Menfaate ‘gizli duruşma’ kılıfı
AKP’nin TBMM’ye sunduğu ikinci yargı paketi, Adalet Komisyonu’nda kabul edildi ve Genel Kurul’a sevk edildi. Kabul edilen maddeler arasında ‘kişilerin üstün menfaati gerekçesiyle’ duruşmaların gizli yapılmasına olanak sağlayan hüküm de yer aldı
HÜSEYİN ŞİMŞEK
AKP’li milletvekillerinin imzasını taşıyan ve yargılamanın hızlandırılması için hazırlandığı öne sürülen ikinci yargı paketi, TBMM Adalet Komisyonu’nda kabul edilerek Genel Kurul’a gönderildi. Hukuk Muhakemeleri Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi’nin iki gün süren görüşmelerinde 63 maddelik teklif 62 maddeye indirilerek kabul edildi. Hâkimlere, avukatları salondan çıkarma yetkisi veren madde ise tekliften çıkarıldı.
Teklifin kabul edilen maddeleri arasında, duruşmanın gizli yapılmasını kolaylaştırıcı düzenleme de yer aldı. Muhalefetin tekliften çıkarılmasını istediği bu maddeyle Hukuk Muhakemeleri Kanunu kapsamında yapılacak duruşmaların aleni olacağı ilkesine getirilen istisnalara yenileri eklendi. Daha önce “Genel ahlakın veya kamu güvenliğinin kesin olarak gerekli kıldığı hallerde taraflardan birinin talebi halinde” duruşmanın tamamı veya bir kısmı gizli olarak yapılabiliyordu. Değişiklikle ilgili kişilerin korunmaya değer “üstün bir menfaatinin” kesin olarak gerekli kılındığı hallerde de duruşmanın tamamı veya bir kısmı gizli olarak yapılabilecek.
UZAKTAN DURUŞMA DA KOLAYLAŞTI
Teklifin kabul edilen maddeleri arasında “uzaktan duruşma”ya ilişkin hükümler de yer aldı. Bundan böyle davanın taraflarının ortak rızası yerine taraflardan birinin talebi ile duruşmalar ses ve görüntü yoluyla uzaktan yapılabilecek. Mahkeme, bilirkişi, uzman ve tanığı sesli, görüntülü dinlemek için resen ya da bir tarafın talebi üzerine karar verebilecek. Düzenleme ile ayrıca iş hukukunda başlatılan arabuluculuk uygulamasının da kapsamı genişletiliyor. Tüketici Mahkemeleri’nde açılması gereken davalarda arabuluculuk zorunlu hale getirilecek.
AMAÇ ALTUN GİBİLERİNİN DAVALARI
Genel Kurul’a sevk edilen düzenlemenin birçok yönden sakıncalı olduğunu ifade eden TBMM Adalet Komisyonu Üyesi, CHP Mersin Milletvekili Alpay Antmen, “Aslında hukuk yargılamasında bazı nedenlerle davaların gizli görülmesi imkânı Anayasa’da var. Genel ahlak ve kamu güvenliği meselelerinde duruşma gizli yapılabiliyor. Çocuklarla ilgili duruşmalarda da aynı durum geçerli. Fakat yeni düzenleme, birçok sakıncalı durumu ortaya çıkarabilir. Örneğin Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun’un bahçesindeki kaçak olduğu söylenen yapı ile ilgili yargılama yapılabilirse duruşma gizli olarak görülebilir. Bu örnek bile düzenlemenin sakıncasını anlatmak için başlı başına yeterlidir” dedi.
YARGI BAĞIMSIZLIĞI OLMADAN OLMAZ
Yargılamayı hızlandırmak için asıl yapılması gerekenin yargı bağımsızlığının sağlanması olduğunu dile getiren Antmen, BirGün’e yaptığı değerlendirmede şunları söyledi: “Hukuk Muhakemeleri Kanunu bugüne kadar 19 kere değişti. Tek amaç yargılamayı hızlandırmak ama maalesef bu bir türlü sağlanamadı. Mahkemelerin kendilerinin yaşadığı aksaklıklar gideriliyor. Savunmanın, avukatların, baroların talepleri bu teklifte yok. Hâkimlerin ve savcıların istekleri ile yapılan düzenlemeler asla yeterli olamaz. Yargı böyle hızlanmaz. Yargı, tarafsız ve bağımsız mahkemeler aracılığıyla hızlanır. Hâkimler işaret alamadan karar veremez hale geldi. Sürgün korkusu yaşıyorlar. Biz burada kanamalı hastaya sadece pansuman yapıyoruz. TBMM Genel Kurulu’nda bu teklife yönelik olumlu katkı sağlayacak ve eksikliklerin giderilmesi için çaba göstereceğiz.”