Mohaiemen’in filmleri ve yazıları sergi oldu

ANIL VARLI

Bangladeş’in sömürge sonrası çatışmalı tarihi üzerinden “üçüncü dünya enternasyonalizmi”ni sorgulayan sanatçı ve tarihçi Naeem Mohaiemen’in sergisi 23 Ocak’tan itibaren SALT Beyoğlu’nda başlıyor. Sergi, SALT’tan Farah Aksoy tarafından programlanan Makbul Tarihin Tutsakları, Mohaiemen’in 2014’te Kunsthalle Basel’de gerçekleştirilen sergisinin devamı niteliğinde.

Sergide, 2018 Turner Ödülü için aday gösterilen yönetmen ve tarihçi Naeem Mohaiemen’in film, enstalasyon ve yazıları, “üçüncü dünya enternasyonalizmi”nin oluşumu ve çöküşünü, Bangladeş’in sömürge sonrası tarihindeki üç büyük kırılmayla incelenecek. SALT Beyoğlu’nun üçüncü katında başlayacak sergi, ikinci kattan ‘Trablus’a Uçuş İptal’ (2017) video işinin belirli tarihlerde gösterileceği Açık Sinema’ya uzanacak. Sanatçının sırasıyla 2011 ve 2012’de ürettiği ‘Birleşik Kızıl Ordu’ filmi ve beraberindeki Birleşik Kızıl Ordu: Zaman Çizelgesi, Japon Kızıl Ordusu’nun Filistin davasıyla ilişkisi üzerinden üçüncü dünya idealini irdeler. Deli Bir Kadın Gibi Dolanıp Duracaksın] (2014) enstalasyonu, 1970’ler Bangladeş’inde yeşeren vatan sevgisiyle dönemin devrim ruhunu ve tüketime aracı bir feminist yaklaşımı harmanlayan popüler bir dergiye odaklanır. 2008 ve 2009’dan fotoğraf serileri ‘Cep Telefonumun Yükü Ağır’ile ‘Sahici Bir Hayat Sür veya Uğruna Öl’, ülkede süregelen öğrenci protestoları bağlamında fotoğraf, yeni teknolojiler ve şifreli iletişimin günlük hayattaki yerini tartışır. Mohaiemen’in ikinci katta sunulan ve Filistin Kurtuluş Örgütü’ne Bangladeş’ten gönüllü katılanları gösteren ikonik Magnum fotoğrafına ilişkin Abu Ammar is Coming Ebu Ammar Geliyor video işiyle The Year 1973 Created Many Problems for the Imperialists [1973 Yılı Emperyalistlere Çok Sorun Çıkardı] fotoğraf serisi muhtelif arşiv kaynaklarını temel alır.

Sanatçı 2013 tarihli bu seride, Two Meetings and a Funeral İki Toplantı ve Bir Cenaze video işinde de irdelediği, “emperyalistlerin artık çok ileri gittiği ve nihayet yenilgiyle yüzleşeceği” kanısını değerlendirir. Bir diğer fotoğraf serisi Rankin Street 1953, Blueprints Rankin Sokağı 1953, Sokak Planları, şehir tarihi ve kalabalık aile yaşantısını yok eden sermaye güçlerinin mülkiyetine girmiş bir aile evini yeniden yapılandırır. Bangladeş’in millî şairi olup Hindistan ve Pakistan’ın pullarında da yer alan tek isim Kazi Nazrul İslam’a dair Kazi in Nomansland Kazi Sahipsiz Ülkede enstalasyonuysa, Salman Rushdie’nin Geceyarısı Çocukları’nda geçen üç ülkenin tarihinin Britanya Hindistanı’nın bölünmesinin ardından nasıl ortaklaşıp çatıştığını anlatır. Sanatçının 23 Ocak Çarşamba akşamı Açık Sinema’da yapacağı konuşmanın ayrıntılarıyla ‘Trablus’a Uçuş İptal’ işinin gösterim tarihleri ise henüz açıklanmadı.