Milyonlarca işsize bir açıklama borçlusunuz

EMEK SERVİSİ

İşsizlik Sigortası Fonu, ağustos ayında da hem erimeye hem de patronlara kaynak olarak aktarılmaya devam etti. Fondan işsizlik ödeneği olarak işçilere bu yılın ilk 8 ayında 6,6 milyar TL verilirken, patronlara aynı dönemde fondan 11,5 milyar lira teşvik ve destek ödemesi aktarıldı.

İşsizlik Sigortası Fonu ağustos ayı verilerini değerlendiren CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba, patronlara son 2,5 yılda verilen teşvik ve desteklerin, 18 yılda işsizlere verilen toplam ödeneği geride bıraktığına dikkat çekti.

Buna göre, Mart 2002’den 31 Ağustos 2020 tarihine kadar fondan işsizlere ödenen toplam tutar 36,2 milyar TL olurken, sadece son 2,5 yılda patronlara verilen teşvik ve destek ödemelerinin tutarı 38,2 milyar TL’ye ulaştı. Böylece patronlar, fondan son 2,5 yılda işsizlere 18 yıldan beri ödenen toplam tutardan 2,2 milyar TL daha fazla yararlandı.

İSTİHDAM AZALDI

Patronlara 2018’de 10,709 milyar, 2019’da 16 milyar, bu yılın ilk 8 ayında ise 11,5 milyar TL destek ve teşvik ödemesi yapıldı. Bu teşviklerin istihdamın korunması ve artırılması amacıyla yapıldığı ifade edilse de son 2,5 yılda ne mevcut istihdam korunabildi ne de yeni istihdam yaratılabildi. 2018 yılı sonunda 28 milyon 738 bin olan toplam istihdam sayısı, Haziran 2020 verilerine göre 2,2 milyon kişi azalarak 26 milyon 531 bine indi.

CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba, “İşverenlere bunca verilen teşvik ve desteğe rağmen istihdam kaybı önlenemiyorsa Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı’nın milyonlarca işsize açıklama yapması gerekiyor. Bu teşviklerin kimlere ne için harcandığının kamuoyuna açıklanması gerekiyor” değerlendirmesinde bulundu.

***

Her 10 işsizden 9’u fondan yararlanamıyor

İşçilerin ücretlerinden kesilen, yani bir bakıma işsizin kendi parası olan fondan işsizler yararlanamıyor. TÜİK verilerine göre resmi (dar tanımlı) işsiz sayısının 4 milyon 100 bin civarında olduğu Türkiye’de, İşsizlik Sigortası Fonu’ndan ağustos ayında yalnızca 356 bin 858 işsize ödenek verildi. Bir diğer ifadeyle her 10 işsizden 9’u işsizlik ödeneğinden yararlanamadı.

***

Fonun gelir-gider tablosu bozuldu

CHP’li Ağbaba’nın yazılı değerlendirmesinde, İşsizlik Sigortası Fonu’nun gelir-gider dengesindeki bozulmaya da dikkat çekildi. Buna göre fonun, 2018 yılında 34,6 milyar TL geliri, 23,7 milyar TL gideri bulunuyordu. 2019 yılında ise 40,3 milyar TL gelire karşılık fonun 36,4 milyar TL gideri vardı.
Bu yıl da fonun gelir-gider dengesi bozulmaya devam etti. İşçi ve işveren primleri, devlet katkısı ile faiz geliri olarak 8 ayda 26,257 milyar TL’lik geliri olan fonun harcama tutarı, yani gideri 45,759 milyar TL’ye ulaştı. Ağustos ayı İşsizlik Sigorta Fonu verilerine göre, fonun giderleri gelirlerine göre 1,7 kat daha fazla oldu.