Muz cumhuriyeti
Göçmenlerin sosyal medyada ‘muz yeme’ videolarını ‘provokatif’ bulan Göç İdaresi, 31 kişinin ‘sınır dışı’ edileceğini duyurdu, 11 kişi gözaltına alındı. Hukukçular, “Muz yemek hangi kanunda suç?” diye sordu.
Yaren ÇOLAK
Göç İdaresi Genel Müdürlüğü, muz yediği videoları sosyal medyada paylaşan göçmenlerin ‘sınır dışı’ edileceğini açıkladı. Geçen günlerde yapılan bir sokak röportajında bir kişinin, “Suriyeliler bizden iyi geçiniyor, ben muz yiyemiyorum” demesinin ardından ülkede yaşayan göçmenler, bu sözlere tepki gösterdi ve sosyal medyada ‘muz yeme’ videoları paylaştı. Söz konusu videolar, İçişleri Bakanlığı’na bağlı Göç İdaresi tarafından ‘provokatif paylaşım’ sayıldı.
Göç İdaresi’nin açıklamasının ardından polis, video paylaştığı tespit edilen 31 kişiye yönelik operasyon düzenledi. Suriyeli 11 kişi gözaltına alındı. Polis, 2 kişinin 26 Ekim’de Hollanda'ya gittiğini, 7 kişinin de İstanbul dışında ikamet ettiğini belirledi. 11 göçmenin ise yakalanması için çalışmaların sürdüğü öğrenildi. Gözaltına alınan 11 göçmene emniyette ‘halkı kin ve düşmanlığa tahrik etme veya aşağılama’ suçlamasıyla işlem yapıldı. Ardından göçmenler, İstanbul İl Göç İdaresi’ne teslim edildi.
SINIR DIŞI NEDENİ OLAMAZ
Konuyu BirGün’e değerlendiren insan hakları ve göç alanında çalışan avukatlar ise yaşananlara tepki göstererek hiçbir kanunda ‘muz yemenin’ suç olmadığına dikkat çekti.
Avukat
Tuğçe Duygu Köksal
“Muz yeme suretiyle sosyal medyada paylaşım yapmak nasıl sınır dışı edilme sebebi oluyor, anlamıyorum” diyen Avukat Tuğçe Duygu Köksal, “Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nda sınır dışı etme sebepleri bellidir. Bu kişiler Suriyeli yani geçici koruma altında olan kişiler zaten sınır dışı edilemez. Çünkü bu durum da Geri Göndermeme İlkesi’ne aykırı. Suriye’deki durum düşünüldüğünde ve o insanların burada koruma kanunu kapsamında bulunduğunu düşündüğümüzde yapılan tamamen hukuksuz ve insan haklarına aykırı” dedi.
Yapılanın ifade özgürlüğüne de aykırı olduğunun altını çizen Köksal, “Herkes sosyal medyada veya başka mecralarda fikir ve düşüncelerini dile getirebilirler. Bunun karşılığı sınır dışı edilmek değildir” ifadelerini kullandı.
Köksal sözlerini şöyle sonlandırdı: “Sosyal medyada veya başka mecralarda yapılan paylaşımların bir suç teşkil edip etmediği Göç İdaresi’nin konusu da değildir. Bu adli bir konudur ve hâkimin değerlendirmesi gerekir. Bunun neye istinaden verildiği tartışılacak. Dolayısıyla da verilen sınır dışı kararı hem Geri Göndermeme İlkesi hem de ifade özgürlüğü değerlendirmesi bakımından insan hakları hukuku bakımından sorunlu.”
SUÇ SAYILMASI ‘ABSÜRT’
Göç hukuku alanında uzman Avukat Abdulhalim Yılmaz da “Absürt bir video akımının bu kadar ciddiye alınması daha da absürt” dedi ve ekledi: “Kamu düzenini ihlal ettiği gerekçesiyle sınır dışı etme nedeni çok tartışmalı bir konu iken, bir adım daha ileri gidip muz yeme videosunu ‘provakatif eylem’ sayıp yaptırıma bağlamak, işlerin çok absürt bir noktaya gittiğini gösteriyor. Muz yeme videosunu suç eylemi veya sınır dışı sebebi saymak çok saçma bir durum.”
Muz yeme videolarının ironik bir tepki olduğunu ifade eden Yılmaz, “Göç İdaresi esasen göçmenleri korumakla görevli bir devlet kurumu, bu tür işlerle anlamsız işlerle meşgul olmasına gerek yok” diye konuştu.
Avukat
Abdulhalim Yılmaz
Yılmaz, şunları dile getirdi: “Yabancılar eğer o ülkede istenmiyorlarsa devlet tarafından sınır dışı edilebilirler. Ancak Suriyeliler ‘Geçici Koruma’ kapsamında. Suriye’de savaş tehlikesi devam ettiği sürece sınır dışı edilmeleri hukuken mümkün değil. Geçici koruma kapsamındaki kişiler hakkında sınır dışı kararı alınması da ayrıca sorunlu, mahkemeden döner diye düşünüyorum. Çünkü savaş veya zulüm olan yere birinin gönderilmesi mümkün değil.”