"Memura yüzde 5 az zam yapıldı"

Ekonomi Servisi

TÜİK’in haziran ayı enflasyon verilerini açıklamasının ardından 3,5 milyon memur ve 13,5 milyon emekliye yapılacak zam da belli oldu. Tüketici fiyatları Ocak-Haziran döneminde yüzde 42,35 artış gösterdi. İşçi ve Bağ Kur emeklilerine yapılacak zam yasayla 6 aylık TÜFE oranında belirlendiği için % 42,35 olarak uygulanacak. Ancak memurlar ve memur emeklileri için bir belirsizlik ve karmaşa söz konusu. Açıklanan oran yüzde 41.69 oldu.

BirGün yazarı ve sosyal politika uzmanı Prof. Dr. Aziz Çelik ise memur ve memur emeklilerine yapılması gereken toplam artışın % 47 olması gerektiğini ve % 41,7’lik hesaplamanın memur toplu sözleşmesine aykırı olduğunu söyledi. 6 aylık enflasyon 42,35 iken memur ve memur emeklisi zammının % 41 civarında kalması tartışma yarattı.

Bilindiği gibi 6. dönem kamu görevlileri toplu sözleşmesine göre memurlara Ocak 2022’de % 5 oranında zam yapıldı. Yine sözleşmeye göre Ocak-Haziran arasındaki enflasyon farkının 1 Temmuz tarihinden geçerli olmak üzere ücretlere eklenmesi gerekiyor. Bu enflasyon farkı eklendikten sonra ise memur maaşları ve memur emeklisi aylıklarının temmuz ayında %7 artırılması gerekiyor. Çelik’e göre %42,35’lik 6 aylık enflasyondan Ocak 2022’de yapılan yüzde 5 zam düşülerek enflasyon farkının bulunması gerekiyor. Böylece enflasyon farkı %37,5 oluyor. %37,5’lik iyileştirme yapıldıktan sonra ise %7’lik temmuz ayı zammının uygulanması gerekiyor.

Kamuoyuna yansıyan hesaplamalar ise farklı yapılıyor. Memurlara Ocak 2022’de verilen % 2,5’luk iyileştirme de enflasyondan düşülüyor. Böylece enflasyon farkı % 34,85 olarak bulunuyor buna da % 7 ilave ediliyor. Böylece 41,8 civarında bir orana ulaşılıyor. Prof. Çelik’e göre ocak ayında yapılan 2,5 puanlık iyileştirme geri alınamaz. Bu refah payı olarak kalmalıdır. Bu toplu sözleşmenin gereğidir. AKP hükümeti Ocak 2022’de çıkardığı 7351 sayılı yasayla toplu sözleşmeyi değiştirmeye çalıştı. Eksik hesaplama bu yasaya dayanıyor. Yasa 2,5 puanlık iyileştirmenin eğri alınmasına olanak veriyor. Çelik’e göre toplu sözleşmeler yasa ile değiştirilemez. Bu nedenle toplu sözleşme hükmü uygulanmalı ve artış oranı % 47 olmalı.

Memur maaşlarının eksik hesaplanmasının yaratacağı kaybı bir örnek üzerinden yaptık. Bir öğretmenin aylık kaybı 500 liraya yaklaşıyor.