MEB çocukları açlıkla sınıyor!

Ada Sude ATAK

Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) her defasında “kaynak yok” diyerek görmezden geldiği “okullarda bir öğün ücretsiz yemek” için sendikaların, eğitimcilerin ve velilerin mücadelesi sürüyor.

AKP eliyle yaratılan ekonomik kriz içerisinde çocukların beslenme çantası günden güne boşalırken artan yoksulluk, işsizlik ve gıda enflasyonu çocukların sağlıklı gıdaya erişimini zorlaştırmaya devam ediyor.

2024-2025 eğitim öğretim yılının başlamasına sayılı günler kala Eğitim-Sen, Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği, Türk Tabipler Birliği, SES, TMMOB, Veli-Der, Halk Sağlığı Uzmanları Derneği, Derin Yoksulluk Ağı, Sulukule Gönüllüleri Derneği, Adil Gıda Topluluğu’nun bileşenleri olduğu İstanbul Okul Yemeği Koalisyonu açıklama yaptı.

Açıklamada, İstanbul Planlama Ajansı’nın (İPA) verilerine göre Ekim 2023’ten bu yana okul çağındaki çocukların en az dörtte birinin okula aç gittiğinin tahmin edildiği belirtildi. DİSK-AR verilerine göre en yoksul yüzde 20’lik kesimin gıda enflasyonunun Aralık 2023 itibariyle yüzde 105,5 olduğuna dikkat çekilen açıklamada Çocuğun İyi Olma Hali İstanbul Araştırması’na göre en yoksul ailelerde haftada en az iki kere et yiyebilen çocukların oranının yüzde 13, aynı sıklıkta balık yiyebilenlerin oranının ise yüzde 2 olduğu vurgulandı. Açıklamada, gıda krizinden en çok çocukların etkilendiği ifade edilirken Eğitim İzleme Raporu 2023 verilerine göre önceki yıl eğitime kayıtlı olan en az 20 bin öğrenci okulu bıraktığı vurgulandı.

ÇOCUKLAR OKULA AÇ GİDİYOR

Yapılan çalışmalarla yetersiz ve dengesiz beslenen öğrencilerin dikkat sürelerinin kısaldığını tespit edildiğini anımsatan Veli-Der Yönetim Kurulu Üyesi Aysun Eren, “Çocukların algılamalarının azaldığını, öğrenmede güçlük ve davranış bozuklukları yaşadıklarını, okul devamsızlık sürelerinin uzadığını ve okul başarılarında azalma olduğunu ortaya koymaktadır. Okul yemeği programların okullaşmayı artırdığı, özellikle kız çocuklarının okullaşmasına olumlu etkisi olduğu, ani ekonomik krizlerin yarattığı şoklarda çocukları okulda tutan bir sosyal destek işlevi gördüğü ortaya konmuştur” dedi.

“Son yapılan araştırmalar da okul çağındaki çocukların en az yarısının okula aç gittiğini göstermektedir” diye konuşan Eren, “Okul yemeği programları yoluyla okul çağındaki çocuklara ücretsiz gıda ve beslenme desteğinin kamu kurumlarının politika önceliği olması son derece ivedidir. Ancak takip edilen politikalara bakıldığında okul yemeği programlarının kamu gündeminin dışında bırakıldığı, henüz Şubat 2023’te başlatılan anaokullarına besin desteği hizmetinin bile ekonomik koşullar gerekçe gösterilerek geri çekildiği görülmektedir” dedi.

Açıklamada çocukların yetersiz beslenmesinin yaratacağı sorunlar şu şekilde sıralandı:

1- Çocuklarda boy kısalığı (bodurluk)

2- Zayıflık

3- Zayıf bağışıklık sistemi

4- Öğrenme güçlükleri

5- Konsantrasyon eksiklikleri

6- Bilişsel gelişimde gerilik

7- Demir eksikliği anemisi

8- Enerji eksikliği

9- Davranışsal sorunlar

10- Huzursuzluk ve hiperaktivite

11- Kas dokusu kaybı ve zayıflaması,

12- Gece körlüğü

***

BESLENEMEYEN ÖĞRENCİLER DERSLERE ODAKLANAMIYOR

Yetersiz beslenen çocukların derslere daha zor odaklandıklarını söyleyen Eğitim Sen İstanbul 1 No’lu Şube Başkanı Barış Uluocak, “Çocukların beslenmeyle zihinsel kapasiteleri arasında doğrudan bir ilişki var. Sadece karın doyurmak değil, nitelikli bir şekilde beslenmeleri uygun proteini, vitamini almaları gerekiyor. Gıda enflasyonunun ülkemizde çok yüksek olması nedeniyle çocuklar hem beslenmeye hem de temiz içme suyuna ulaşmakta zorluk çekiyor” dedi.

Uluocak, “İyi beslenememiş çocuklar hem gelişimsel açıdan hem de akademik açıdan büyük hak kayıplarına uğrayacaklardır. Daha önce okul öncesinde ücretsiz yemek planı vardı. Ancak 6 Şubat depremlerinden sonra kaldırıldı. Ülkenin içinde bulunduğu ekonomik durum nedeniyle okul öncesi çocuklarına bile deprem bölgesi hariç ücretsiz yemek veremeyen hatta mevcut ücretli yemek uygulamalarını da kaldıran bir sistemle karşı karşıyayız. Çocuklar ya niteliksiz besinlerle karınlarını tok tutmaya çalışacaklar ya da okul kantinlerindeki fahiş fiyatlarla karınlarını doyurmaya çalışacaklar.”

***

BİRÇOK SORUN ÖNLENEBİLİR

İstanbul Okul Yemeği Koalisyonu’nun açıklamasında çocukların nitelikli besine ulaşmasının fiziksel, bilişsel ve sosyal gelişimleri üzerinde olumlu etkiler sağladığı belirtildi. Bu etkilerin bir kısmı şöyle sıralandı:

• Yoksulluğun çocuklar üzerindeki etkisi önlenir,

• Çocuk işçiliğinin azaltılması,

• Beslenme durumunun iyileştirilmesi sağlanır,

• Eşitsizlikler azaltılır,

• Okula devam sağlanır,

• Aktivitelere katılımı teşvik eder.