Milyonlarca işçinin gözü Ankara'da: Yeni asgari ücret bugün belli oluyor

EMEK SERVİSİ

Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 2020 yılında geçerli olacak asgari ücreti belirlemek için bugün dördüncü ve son kez toplanıyor. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nda saat 14.00’te başlayacak toplantının ardından yeni asgari ücretin açıklanması bekleniyor. Kriz, enflasyon ve zamların altında ezilen, açlık sınırının altında yaşamını sürdürmeye çalışan milyonlarca işçi, insan onuruna yaraşır bir asgari ücret tutarının açıklanmasını istiyor.

SENDİKALAR NE İSTİYOR?

Komisyonda işçileri temsil eden Türk-İş, Kasım 2019 itibariyle bir kişinin aylık asgari yaşam maliyeti olarak saptadığı 2 bin 578 liranın altındaki bir rakamı müzakere etmeyeceğini vurguluyor. Hak-İş de aynı fikirde.

DİSK ise asgari ücretin en az 3 bin 200 lira olması gerektiğine dikkat çekerek, yurt genelinde başlattığı kampanyayı sürdürüyor. Türk-İş, önceki yıllardan farklı olarak bu yıl asgari ücret sürecini Hak-İş ve DİSK ile birlikte yürütme kararı almıştı. Üç konfederasyon tutar konusunda olmasa da şu taleplerde ortaklaştı: “Asgari ücret vergiden muaf tutulsun, Asgari Geçim İndirimi (AGİ) hariç ve net olarak açıklansın, işçinin ailesi de gözetilerek hesaplansın, geçim ücreti olsun.”

CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Faik Öztrak, dün sosyal medyadan yaptığı açıklamada devletin yurttaşlardan alacağı harç ve cezalara yüzde 22,58 oranında zam geldiğine dikkat çekti. “Devletin aldığında farklı, verdiğinde farklı enflasyon olmaz” diyen Öztrak, bu nedenle asgari ücretin de en az yüzde 22,58 zamlanması ve üzerine konulacak refah payıyla birlikte en az 2 bin 600 lira olması gerektiğini savundu.

HDP Milletvekili Ömer Faruk Gergeroğlu, geçen hafta yaptığı açıklamada, HDP olarak asgari ücretin en az 3 bin 200 lira olmasını istediklerini belirtti. Gergeroğlu, “İnsanlar ayın sonunu getiremiyor! HDP olarak teklifimiz en az net 3200 TL olmasıdır!” dedi.

SOL Parti’den dün yapılan açıklamada da “İşçi sendikalarının talepleri dikkate alınmalı ve asgari ücret 3 bin 200 liranın altında olmamalıdır!” ifadeleri kullanıldı.

TÜİK’TEN SKANDAL ÖNERİ

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ise bu yıl komisyona sunduğu raporda, bir işçinin asgari geçim tutarını 2 bin 331 lira olarak açıkladı. Bu açıklama büyük tepki çekti; çünkü TÜİK’in geçen yıl verdiği rakamla karşılaştırıldığında bir işçinin asgari geçim maliyetinin bir yılda sadece yüzde 5,3 arttığı öne sürülüyor. Öte yandan yine TÜİK tarafından açıklanan son yıllık enflasyon oranı bile yüzde 10,53, ortalama enflasyon ise 15,87. Bu nedenle işçiler ve emek örgütleri, TÜİK’in bu hesabını “skandal” olarak nitelendirdi.

PATRONLAR NE DİYOR?

Komisyonda patronları temsil eden TİSK, henüz bir rakam telaffuz etmiş değil; ancak Türk-İş’in istediği 2 bin 578 liralık rakamı yüksek buluyor. Asgari ücretin “makul ve dengeli” olmaması durumunda ‘yatırımları kaptıracağını’ savunan TİSK, asgari ücret desteğinin 200 liraya yükseltilmesini ve tüm işletmeleri kapsamasını da istiyor. Bununla da yetinmeyen patron örgütü, yüzde 2’lik İşsizlik Sigortası İşveren Payı’nın 2020’de alınmamasını talep ediyor.

GÖZLER HÜKÜMETTE

AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Malezya temaslarının ardından asgari ücretle ilgili yaptığı “İnşallah tarafları memnun edecek bir adımı atarız, jestimizi yaparız” şeklindeki açıklama, gözleri hükümete çevirdi. Zira komisyon 5 işçi, 5 işveren ve 5 devlet temsilcisinden oluşsa da, asgari ücret çoğunlukla hükümet-işveren ittifakıyla belirleniyor.

Bakanlığın belirlediği üyelerden birinin başkanlık ettiği komisyon, en az 10 üyenin katılımıyla toplanıp oy çokluğuyla karar veriyor. Oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı kabul ediliyor.