Kamu kurumlarının büyük bölümünde etkin bir kontrol sistemi bulunmadığı belirlendi. Sayıştay’ın, çalışmasına göre, idarelerin yüzde 77’si kurumsal risk yönetimi konusunda yetersiz kaldı.

Milyarlık bütçe denetimsiz kaldı

Mustafa M. BİLDİRCİN

Usulsüz ve mevzuata aykırı uygulamaları Sayıştay denetimleri ile açığa çıkarılan kamu kurumlarındaki denetim zafiyeti, “Kamuda Stratejik Yönetim İç Kontrol Sistemi 2021” raporuyla ortaya konuldu. Sayıştay’ca denetlenen kurumların yüzde 75’inde etkin bir iç kontrol sistemi olmadığı belirlendi.

Sayıştay, mali yönetim ve iç kontrol sistemlerinin değerlendirilmesi amacıyla oluşturulan, “Stratejik Yönetim, Kurumsal Risk Yönetimi ve İç Kontrol Sistemi Değerlendirme Prosedürleri” analiz sonuçlarını bir çalışma ile bir araya getirdi. Çalışma, çok sayıda kamu kurumunun ya iç kontrol sistemi bulunmadığını ya da var olan kontrol sistemini etkin çalıştırmadığını gözler önüne serdi.


RİSK YÖNETİMİ YOK

Çalışmada kurumlar, “Stratejik yönetim, risk yönetimi” ve “İç kontrol” başlıkları altında değerlendirildi. İdarelerin yüzde 62’sinde stratejik yönetimlerin kurulduğu ve etkin çalıştırıldığı görüldü. Ancak denetlenen idarelerin yüzde 77’sinin, kurumsal risk yönetimi konusunda ya hiç adım atmadığı ya da etkin olmayan uygulamaları kullandığı bildirildi.

DENETİMSİZLİK

Sayıştay, kurumların iç kontrol sistemlerinin etkin çalışıp çalışmadığını da inceledi. Buna göre, denetlenen kurumların yalnızca yüzde 25’inde etkin bir iç kontrol sisteminin varlığından söz edilebileceği ifade edildi. Kurumların yüzde 75’inde ise ya sistem kurulmadığı ya da sistemin gerekliliklerinin yerine getirilmediği kaydedildi.

İç kontrol sistemi bulunan kurumların sadece yüzde 17’sinde etkin bir sistem izlemesi yapıldığı belirtildi. Çalışmaya göre, iç kontrol sistemi bulunan kurumların yüzde 31’i, bu konuda etkin bir izleme sistemi oluşturmadı.

***

Belediyeler ilk sırada

2019 yılında yürütülen düzenlilik denetimleri kapsamında mali yönetim ve iç kontrol sistemine ilişkin 846 bulgu tespit edildi. 327 bulgu ile bulgu ile yerel yönetimler ilk sırada gelirken, bu kurumları 203 bulgu ile YÖK, Üniversiteler ve Yüksek Teknoloji Enstitüleri izledi. Genel bütçeli idarelerde 96, döner sermayeli işletmelerde 79, sosyal güvenlik kurumlarında 58, özel bütçeli idarelerde 44, düzenleyici ve denetleyici kurumlarda 10, diğer idarelerde de 29 hata raporlandı.