Maden sahaları denetlenmiyor, ormanlar korunmuyor

İsmail ARI

Sayıştay’ın Orman Genel Müdürlüğü 2019 Yılı Sayıştay Denetim Raporu’nda, maden sahalarında etkin denetim yapılamadığı,maden sahalarının rehabilitasyon çalışmalarının tam yapılmadığı ve orman alanlarının yüzde 16’sının tapuya tescil edilmemesi nedeniyle ormanların etkin korunamadığı belirtildi.

Sayıştay denetçilerinin yaptığı incelemede, 687 maden izin sahasından, 497’sinde sınır aşımı olduğu, 49’unda Ormana Genel Müdürlüğü’nün izni olmayan yapılar yapıldığı, 31 sahada, izin amacının dışında kullanımlar olduğu belirlendi. 78 sahada ise hem izin amacı dışında kullanılan idare izni olmayan yapılar yapıldığı ve 20 sahanın ise koordinatlarının sorunlu olduğu belirlendi. Ayrıca raporda, 27 maden izin sahasında ise çeşitli nedenlerle idarece inceleme yapılamadığına dikkat çekildi.

MADEN SAHALARI DENETLENEMİYOR

Sayıştay denetçileri, maden sahalarında etkin bir denetimin yürütülmediğini de belirterek, “Denetim ve kontrol mekanizmasının sağlıklı bir şekilde işletilmesi, rehabilitasyon çalışmalarının belli bir çalışma programı kapsamında maden işletme faaliyeti sırasında da devam etmesi konusunda gerekli idari işlemlerin yapılması” gerektiğini vurguladı.

Maden sahalarının rehabilitasyon çalışmalarının tam ve zamanında yapılmadığının da altı çizilen denetim raporunda, “Maden işletme sahalarının büyük bir çoğunluğunda rehabilite çalışmalarının yapılamadığı verilen izinler doğrultusunda, belli bir plan ve proje çerçevesinde işletilmesi ve çalıştırması gerekirken, sahada düzensiz çalışmaların yapıldığı görülmüştür” denildi.

ÇEVRE ÜZERİNDE OLUMSUZ ETKİ YARATABİLİR

Özellikle mermer ve taş ocaklarının faaliyetleri sonucunda teras sistemine ve saha rehabilitesine uygun olmayan dik ve derin çalışmalar yapıldığı da belirtilen raporda, “İşin proje ile çalışma plan ve programına uygun yapılmayan, maden arama çalışmaları saha rehabilitesinin uzun zaman almasını ve daha pahalı yapılması sonucunu doğurmaktadır. Bu durum doğal çevre üzerinde olumsuz etki ve risklere neden olabilecektir” ifadeleri yer aldı.

4 milyar hektar kayıtdışı

Sayıştay’ın denerim raporunda, Orman Genel Müdürlüğü “Kadastro Envanter Verilerine” göre, 1937 yılından günümüze kadar kadastrosu tamamlanan 24,5 milyon hektar ormanlık alandan 4 milyon hektarlık alanın tapuya tescil edilmediği ifade edildi.