Corp hisselerinin yüzde 7’sine sahip. Bu kurumların yaydığı yalanlardan güzelce para kazanırken, kendini de Fox News izleyicilerinin kin duyduğu elitlerin ‘masum’ bir üyesi olarak sunmayı başarıyor. John Hopkins Üniversitesi'nin, bunun yanında bazı Katolik birliklerinin de yönetim kurullarında oturuyor. Siyah Yaşamlar Değerlidir hareketine de ırkçılık karşıtı bir açıklama ile destek verdi. Stromberg kendini ‘iyi bir yurttaş’ ve ‘iyi bir Katolik’ olarak pazarlarken, İncil’in öğretilerine kulak vermediği açık.

Bir de Martimer J. “Tim” Buckley’i düşünelim. Kendisi Vanguard’ın CEO’su. Stromberg gibi o da Philedalpaphia Çocuk Hastanesi gibi ismini temize çıkaran kurumların yönetim kurullarında oturuyor. Vanguard şirketi de verdiği hizmetlerle Amerikalı emeklilerin kalbini kazanmış bir kurum. Fakat bir düşünmeli; Fox News Covid-19 salgını ile yalanlar söylediği için, kaç emeklinin erken ölümüne sebep oldu?

ŞİDDETİ TEŞVİK ETMEK

News Corp’un yönetim kurulunda ikiyüzlü komplo teorilerinden kazanç elde eden başka insanlar da var. İspanya’da 1996-2004 yılları arasında Başbakanlık yapan José María Aznar da bunlardan biri. İktidarı döneminde İspanya’da korkunç terör saldırıları yaşandı, Madrid’deki bombalı saldırıda neredeyse 200 insan öldü. Fakat görünüşe göre 15 yıldır yönetim kurulunda oturduğu şirketin Amerikan demokrasisinin altını oymasıyla, şiddeti teşvik etmesiyle bir derdi yok.

Diğer bir yönetim kurulu üyesi de Kelly Ayotte. Kendisi eski bir Cumhuriyetçi senatör. New Hampshire’da savcılık yaptığı için biraz olsun hukukun üstünlüğüne inandığı düşünülebilir fakat Fox News’in başındaki siyasi kundakçıları dizginleyecek hiçbir şey yapmadığına göre, News Crop’un diğer ortakları gibi onun da ahlaki çöküş içinde olduğunu söylemek mümkün.


KARALAMA KAMPANYASI

Fox Crop’un yönetim kurulu da farklı değil. Eski Temsilciler Meclisi Sözcüsü Paul Ryan, nasıl oluyor da Senatör Mitt Romney’ye yönelik karalama kampanyasına sessiz kalıyor anlamak mümkün değil. 2021 başkanlık yarışında Romney’nin kampanya ortağıydı. Romney, Trump’ın yalanlarına sessiz kalmayan sayılı Cumhuriyetçilerden oldu ve görüşüne göre bu yüzden işler değişti.

Doğru, Ryan Cumhuriyetçilerin seçim sonuçlarını tanımamalarını eleştirdi, bu tavrın ‘Cumhuriyet’in temeline saldırdığını’ söyledi. Fakat iş Cumhuriyet’in temelini oymaya geldi mi, bu işe yönetim kurulunda bulunduğu Fox News kadar adanmış başka bir kurum daha bulamazsınız.

PARA MOTİVASYONU

Şüpheniz olmasın, burada tüm mesele para. Ne bankaların, ne yönetim kurulu üyelerinin paradan başka bir motivasyonu yok. Başlıca suçları, açgözlülük. ‘Pasif’ rolde olmaları da onları aklamıyor. Roma hukukunda şöyle yazar; Qui tacet consentire videtur (Sükut ikrardandır).

Trump 6 Ocak'ta olanları kasıtlı ve doğrudan bir biçimde teşvik etti. Ancak tek sorumlu o değil. Ona destek veren, ona destek verenlere destek veren herkes suçlu. Fox News’in gizli destekçileri, özellikle ‘dindarlık’ gösterisi yapmayı sevenler şimdi dönüp kendilerine şu soruyu sormalılar; insan tüm dünyayı kazansa da, ruhunu sattığında, yararı olur mu?

Çeviren: Fatih Kıyman
Kaynak: Project Syndicate