Namık Kemal’den ‘Sürgünde Muhalefet’

cukurda-defineci-avi-540867-1.

Namık Kemal’in 150 sene önce sürgün yıllarında Ziya Paşa ile birlikte Avrupa’da çıkardıkları gazete “Hürriyet”, Türkiye’de ilk kez VakıfBank Kültür Yayınları tarafından yayımlanıyor. İki cilt halinde okurun karşısına çıkan “Sürgünde Muhalefet: Namık Kemal'in Hürriyet Gazetesi” ile modernleşme tarihimize eşsiz notlar düşülüyor.

Kitaplar, 1860’ların sonunda dönemin aydınlarını etkilemekle kalmayıp, naif Anadolu insanının da fikirlerine yön veren gazetenin 100 sayılık tüm koleksiyonunu içeriyor.

VakıfBank Kültür Yayınları’nın (VBKY) iki cilt halinde okurla buluşturduğu “Sürgünde Muhalefet: Namık Kemal'in Hürriyet Gazetesi”nde ise Yeni Osmanlıların görüşlerini detaylıca aktaran gazetenin 100 sayısı yer alıyor.

Avrupa’dan Anadolu’ya kadar yayıldı

Önce Londra, ardından da Cenevre’de basılan “Hürriyet”, 100 sayıya kadar ulaştı. 1868 ve 1869 yıllarında editörlüğü Namık Kemal yaparken, 64. sayıdan itibaren bu görevi Ziya Paşa üstlendi. Gazetede, Avrupa’dan Anadolu’ya kadar yayılan sosyo-politik düşünceler birbiri ardına sıralandı. Yeni Osmanlıların umut ettikleri rejim, beslendikleri kaynaklar sayfalarda enine boyuna anlatıldı.

Sayfa sayısı dörtten sekize yükseliyor

Kitaplarda ayrıca Osmanlıların sosyal yaşamı da sayfalarda kendine yer buluyor. Kemal’in editörlük öyküsünün yanı sıra Avrupa’da basılan gazetenin İstanbul’da ortaya çıkışı tarihi kayıtlar eşliğinde detaylandırılıyor:

“Haftalık olarak yayımlanan Hürriyet’in ilk beş sayısı Reşad Bey’in imzasıyla çıkar ve 6. sayıdan sonra Reşad Bey’in Paris’e gitmesiyle editörlüğü Namık Kemal üstlenir.” 11. sayıya kadar dört sayfa yayımlanan Hürriyet, İstanbul’daki taraftarların maddi ve manevi desteği kaynak gösterilerek sekiz sayfa çıkarılmaya başlandı. Gazetede yer alan ilanlardan anlaşıldığı üzere Hürriyet, İstanbul’a kapalı zarflar içerisinde getirildi…

Dönemin sosyo-kültürel ve siyasi yapısını bugüne ulaştıran “Sürgünde Muhalefet: Namık Kemal'in Hürriyet Gazetesi 1-2” özellikle edebiyat araştırmacıları için kaynak olacak.