Medrese için kamu kaynakları sınırsız

Mustafa BİLDİRCİN

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın önceki gün açılışını yaptığı Ayasofya Fatih Medresesi’nin “yeniden ihya çalışmaları” kapsamında müteahhitler de ihya edildi. 3 Mart 1924’te kapatılan ve “Öksüzler Yurdu” olarak kullanılmaya devam edilen kurumun medreseye dönüştürülmesi için kamu kaynakları ölçüsüzce kullanıldı.
İktidarın hemen her seçim döneminden önce propaganda malzemesi olarak kullandığı Ayasofya bahçesindeki Fatih Medresesi projesinin öyküsü 2013 yılında başladı. Uluslararası Anıtlar ve Sitler Konseyi’nin, “İstanbul’un Dünya Miras Alanları için ciddi bir risk ortaya çıkarır” uyarısına karşın Kültür ve Turizm Bakanlığı, medresenin yeniden inşa edilmesinde ısrarcı oldu.

UNESCO KARŞI ÇIKMIŞTI

Kültür ve Turizm Bakanlığı, “Ayasofya Müzesi Fatih Medresesi’nin yeniden yapımını” yüklenici firmaya 2013 yılında devretti. UNESCO Dünya Mirası Merkezi’nin danışman kuruluşu ICOMOS’un, “Proje, 1500 yıllık tarihi eserin Dünya Mirası Listesi’nden çıkarılmasını gündeme getirir” gerekçesiyle karşı çıktığı proje için ÇED raporu hazırlatılmasına karar veren Bakanlık, raporu süresinde tamamlayamadığı için ihaleyi alan firmaya fiyat farkı ödemek zorunda kalındı. Sayıştay raporlarında, ihaleyi alan şirkete yapım işi için 2013 yılının sonunda 6 milyon TL bedelle yetki verildiği belirtildi ve işin bitim tarihi Mayıs 2015 olarak açıkladı.

EK ÖDEME YAPILDI

Medresedeki çalışmalar için iş yeri teslimi yapılan yüklenici firma, “Miras Etki Değerlendirme Çalışması” sonuçlanmadığı için bir türlü işe başlayamadı. İşin başlayamaması nedeniyle şirkete ödenmesi gereken ücret her geçen gün daha da arttı. Sayıştay 2017 yılı raporundaki tespitleri karşısında Kültür ve Turizm Bakanlığı, “İstanbul Ayasofya Müzesi Fatih Medresesi Rekonstrüksiyon İnşaatı Yapılması İşi” için 2017 Yılı Yatırım Programından 2 milyon 120 bin TL ödenek gönderilmiş olup, çalışmalara başlanılması planlanmaktadır” yanıtını verdi.

Farklı değerlendirmelere konu olan Fatih Medresesi’nin açılışı, gözleri bir kez daha yapının öyküsüne çevirirken Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün 10 Mart 2021 tarihinde, “Ayasofya Medresesi 2021-2022 yılı Restorasyon İşi” ihalesi düzenlediği öğrenildi. Kamu İhale Bülteni kayıtlarına geçen ve pazarlık yöntemiyle gerçekleştirilen ihale kapsamında Anıt Restorasyon şirketi ile 6 milyon 845 bin TL’lik sözleşme imzalandığı bildirildi. Böylelikle, yapım süreci yılan hikayesine dönen Fatih Medresesi için kamu kaynakları sınısız kullanıldı. Devletin kasasından 15 milyon TL’yi aşkın para çıktı.

***

Öğretim birliği yasası çiğnendi

Ayasofya Fatih Medresesi, önceki gün gerçekleştirilen açılış ile yeniden Türkiye gündemine geldi. Fatih Medresesi’nin 3 Mart 1924 tarihli Tevhid-i Tedrisat Kanunu’yla kapatılarak İstanbul Belediyesi’nce öksüzler yurdu haline getirildiğini belirten eğitimciler, “Öğretim Birliği Yasası çiğneniyor” değerlendirmesinde bulundu.