"Merkez Bankası Cumhurbaşkanı’nın etkisi altında kalırsa kur 9,00 liranın üstüne çıkabilir"

EKONOMİ SERVİSİ

AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın son günlerde defalarca tekrar ettiği “faiz oranlarında düşüşe geçiyoruz” açıklamalarının ardından Merkez Bankası, merakla beklenen faiz kararını yarın açıklıyor.

Merkez Bankası’nın faiz kararı öncesi ise Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın konuşma yapacak. Cumhurbaşkanı Erdoğan bu akşam saat 21.00’de Kanal D-CNN Türk ortak yayına katılarak gündeme dair soruları yanıtlayacak.

Erdoğan’ın kritik karar öncesinde canlı yayına çıkması piyasaları da tedirgin etti. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın çıktığı ortak yayınların birçoğunda Merkez Bankası’nın bağımsızlığını doğrudan etkileyecek sözlerinin ardından dolar kuru yükseliş kaydediyor.

Ekonomistler Uğur Civelek ve Mustafa Sönmez, Merkez Bankası’nın merakla beklenen faiz kararını ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bu akşam yapacağı konuşmasını BirGün’e değerlendirdi.

CİVELEK: ERDOĞAN ÖNÜNE KONAN METNİ OKURSA SORUN ÇIKMAZ

Ekonomist Uğur Civelek, Merkez Bankası’nın piyasadaki eğilimlere bakarak karar vereceğini ve söylemlerini ona göre şekillendireceğini dile getirdi. Civelek şu anda Merkez Bankası yönetiminin iki baskı altında olduğunu söyleyerek, “Birincisi, cumhurbaşkanının yönlendirmeye çalıştığı baskı. Piyasa bunu fiyatladı, kurlarda kurlarda son bir hafta içinde sert bir hareket gördük. Bunu dikkate almak durumunda olan bir Merkez Bankası var” diye konuştu.

Civelek Merkez Bankası’nın yarınki faiz kararına ilişkin olarak, “Muhtemelen piyasanın duymak istemediği şeyleri hiç gündemine almayacak ama cumhurbaşkanını da dışlamayacak ve ortada bir karar alacaktır. Faiz muhtemelen değişmeyecektir. Tiyatroya devam edilecek” dedi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Merkez Bankası’nın faiz kararı öncesi yapacağı konuşmayı değerlendiren Civelek, “Cumhurbaşkanı eğer önüne bir metin konacak ve bunu okuyacaksa problem çıkmaz. Ancak irticalen konuşacaksa dalgalanmaya sebep olabilir” ifadesini kullandı.

Cumhurbaşkanının faizler ve enflasyon arasında bağlantı kurduğunu ve enflasyonu sebep olarak gördüğünü söyleyen Civelek, “Bu minvalde irticalen konuşursa kurlarda 8,80’i bile görürüz” diye konuştu.

“Kur daha yukarıya gitmiyorsa kamu bankaları sattığı içindir” diyen Civelek şöyle devam etti:

“Güçlü bir talep gelirse kamu bankalarını da savurur atar. O da Cumhurbaşkanının irticalen konuşmasına bağlı bir şey. Pazartesi günü Ekonomik Koordinasyon toplantısı ertelendi. Bunun Merkez Bankası PPK toplantısıyla bir ilgisi var mıydı? Eğer o toplansaydı faiz kararında cumhurbaşkanının istediği bir karar çıksaydı şu an 9,00’un üstünde olabilirdi kur.”

Civelek, yarın Merkez Bankası’nın faizi düşürme yönünde bir karar almayacağını öngördüğünü ifade etti. Civelek, Merkez Bankası’nın cumhurbaşkanının etkisi altında kalıp piyasa tepkilerini düşünmeksizin bir faiz indirimine giderse kurun 9,00 liranın üstünde bir yolculuğa başlayabileceğini söyledi.

Civelek şöyle devam etti:

“Bu enflasyonist baskıdır çok daha büyük faiz artışlarını zorunlu kılar. Kontrol kaybına sebep olur. Bunu değiştirmek için de tüm Kambiyo rejimini değiştirmek zorunda kalırlar. Bu da tüm rant hesaplarının çöpe atılmasıdır. Kanal İstanbul’da ısrarlı bir cumhurbaşkanının bu göze alabilme ihtimali sıfır.”

SÖNMEZ: FAİZ DÜŞÜRÜLMESİNİ ÇOK MÜMKÜN GÖRMÜYORUM

Ekonomist Mustafa Sönmez ise, Cumhurbaşkanı akşam yapacağı konuşmaya ilişkin olarak, “Tabii ki Erdoğan’ın aklından geçen faiz indirimi. Ancak tüketici enflasyonu yüzde 19 olarak açıklanmış. Ortada bir getiri kalmadı mevduat sahipleri arasında. Böyle bir durumda faiz indirmek büyük kumar” dedi.

Sönmez hem içerideki hem dışarıdaki ekonomik aktörlerin Türk Lirası’ndan kaçarak dövize yönelebileceğinin altına çizdi. Morgan Stanley’nin açıklamalarını hatırlatan Sönmez, “Erdoğan bunu göze alabilir mi, kestirmek zor. Ancak söylentisi bile kısa sürede döviz piyasalarının artışına yol açtı” diye konuştu.

Erdoğan’ın enflasyonu dert etmediğini onun yerine büyümeyi ön plana çektiğini söyleyen Sönmez, büyümeyi devam ettirebilmek için faizleri indirip tüketimi kamçılamanın peşinde olduğunu dile getirdi. Erdoğan’ın bununla seçmen memnuniyeti sağlamaya çalıştığını savunan Sönmez şöyle konuştu:

“Enflasyona rağmen bunu yapamazsın. Yaparsan eğer, dolarlaşmayı kamçılamış olursunuz. Dolar kur fiyatı artınca bu kez enflasyon daha çok artar. Bu zincirleme olarak yabancı kaçışına yol açar. Döviz fiyatlarının artmasına neden olur. Bu da ithalatı daha pahalı hale getirir. Bunları hesap etmemiş ya da etrafındaki danışmanları söylememiş olamaz. Onun için ben ihtimal vermiyorum. Yarın ki toplantıda da es geçeceklerdir. Eylül’e doğru dövizin yatay seyretmesi ihtimalini göz önünde bulundurup niyet edebilirler. Ancak yarın faiz düşürülmesini çok mümkün görmüyorum.”

ERDOĞAN NE DEMİŞTİ?

Cumhurbaşkanı Erdoğan, 6 gün önce katıldığı A Haber-ATV-A Para-ANews ortak yayınında, “Bundan böyle enflasyonun daha yukarı çıkması mümkün değil. Zira faiz oranlarında da bir defa düşüşe geçiyoruz ve yüksek faiz yok. Çünkü yüksek faiz bize yüksek enflasyonu getirecektir ama düşük faiz de düşük enflasyonu getirecektir. Ağustos ayı kırılma noktasıdır ve Ağustos ayı ile beraber de artık düşük enflasyona inşallah geçeceğiz” demişti.

Erdoğan’ın konuşmaları öncesinde bir miktar geri çekilen dolar kuru, ekonomi açıklamaları sonrası yeniden yükseliş kaydederek, 8,57’nin üzerini görmüştü.

Erdoğan’ın, 1 Haziran 2021 tarihli TRT canlı yayınında da “Bugün de Merkez Bankası Başkanımızla görüştüm. Bizim bir defa faizleri düşürmemiz şart” sözlerinin ardından ise dolar sert yükselmiş ve 8,77 ile tüm zamanların en yüksek seviyesini görmüştü.