Mart başında tüketici koronanın farkında değildi: Virüs güvene bulaşmadı
OZAN GÜNDOĞDU
Ülkenin tüm kesimleri endişe içinde beklerken Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) mart ayına ilişkin ‘Tüketici Güven Endeksi (TGE)’ sonuçlarını açıkladı. Buna göre şubatta 57,3 puan olan tüketici güveni ilginç biçimde az da olsa yükselerek 58,2 puan oldu. Üstelik hanenin işsizlik kalma tedirginliği azaldı, gelecek 12 aya ilişkin maddi durum beklentisi az da olsa düzeldi. Peki bu nasıl oldu? Sorularla iktidar medyasında köpürtülen rakamlara mercek tuttuk.
NASIL YORUMLANIR?
Tüketici güven endeksi, ekonominin geleceğine ilişkin tüketici beklentilerini ölçen öncü göstergelerden biri. 200 üzerinden değer alan güven endeksi için referansı 100 puan oluşturuyor. 100 puanın altı tüketici güveninin olumsuz, üstü ise güvenin olumlu seyrettiğini gösterir. Türkiye’nin endeks değeri 2018’de yaz aylarında yaşanan kur şokundan sonra 70 puanlardan 50 puanlara geriledi ve o zamandan bu yana 50 puanlarda seyretti.
Endeks TÜİK tarafından hane halkına yapılan anketler yoluyla derleniyor. TÜİK, her ay 4 bin 884 hanede, 16 yaş üzerindeki bireylere uyguladığı anketlerle endeks değerini oluşturuyor. Anketin içinde işsizlik beklentisinden, otomobil alma ihtimaline, gelecek 12 ay içindeki ekonomik durum beklentisinden, tasarruf etme ihtimaline kadar çeşitli sorular bulunuyor.
MARTTA NEDEN YÜKSELDİ?
iktidar, yaklaşan tehlikeye karşı kamuoyunu yeterince hazırlamadı. Bunun en önemli kanıtını tüketici güven endeksinde az da olsa yükselme yaşanması oluşturuyor. Zira TÜİK, endeksi oluştururken yaptığı anketi ilgili ayın ilk iki haftası içinde yapıp bitiriyor. Sonuçları ise ilgili ayın 3’üncü haftasında yayımlıyor. Başka bir deyişle endeksi oluşturan anket yapılırken Türkiye’de henüz korona vakası görülmemişti. Böylece Türkiye halkı, hükümetin ve iktidar medyasının da bu sorunu yeterince gündeme getirmemesiyle gelen tehdidi tam olarak farkına varamadı.