Öğrenci başına yapılan harcamaya göre en alt grupta yer alan Türkiye’de, kamu harcaması hedefi 2019-20 döneminde de tutturulamadı. MEB, 2020 için koyduğu hedeften 74,9 milyar TL daha az harcadı.

MEB’in aslan payı öğrenciye gitmedi

Mustafa BİLDİRCİN

Okulöncesi, ilköğretim ve ortaöğretim kademelerinde öğrenci başına 2020 yılında yapılan kamu harcaması, hedefin çok altında kaldı. Eğitime ayrılan kaynağın yetersizliğini ortaya koyan veriye göre MEB, 2019-2020 eğitim öğretim yılı için koyduğu hedeften 74,9 milyar TL daha az harcadı.

İktidarın her fırsatta dillendirdiği, “Eğitime aslan payını ayırdık” söyleminin gerçeği yansıtmadığı ortaya koyan yeni bir veri daha açığa çıktı. MEB’in resmi kurumlarda öğrenci başına yaptığı harcama, öngörülenin çok gerisine düştü.

KAYNAK İHTİYACI BÜTÇENİN YARISI KADAR

MEB, 2019-2020 eğitim öğretim yılında okulöncesi eğitimde 11 bin TL, ilköğretimde 13 bin TL, ortaöğretimde ise 8 bin 900 TL öğrenci başına harcama hedefi belirledi. MEB’in 2020 yılı faaliyetlerini içeren raporuna göre, 2019-2020 eğitim öğretim yılında öğrenci başına okulöncesi eğitim ve ilköğretimde 6 bin 595 TL, ortaöğretimde ise 7 bin 636 TL harcandı. OECD ortalamasının altında kalan öğrenci başına harcama tutarında bu kez MEB’in hedefi de tutturulamadı.
Bakanlığın, 2019-20 dönemi için belirlediği hedefin 74 milyar 990 bin TL gerisinde kaldığı hesaplandı. Hedefin tutturabilmesi için gerekli bütçenin MEB’in 2021 bütçesinin yüzde 51’ine karşılık geldiği bildirildi.

VELİNİN SIRTINA YÜKLÜYOR

Eğitim Sen İstanbul 2 No’lu Şube Başkanı Çayan Çalık konuya ilişkin şunları söyledi:

“MEB’e ayrılan bütçe yıllardır eğitimde yaşanan kronik sorunları çözecek düzeyde değildir. Bilindiği üzere MEB bütçesinin aslan payı personel giderlerinden oluşmaktadır. Öğrenci başına harcama kaleminin öngörülenin altında olması bakanlığın eğitimi piyasalaştırma hamlelerinin bir sonucu olarak görmek gerekir. MEB’e ayrılan bütçe eğitimin temel sorunlarını çözecek alt yapı yatırımları başta olmak üzere, derslik ihtiyacı, personel açığının kapatılması, okul giderlerinin karşılanması konularında yetersiz olduğu biliniyor. Devlet kamu okullarının ihtiyaçlarını açıkça kamudan değil öğrenci velilerinden karşılamaktadır. Bugün itibarıyla parasız eğitim sadece imam hatip okullarında ve özel eğitim kurumlarında yapılmakta, MEB sadece bu okulların tüm ihtiyaçlarını karşılamakta diğer tüm okullarda katkı payı ya da bağış adı altında eğitim harcamalarındaki kalemi velinin sırtına yüklemiş durumdadır.”

Pandeminin de etkisine dikkat çeken Çalık şunları aktardı: “Piyasacı ve özelleştirmeci tercihlere hapsolmuş eğitim politikalarının, nitelikli kamusal eğitim öğretim anlayışını terk eden bakanlık politikalarının sonucu olduğu gerçeğiyle karşı karşıyayız. Öğrenci başına yapılan harcamalar başta olmak üzere ikili eğitime devam eden okulların sorunları, derslik başına düşen öğrenci sayısının çokluğu, personel ihtiyacının kadrolu güvenceli istihdamında yaşanan sorunlar, daha önceki yıllarda ayrılan bütçenin en az iki katı oranında artırımı gerekli kılmaktadır.”