Merkez’in yeni sınavı: Savaş

Havva Gümüşkaya
havvagumuskaya@birgun.netNisan ayında yeninden faiz artışına giden Merkez Bankası bu kez enflasyonda düşüş beklentilerine rağmen İsrail-İran savaşının etkisiyle faiz kararını pas geçti.
Para Politikası Kurulu (PPK) politika faizini yüzde 46'da sabit bıraktı. Kurul ayrıca, gecelik borç verme faizini yüzde 49’da, gecelik vadede borçlanma faiz oranını ise yüzde 44,5’te sabit tuttu. Karar metninde enflasyonun ana eğiliminin mayısta gerilediği ifade edilirken öncü verilerin düşüşün haziranda da sürdüğüne işaret ettiği belirtildi.
İkinci çeyreğe ait verilerin yurt içi talebin yavaşladığını gösterdiği vurgulandı. Metinde ayrıca, İsrail-İran Savaşı'na vurgu yapılarak, jeopolitik risklerin takip edildiği belirtildi. Ayrıca küresel ticarette artan korumacılığın dezenflasyon sürecine olası etkilerinin de yakından takip edildiği söylendi.
Finansal piyasalar uzmanı İris Cibre, TCMB’nin son kararını eleştirerek şu değerlendirmeyi yaptı: “Merkez Bankası, enflasyondaki düşüş sinyallerini ve eğilimdeki zayıflamayı görmezden geldi. Faizleri pas geçmesinin döviz talebinden çekinme kaynaklı olduğunu düşünüyorum. Petrol fiyatlarındaki artış ise zaten faizle engellenemez.”
Cibre’ye göre mevcut koşullarda faiz artırımı döviz talebini durdurmuyor. Ayrıca yüksek reel faizle birlikte, tasarrufların konut ve araç alımına yöneldiğine dikkati çeken Cibre, bu faiz düzeyinin enflasyonist hale geldiğini belirtti. Cibre, "Sanayi darbe alıyor, döviz talebi canlı. TL’ye gelen sıcak para çok kısa vadeli. Artık bu faiz düzeyi enflasyonist hale geldi. Karar sonrası dolar kurunda da bir gerileme görmedik” dedi.
Cibre, enerji fiyatlarındaki artışın 0,20 puanlık doğrudan bir enflasyon etkisi yaratacağını, ancak yıl sonu beklentisinin halen yüzde 30’da kalabileceğini belirtti. Yavaşlayan talep nedeniyle dezenflasyon sürecinin sürebileceğini ifade eden Cibre, “Merkez Bankası Temmuz'da indirim sinyali verdi” diye konuştu.
PPK, 6 Mart'taki toplantısında 250 baz puan ile faiz indirimlerine başlamıştı. Ancak 19 Mart’ta İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu ve bürokratlara yönelik operasyonlar sonrası piyasada yaşanan şok sonrası, 20 Mart'ta takvimde yer almayan olağanüstü bir toplantıyla gecelik vadede borç verme faiz oranını yüzde 44'ten 46’ya yükseltmişti. Politika faizini ise yüzde 42,5’te sabit bırakmıştı. TCMB Nisan toplantısında ise 350 baz puanlık faiz artırımına gitmiş ve politika faizini 46’ya yükseltmişti.


