Günlerdir dillendirilen Kandil operasyonunda istediğini elde edemeyen AKP/Saray rejimi, seçime sayılı günler kala Menbiç kartını devreye soktu. Ankara ile Washington’un uzun pazarlıklar sonrasında uzlaşmaya vardığı yol haritası kapsamında TSK’ye ait birlikler Menbiç’in çevresinde ortak koordinasyon çalışmalarına başladı.

Anlaşma gereğince TSK’ye ait birlikler kentin dış mahallelerinde devriye yapacak. ABD ile anlaşma çerçevesinde Sajur Irmağı boyunca ortak devriye yapacak olan TSK, tıpkı İdlib’te olduğu üzere sınırlı bir harekat kabiliyetine sahip.
Tarihi seçimler öncesi milliyetçi-muhafazakar kitleyi konsolide etmekte zorlanan AKP/Saray rejimi seçim öncesi bu tarz bir hamleye ihtiyaç duyuyordu. Afrin’e yönelik gerçekleştirilen harekat sonrası bir sonraki hedefinin Menbiç olacağını dillendiren AKP/Saray rejimi 24 Haziran seçimleri öncesi Menbiç’i kullanışlı bir iç politika malzemesine çevirme niyetinde.

Aylar öncesinden ABD ile pazarlığa oturan AKP hükümeti tıpkı Fırat Kalkanı ve Zeytin Dalı Harekatları’nda olduğu üzere çerçevesi belli bir operasyon için istediği izni zor da olsa koparabilmişti. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun ABD’li mevkidaşı Mike Pompeo ile Washington’da yaptığı görüşmelerin ardından 5 Haziran’da izlenecek üç aşamalı yol haritası üzerinde anlaşmaya varılmıştı.

Üç aşamalı yol haritasında ne var?
Detayları açıklanmayan üç aşamalı plan birbirini takip eden üç basamaktan oluşuyor.

1. Aşama: İlk 30 gün içerisinde YPG Menbiç’i terk edecek. Anlaşma sonrası YPG, Menbiç’te bulunan askeri birliklerinin geri bölgeden ayrıldığını, sadece askeri danışmanların Menbiç Askeri Konseyi’ne danışmanlık yapmak üzere bölgede kaldığını açıklamıştı.

2. Aşama: 45 günün sonunda ABD ve Türkiye askeri ve istihbari unsurlarla ilçede ortak denetime başlayacak. Dün ilçenin dış çeperine yerleşen TSK’nin bir süre sonra ABD birlikleriyle birlikte Menbiç’in içerilerinde de görev alması bekleniyor.

3. Aşama: 60 gün zarfında yerel unsurlardan yönetim kurulacak. Yol haritasının üçüncü ve son aşamasındaysa Menbiç’te oluşacak olan yönetimin belirlenmesi planlanıyor. AKP/Saray rejiminin “kırmızı çizgi” olarak açıkladığı Fırat’ın batısında kalan Menbiç’te YPG/SGD birlikleri istemiyor.

ABD neden onay/icazet verdi?
Menbiç iki yıl önce, Ağustos 2016’da, YPG’nin de içerisinde olduğu Suriye Demokratik Güçleri tarafından IŞİD’den kurtarılmıştı. Kent ilerleyen süreçte Ankara-Washington arasında bir gerilim unsuruna dönüştü. Ankara ısrarla YPG’nin kentten çıkarılmasını isterken, olası bir Menbiç operasyonu için bastırıyordu.

ABD yönetiminin Menbiç operasyonuna yeşil ışık yakmasının farklı gerekçeleri var.

1) Türkiye’yi Rusya’ya kaptırmamak: Suriye’nin doğusunda zengin Fırat Havzası’nda Kürtlerle yakın bir işbirliğine girişen ABD, NATO müttefiki Türkiye’yi kaybetmek istemiyor. Türkiye’yi Rusya’nın kucağına itmemek için bu müttefikine kontrollü de olsa bir şeyler vermek zorunda. Tıpkı Rusya’nın Afrin ve İdlip’te yaptığı gibi ABD de Cerablus’ta olduğu üzere bu hamlesine yeşil ışık takıyor.

2) Fırat’ın doğusundan çıkmamak: ABD, Fırat’ın doğusunda Kürtlerle kurduğu işbirliğinin Türkiye tarafından tanınması ya da en azından ses çıkarılmaması karşılığında Menbiç’e yönelik hamleye izin verdi. ABD’nin asıl hedefi, Fırat’ın doğusu üzerinden Suriye’nin geleceğinde bir pozisyon edinebilmek. Bunun için de yerleştiği Fırat’ın doğusundan çıkma niyetinde değil.

3) Doğu Suriye’deki üslerini kalıcılaştırmak: IŞİD bahanesiyle yerleştiği Fırat’ın doğusunda çıkma niyetinde olmayan ABD, Suriye’nin kuzeyindeki Kürt bölgeleri başta olmak üzere bölgede irili ufaklı birçok askeri üs inşa etti. Bu üsleri kalıcılaştırmak isteyen ABD, buradan İran, Irak, Suriye ve Türkiye’yi çevreleme arayışında. Suriye Lideri Esad’ın Kürtleri müzakere masasına çağırması ve olmazsa askeri seçeneğin devreye gireceğini dillendirmesi
ABD’nin Suriye’nin kuzeyindeki askeri varlığının ne olacağı, bu çözüm planının en kritik noktasını oluşturuyor. Çünkü Suriye ve Rusya, ABD’nin güçlerini geri çekmesini istiyor ama bir yandan Kürtler ABD’nin varlığını pazarlıklar konusunda bir koz olarak görüyor ve öte yandan da ABD’nin böylesi bir çözüme ne kadar razı olacağı önemli bir soru işareti olarak duruyor.

Menbiç bir seçim operasyonudur!
AKP/Saray rejiminin bir taraftan Kuzey Irak’taki Kandil, öbür tarafta Kuzey Suriye’de Suriye Demokratik Güçleri’nin (SDG) denetlediği Fırat’ın batısındaki Menbiç’e yönelik hamleleri açık seçik birer seçim yatırımı. İktidarın ve de yandaş medyanın marttan beridir süren Kandil’e yönelik hava operasyonlarını seçim öncesinde harlaması sonrasında, Menbiç çıkarmasını ilk dakikadan itibaren zafer nidaları eşliğinde vermesi asıl niyetlerini gözler önüne seriyor. Ancak bu hamleler de AKP/Saray rejiminin çöküşünü durduramayacak. Her seçim öncesinde şapkadan tavşan çıkarmaya alışan AKP/Saray rejimi bu kez başarılı olamayacak!