Maden uğruna doğa katliamı yapacaklar!
Zeytin ağaçları nedeniyle madencilik yapamayan şirketlerin istediği oldu. İktidar, madencilik için zeytin ağaçlarının kesilmesine izin verdi. Muğla, Manisa, Balıkesir, Aydın ve İzmir’in birçok ilçesi başta olmak üzere binlerce zeytin ağacı madencilik faaliyetleri nedeniyle tehlike altında.
Hüseyin Şimşek
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın, Maden Yönetmeliği’nde yaptığı değişiklikle zeytinlik alanlar madencilik faaliyetlerine açıldı. Değişikliğe göre, maden sahası zeytinlik alan içinde kalırsa sahada madencilik faaliyetini sürdürmek için zeytin ağaçları kesilecek. Düzenlemenin Anayasa ve yasalara aykırı olduğunu belirten muhalefet ise yönetmeliğin iptalini istedi.
“Ülkenin elektrik ihtiyacını karşılamak” gerekçesiyle yürütülen madencilik faaliyetlerine ilişkin önemli bir yönetmelik değişikliğine gidildi. Bakanlık, maden sahasının tapuda zeytinlik olarak kayıtlı alanlara denk gelmesi durumunda, madencilik faaliyeti yürütecek kişinin faaliyetlerin bitiminde sahayı eski hale getireceğini taahhüt etmesi şartıyla zeytin ağaçlarını kesmesine izin verecek. Alana, geçici tesisler inşa edilebilecek. Maden sahasına iş bitiminin ardından zeytin ağacı dikilemezse başka bir alana dikim yapılacak.
SAKIN UYGULAMAYIN
CHP Doğa Haklarından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Ali Öztunç, yeni yönetmeliğe tepki gösterdi. “Bu resmen kişiye özel düzenlemedir” diyen CHP Genel Başkan Yardımcısı Öztunç, “Kanun maddesi açık olarak zeytinlik alanlarda enerji ya da maden çalışmaları yapmanızı yasaklıyor” diyen Öztunç “Yönetmelik açıkça kanuna aykırı. Bu yönetmeliği düzenleyen kamu görevlileri açıkça kanunsuz emir uygulamışlardır. 'Yönetmeliği uygularım' diyecek kamu görevlilerini açıkça uyarıyorum, sakın böyle bir şeyi aklınızdan geçirmeyin. Kanun emrine aykırı davrandığınız için suçlu olursunuz. Bu yönetmeliği gerekçe göstererek izin veren kamu görevlisi hakkında kanuna aykırı hareket ettiği için suç duyurusunda bulunuruz” ifadelerini kullandı.
YANDAŞA PİYANGO
Muğla’nın Yatağan ilçesi, Manisa’nın Soma ilçesine bağlı Yırca mahallesi, Balıkesir’in Havran ilçesi, Aydın’ın Efeler ve Çine ilçeleri, İzmir’in Kınık ilçesi, madencilik faaliyeti nedeniyle zeytin ağaçlarının tehlike altında olduğu önde gelen bölgeler arasında yer alıyor. Bu bölgelerde iktidara yakınlığı ile bilinen ve aralarında Koza Madencilik, Kolin Grubu, Kaltun Madencilik gibi işletmelerin de yer aldığı çok sayıda şirket, daha önce katlettikleri zeytin ağaçları ile gündeme geldi. Son olarak Çalık Grubu’nun da zeytinlik alanı maden sahası olarak kullanmak istediği ancak yönetmeliklerdeki yasaklar nedeniyle hayata geçiremediği öne sürüldü.
ŞİRKETLER İSTEDİ
Daha önce yasal engeller ve kamuoyu baskısı nedeniyle zeytinlik alanları maden sahasına dönüştüremeyen şirketlerin, bu alanlar için uzun zamandır yönetmelik talebinde bulunduğu, bu talebe yayınlarında da yer verdiği ortaya çıktı.
Sektörün önde gelenleri tarafından çıkarılan ve işletmelerin taleplerinin yer aldığı Madencilik ve Yer Bilimleri Dergisi’nin 15 Temmuz 2021 tarihinde yayımlanan 96’ncı sayısında, zeytinlik alanların madencilik faaliyetlerine “olumsuz etkileri” sıralandı. Bu alanların madencilik faaliyetlerini tümden engellediği ifade edilen dergide, sektörün zeytin alanlarının yok edilmesine dönük talepleri de sıralandı.
“Zeytinlik Alanlarda Madenciliğin Gerçekleştirilebilmesi İçin İşletmelerin Çözüm Beklentisi” başlıklı yazıda, “Maden işletme sahalarının yakınlarına 3-5 zeytin ağacı dikilmesi dahi yıllardır madenciliği engeller hale getirmiştir. Bu nedenle, oluşan bu tablo zeytinliklerin korunmasından öte madenciliğe ve sanayiye engel oluşturmaktadır. Ülkemizdeki zeytin ağaçları için durum, yakınında bir maden işletilmesinin kurulamamasına sebep olacak derecede ciddi bir seviyeye gelmiştir. Zeytinlik alanlardaki yasaklamalar nedeniyle çok değerli maden rezervlerinin bulunduğu Marmara, Ege ve Akdeniz Bölgeleri’nde madencilik yatırımları ve faaliyetleri yapılamaz duruma gelmekte, hatta madencilik tesisleri kapatılma tehlikesiyle karşı karşıya kalmaktadır. Zeytinlik alanlarda madencilik konusunun çözüme kavuşturulması madencilik sektörünün beklentisidir” ifadelerine yer verildi.
KÜÇÜK GRUBUN ÇIKARI İÇİN
Ulusal Zeytin, Zeytinyağı Konseyi’nin kurucusu ve eski yöneticisi Murat Narin, yönetmelik değişikliğine karşı yargıya başvuracaklarını kaydetti. “Küçük bir grubun çıkarı için çevre katliamı yapacaklar” diyen Narin, BirGün’e yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“İlgili yönetmelik değişikliği tam bir skandaldır. Konuyu öncelikle Danıştay'a taşıyacağız. Yönetmeliğin bu hali ile yürürlükte kalması mümkün değildir. Bir hukuk devletinde kabul edilmeyecek düzenlemeler ile karşılaşıyoruz. Sömürgeci ülkelerde bile Türkiye’de gördüğümüz kadar açıktan talana rastlanmıyor. Bunu yapanlar unutmasınlar ki zeytin ağacı hiçbirimiz yokken buradaydı bizden sonra da burada olacak. Bu yağmacı ve işgalcileri göndereceğiz. Beşli çete iddiaları da kulağımıza geliyor. En yakınları için yapmak istedikleri bu düzenlemenin geri çekilmesi için ne gerekiyorsa onu yapmak zorundayız. Üreticileri yalnız bırakmayalım. Yoksa sırf birilerinin maden hırsı yüzünden ağaçlarımız yok olacak. Binlerce yıllık zeytin sahalarını kaybedeceğiz.”
***
Suyumuzu ve toprağımızı savunacağız
SOL Parti’den yapılan açıklamada ise “Zeytinlikleri maden şirketlerinin yağmasına açan yönetmeliği reddediyoruz. Bu karar sadece zeytinciliğimizle ilgili değil aynı zamanda enerji ve gıda egemenliğimizle ilgilidir. Havamızı, suyumuzu, toprağımızı ve geleceğimizi savunacağız. Zeytinliklerin, tarım alanlarının talanına ve işlev dışı kullanımına izin veren, verimli toprakları maden, enerji ve turizm yatırımlarına açan her türlü yönetmelik iptal edilmelidir” ifadelerine yer verildi.
