Milyonlarca lira AKP’ye akıtıldı

Hüseyin Şimşek

Hazine ve Maliye Bakanlığı, kamunun ocak ayı harcama rakamlarını açıkladı. Bu yılın ilk harcama rakamlarına göre siyasi partilere yapılan yardımlar geçen yıla göre 164 milyon TL arttı. AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan ise 2022’de örtülü ödeneği kullanmaya 57 milyon TL harcayarak başladı.

2022 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Teklifi kapsamında siyasi partilere yapılan 645 milyon TL’lik ödeme, beş parti arasında bölüştürüldü. TBMM’de grubu bulunan AKP, CHP, MHP, HDP ve İYİ Parti’ye ödeme yapıldı. Yardımın 280 milyon 279 bin TL’si AKP’ye ödendi. Hazine’den CHP’ye 149 milyon 134 bin TL, HDP’ye 77 milyon 65 bin TL, MHP’ye 73 milyon 99 bin TL, İyi Parti’ye ise 65 milyon TL ödeme yapıldı.

Cumhurbaşkanlığı ve TBMM seçimleri erkene alınırsa partilere 645 milyon TL’lik yardıma ilave olarak 1 milyar 290 milyon 329 bin TL daha ödenecek.
2021’de 177 milyon TL aktarılan dernek ve birlik gibi kurum ve kuruluşlara ise bu yıl tam 243 milyon 493 bin TL ödendi.

KUR ARTIŞININ SONUCU

Yüksek kur artışı ve dış borcun bütçeye yükü de harcama rakamlarında kendisine yer buldu. Geçen yıl ocak ayında 1,4 milyar TL olan dış borç faiz gideri, bu yıl 4,2 milyar TL’ye yükseldi. Dış borç faiz giderinin 4 milyar 98 milyon TL’si ABD Doları cinsinden faiz gideri, 109 milyon TL’si ise avro cinsinden oldu. Ayrıca 44 milyon 592 bin TL de Japon Yeni cinsinden dış borç faiz gideri ödendi.

Harcama rakamlarına göre, kamu kurumlarının kullanımında olan hizmet binalarının kiralama gideri için geçen ay devletin kasasından 3 milyar 380 milyon 793 bin TL çıktı. Geçen yıl aynı dönemde 1,6 milyon TL kira ödenmişti. Müteahhitlik giderleri için ise devletin kasasından geçen ay 1 milyar TL çıktı. Ocak ayında 55 milyon TL’lik araç kiralandı, 3 milyon TL lojman kirası, 21 milyon TL ise personel servisi ödemesi yaptı.

ÖRTÜLÜ 57 MİLYON TL

Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından harcanan ve hesabı sorulamayan gizli hizmet giderlerinden yapılan harcama tutarı ise yılın ilk ayında 57 milyon TL’ye ulaştı. Erdoğan, geçen yılın tamamında, halk arasında “örtülü ödenek” olarak bilinen harcama kaleminden 2,7 milyar TL harcamıştı.

SİLAHA MİLYONLAR

Muhasebat Genel Müdürlüğü’nün verilerine göre, güvenlik ve savunmaya yönelik mal, malzeme alım gideri de hız kesmedi. İktidarın bu ödemeleri ocak ayında 175 milyon TL’ye ulaştı. 8 milyon TL’ye teçhizat alımı yapılırken 137 milyon TL de teçhizatların işlenmesi için harcandı.

***

Ocakta 30 milyar dolar fazla

Geçen yıl ocakta 24.1 milyar lira açık veren bütçe KDV ile Kurumlar Vergisi gelirlerindeki yüksek artışla bu yıl ocakta 30 milyar lira fazla verdi. Ocakta bütçe gelirleri, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 96,4 artarak 176 milyar 2 milyon lira, bütçe giderleri yüzde 28,3 artışla 145 milyar 958 milyon lira oldu. Geçen yıl ocakta 2 milyar 211 milyon lira faiz dışı açık verilmişti. Bu yılın ocak ayında 44 milyar 276 milyon lira faiz dışı fazla verildi.

Ocak ayında 146 milyar liralık bütçe giderlerinde faiz harcamaları 14,23 milyar TL, faiz hariç harcamalar ise 131,73 milyar TL olarak gerçekleşti. Verilere göre vergi gelirleri 147,42 milyar TL, genel bütçe vergi dışı gelirleri ise 26,74 milyar TL oldu. Ocak ayı vergi gelirleri tahsilatı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 86,1 oranında arttı. Vergi gelirlerinin bütçe tahminine göre gerçekleşme oranı ise geçen yıl yüzde 8,6 iken 2022 yılında yüzde 11,7 oldu. Bütçe gelirlerinde önceki yıla göre yüzde 2 bin 962 oranında artan kurumlar vergisi kalemi dikkat çekti. 2021 Ocak ayında 473 milyon TL’lik kurumlar vergisi toplanırken, ocakta bu rakam 14,5 milyar TL oldu.

Bütçenin önemli gelir kalemlerinden olan ÖTV ocakta yüzde 37.8 arttı. Bu artış enflasyonla hemen hemen aynı seviyede gerçekleşti. ÖTV içinde akaryakıt ürünleri üzerinden alınan ÖTV geliri yüzde 1 geriledi. Sadece içki ve sigaradan alınan ÖTV ocak ayında 12,1 milyar lira düzeyinde gerçekleşti.