Meclis'te maden faciası görüşmesi: Bakan Dönmez konuştu, muhalefet tepki gösterdi

TBMM Genel Kurulu'nda Bartın'ın Amasra ilçesinde meydana gelen ve 41 işçinin yaşamını yitirdiği maden faciası görüşüldü.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, maden faciasına ilişkin Meclis'te bilgilendirmede bulundu.

Hadisenin metan gazının boşalmasına bağlı olarak grizu patlaması şeklinde meydana geldiğinin değerlendirildiğini anlatan Dönmez, "Patlamanın ardından galeride kısmi yangınlar oluşmuş, keza kömür üretiminin yapıldığı alanda da kısmi göçükler meydana gelmiştir" dedi.

"İSTANBUL'DA 6 MADENCİNİN TEDAVİSİ SÜRÜYOR"

Madencilerden 58'inin sağ olarak tahliye edildiğini, 41 madencinin hayatını kaybettiğini belirten Dönmez, 11 madencinin ise yaralı olarak hastanelere sevk edildiğini söyledi.

Dönmez, 6 madencinin, Sağlık Bakanlığı'nın ambulans uçağıyla İstanbul Çam ve Sakura Şehir Hastanesi'ne sevk edildiğini, kalan 5 yaralı madencinin tedavilerine ise Bartın'da devam edildiğini kaydetti.

Bugün itibarıyla yalnızca İstanbul'da 6 madencinin tedavisinin sürdüğünü belirten Dönmez, Bartın'daki bütün yaralı madencilerin taburcu olduğunu aktardı.

"DENETİMLERDE AYKIRI BİR HUSUS TESPİT EDİLMEDİ"

Bakan Dönmez, "Yılda ortalama 8 bin denetim gerçekleştiren Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü tarafından yer altı kömür ocakları yılda en az 4 kez denetlenmektedir. Bu kapsamda TTK Amasra Müessesesi'nin de bu yıl yapılan dördüncü yani son denetimi, 21-27 Ağustos tarihleri arasında yer altı uzmanları tarafından yerinde gerçekleştirildi. Bu denetimlerde teknik ve idari düzenlemelere aykırı bir husus tespit edilmemiştir" diye konuştu.

İşletmenin eylül ayı içerisinde TTK İş Sağlığı Güvenliği ve Eğitim Daire Başkanlığı teknik elemanları ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın iş müfettişlerince de denetlendiğini belirten Dönmez, olayın meydana geldiği ilk andan itibaren Bartın Cumhuriyet Başsavcılığı'nca adli soruşturma başlatıldığını söyledi.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından ayrıca idari teknik soruşturma ve denetimler başlatıldığını kaydeden Dönmez, olayın tüm boyutlarıyla açıklığa kavuşması için gerekli her türlü desteği ilgili denetim birimlerine vereceklerini ifade etti.

SAYIŞTAY RAPORLARINA İLİŞKİN AÇIKLAMA

Kamuoyunda gündeme gelen Sayıştay raporlarına ilişkin konuşan Dönmez, şöyle devam etti:

"2017 ve 2019 yılları Sayıştay raporlarında yer alan 'solunabilir ve patlayabilir tozla mücadele' başlığı altındaki hususların dikkate alınmadığı iddiası ortaya atılmıştır. Bu iddiaya ilişkin ölçümler ve kontroller tam yapılmakta ve mevzuatta belirtildiği seviyede tutulmaktadır. İkinci olarak; Soma ve Ermenek kazalarından sonra mevzuattaki düzenlemelere istinaden TTK'da iyileşmeler yapılmadığına dair iddialar atıldı. Tüm müesseselerde bulunan toplam 200 kilometrelik bu yeraltı açıklıklarında hayat hattı tesis edildi. Yeraltı ferdi kurtarıcı maske değişim istasyonları kuruldu. Tüm iş süreçleri için risk değerlendirme yükümlülüğü getirilmiş, bu husus kurum tarafından titizlikle takip edilmiştir. Yer altında metan, oksijen, karbonmonoksit, hidrojensülfür, sıcaklık ve hava hızını ölçen sensörlerin bulunması zorunluluğu yerine getirilmiştir. Bağımsız çalışan her ekipte en az 1 adet seyyar gaz ölçüm cihazı bulunmaktadır. Ayrıca konveyör haberleşme ve acil ikaz sistemi, tahlisiye cihazı, el tipi sıcaklık ve basınç ölçer, çoklu gaz analiz seti, merkezi gaz izleme sistemi, exproof kamera, ana nefeslik aspiratör modernizasyonu, kişisel oksijen maskeleri, antistatik iş elbiseleri, basınç teneffüs istasyonları, otomatik yangın söndürme sistemleri, tali havalandırma pervaneleri gibi burada daha sayamayacağım 50 kalemde gerek bireysel gerekse de sahaya yönelik iyileştirmeler yapıldı. Yer altındaki bütün çalışma alanlarının hava giriş ve çıkışını kontrol etmek ve ölçmek amacıyla 6'lı sensörler tesis edilmiştir. Bu sensörler her müessesemizde bulunan merkezi gaz izleme birimlerinden takip edilmektedir."

Çalışan ekiplerin her birisinin elinde gaz dedektörleri olduğunu, ayrıca çalıştığı ortamlarda sabit tesis edilmiş dedektörlerin de olduğunu belirten Dönmez, bunların ışıklı ve sesli uyarı yaptığını söyledi.

Fatih Dönmez, bir sinyal hattıyla, işletmenin üstünde, merkezi gaz izleme sistemi kurulduğunu, sürekli operatörler ve süpervizörlerin bu durumu izlediğini belirterek, verilerden herhangi birisinde uyuşmazlık olması halinde de birbirinden teyit ettiklerini ifade etti.

Dönmez açıklamasında "Hiçbir endişeniz olmasın. En ufak bir ihmal varsa gereği yapılacak" ifadelerini kullandı.

DERVİŞOĞLU'NDAN ERDOĞAN'IN 'KADER PLANI' SÖZLERİNE TEPKİ

TBMM Genel Kurulu'nda Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez'in Amasra'daki maden kazası konusunda bilgilendirme yapmasının ardından söz alan İYİ Parti Grup Başkanvekili Müsavat Dervişoğlu, sadece mazeret beyanından ibaret açıklamaların millet ve Meclis nezdinde karşılık bulacağı kanaatini taşımadığını söyledi.

Erdoğan'ın "kader planı" sözlerine değinen Dervişoğlu, şöyle devam etti:

"Aslında tevekkül, gerekli olan her türlü önlemi alarak elinden gelen tüm gayreti gösterdikten sonra kalben Allah'a bağlanıp ona sığınmak ve ona güvenmek anlamına gelir. Acizliğin, hataların ve yanlışların sebebini Allah'a atfetmek değildir tevekkül. Keyfiliği, kuralsızlığı, denetimsizliği fıtrat ve kader üzerinden meşrulaştırma girişimi aslına bakarsanız devlet ciddiyetinden nasipsizliktir, insan hayatına kıymet vermeyen bir siyasi aklın günümüzde yaşanan hezeyanıdır. Devleti yönetenler kendi hatalarından noksanlıkları kadere atfederek sorumluluktan kaçamaz ve kurtulamazlar. Madenlerde yitirdiğimiz tüm bu canlarımızın, evlatlarımızın vebali, yetkililerin nispetinde sorumluluk almayanların üzerinde olacaktır. Buna bu Meclis de şahit, bu millet de şahit, Cenabıhak da şahittir."

Dervişoğlu, yaşanan elim olayların nedenin vurdumduymazlık olduğunu belirterek, "Bu denetimsizliğin, bu sorumsuzluğun, bu iş bilmezliğin yanınıza kalmayacağını ve hesabının bir gün mutlaka sorulacağını bilmenizi istiyorum" ifadelerini kullandı.

MHP'Lİ DURMAZ: VARSA İHMALLERİN TESPİT EDİLMESİNİ İSTİYORUZ"

MHP Genel Başkan Yardımcısı Sadir Durmaz ise açıklamasında, "Gerekli tahkikatın yapılarak, varsa eksik, hata veya ihmallerin tespit edilmesini, sorumluların da hukuk önüne çıkarılmasını herkesten fazla istemekteyiz" ifadelerini kullandı.

HDP'Lİ PEKGÖZEGÜ: BU ZİHNİYETLE HESAPLAŞMALIYIZ

HDP Grubu adına söz alan HDP İzmir Milletvekili Serpil Kemalbay Pekgözegü, "İşçi cinayetleri bizi derinden sarsmaya, bizi acıya boğmaya devam ediyor" dedi.

"İzlediği neoliberal politikalarla bizzat bu işçi katliamlarının sorumlularından olan Erdoğan'ın kader planı diyerek ölümleri normalleştirmesini asla kabul etmiyoruz" diyen Pekgözegü, şunları ifade etti: "Ucuz emek rejimi terk edilmeli, sermayeyi kayıran, daha fazla kâr etmek için işçilerin hayatını tehlikeye atan bu zihniyetle hesaplaşmalıyız."

CHP'Lİ ÖZEL'DEN BAKAN DÖNMEZ'E 'İSTİFA' ÇAĞRISI

CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel, TBMM Genel Kurulu'nda, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez'in, Amasra'daki maden kazası konusunda bilgilendirme yapmasının ardından grubu adına söz aldı.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Dönmez'in Soma kazasının ardından alınan tedbirler sayesinde iş kazalarının sona erdiği yönünde açıklamada bulunduğunu aktaran Özel, "Soma'dan sonra 673 madenci öldü Türkiye'de. İki tane Soma, iki de Amasra oldu. Haberinizin olmadığı ortada" ifadelerini kullandı.

Madencilerin, haklarını, namuslu mücadeleyle kazandıklarını söyleyen Özel, Soma maden faciasına ilişkin Meclis araştırma raporunda sıralanan önerilerin hiçbirinin hayata geçmediğini kaydetti. Soma raporu yayımlandıktan bir sene sonra, önerilerin hayata geçip geçmediğini öğrenebilmek için dönemin bakanları Süleyman Soylu ve Berat Albayrak'ın yanıtlaması istemiyle soru önergeleri verdiğini anlatan Özel, "Tık yok. Cevap verilmeyen önergeler listesinde duruyor bunlar. Çünkü bir şey yapmadınız. Size bu Meclis'in verdiği görevi, ödevi yerine getirmediniz." ifadelerini kullandı.

Rapordaki önerilerden bazılarını sıralayan Özel, Erdoğan, dönemin Başbakanı Binali Yıldırım ve dönemin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak'ın üçlü kararnameyle TTK Genel Müdürü olarak Kazım Eroğlu'nu atadıkları için Amasra'daki patlamanın sorumluları olduklarını söyledi. Özel, "Kim Kazım Eroğlu? Kozlu Maden kazasında 8 işçi öldü ya, o işten ihmali yüzünden 4 yıl hapis cezası almış. O ceza iyi halden 3 yıl 4 aya, sonra 24 bin para cezasına, sonra kendisini buraya atamışsınız, maaşından taksit taksit kesmişsiniz. Ayrıca çifte maaş bağlamışsınız. O halen görevde. Ama Amasra'nın sorumlusu kim derseniz, üçlü kararname. Bir isim söyle, derseniz, Recep Tayyip Erdoğan. Bu adamı oraya atayan" diye konuştu.

CHP'li Özel, yetkililerin, Amasra'daki madende facia olmaması için değil kontrolleri dışında bilgi sızmaması için tedbir aldığını kaydederek, "Sorumluluğu olanlardan herhangi biri, o gün giderken bir kişiye trafik kazasında çarpıp öldürseydi, mahkeme yüzde 99,5 ölümlü kazaya sebebiyet verdiği için tutukluluk tedbirine başvuracaktı. 41 can ölmüş, civciv değil. Bir tane gözaltı yok, bir tane tutuklama yok, bir görevden el çektirme yok, bir açığa alma yok. Yazıklar olsun. Gelip de burada pişkinlik yapmak var" dedi.

Maden ocağındaki patlamayı soruşturanlardan görevlerini yapmalarını isteyen Özel, Bakan Dönmez'i istifaya çağırdı.

Patlamanın yaşandığı maden ocağına ait olduğunu söylediği planı gösteren Özel, patlamanın nasıl oluştuğunu anlattı. Özel, madenlerdeki sendikaların, iktidarın yarattığı sendikal düzen nedeniyle susturulduğunu belirterek, "Amasra'da, o kurumda bir yere geleceksen AK Parti İlçe Binasından bir geçeceksin. Oralarda karar, tayin, terfi var. Liyakat ve ehliyet dışında, ölüm için ne lazımsa var. Grizu patlasın diye sayıyorsunuz 'oksijen, metan, ateş lazım'. Grizu patlamasın diye sizin gibi bakanların, böyle bir cumhurbaşkanının olmaması lazım" diye konuştu.

Dünya genelinde bu kadar büyük kömür madeni facialarının senelerdir yaşanmadığını kaydeden Özel, sözlerini şöyle tamamladı:

"Eğer Türkiye'de kömür madenlerinde madenciler ölüyorsa, 20 yıldır yönettiğiniz bu ülkede bakan sizken, müsteşar sizken, müfettişler sizin emrinizdeyken ve bütün madenler böyle pırasa doğrar gibi yandaşlara ruhsat ruhsat dağıtılıyorken ölen her bir madenciden, her madencinin yetim kalan evladından, dul kalan eşinden, gözü yaşlı anasından siz mesulsünüz. Bu vebali sizden bu dünyada biz, öbür dünyada Cenab-ı Allah soracak."

ERKAN BAŞ: LANET OLSUN KADERİNİZE!

Türkiye İşçi Partisi Genel Başkanı Erkan Baş da açıklamasında Bakan Dönmez'e tepki gösterdi.

Baş, açıklamasında "Her ağzını açan 'Devletimiz bütün olanaklarını seferber etti' diyor. Bu devlet bütün olanaklarını olaylar olmadan seferber etse bu insanlar yaşasa günaha mı girerseniz? İşçiler ölmediği sürece sizin gündeminize hiç girmeyecek mi?" ifadelerini kullandı.

Erkan Baş, şöyle devam etti: "Bakan'ı dinledim. Yerinde olmak istemeyeceğim en büyük kişi şu an. 1 cümle söyledi; "Vallahi billahi bizim suçumuz yok." Başka bir şey söylemedi! Normal bir ülke olsak çoktan istifa etmesi gereken, Japonya'da olsak harakiri yapması gereken, AKP Türkiye'sinde hâlâ bakan koltuğunda oturan kişiye sormak istiyorum? Bir ay önce Amasra'ya gittiniz, Sayıştay bu raporları yazdı ve önünüze koydu. 1 ay önce Amasra'ya gittiğinizde 'Şu Sayıştay raporlarının gereğini yaptınız mı?' diye sorsaydı bu 41 işçi bugün yaşardı."

AKP'li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 'kader planı' açıklamasına tepki gösteren Baş, "Lanet olsun böyle kadere! Bir tane patron çocuğu ölmez mi! Hep bize mi bu kader ya? Şöyle söylemiş, "Dalga geçebilir birileri." Dalga falan geçmiyorum, utanıyorum! Bu ülkeyi böyle bir zihniyet yönettiği için utanıyorum. Lanet olsun sizin kaderinize, hep bize kader!"