71 işçinin civadan zehirlendiği altın madeninin kapasite artırımına Çevre Bakanlığı onay verdi. Yaklaşık 2 bin 50 futbol sahası büyüklüğündeki alana yayılacak olan madende yılda 2 bin ton siyanür kullanılacak.

Ne doğa ne işçi umurlarında
Maden yaklaşık 205 futbol sahası büyüklüğündeki alanı kaplayacak. (Foto: ÇED Dosyası)

Gökay BAŞCAN

71 işçinin cıvadan zehirlendiği altın madeninde kapasite artırımına gidildi. Maden işletmesi üretimi artırırken, kapladığı alan 1463 hektara çıkarıldı. Altın madenin çıkarılma ve işlenmesi aşamasında binlerce ton tehlikesi kimyasal atık kullanılıyor.

Kayseri’nin Develi ilçesi’nde Öksüt Madencilik ve Kanadalı Centerra Gold tarafından işletilen altın madeninde kapasite artırımına onay verildi. 71 işçinin civadan zehirlendiği madende tehlikeli kimyasal atıkların kullanımının artmasına Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından çevresel etki değerlendirme (ÇED) olumlu kararı verildi.

İlk olarak Ocak 2020’de tarihinde altın dökümünü gerçekleştiren şirket kapasite artırımıyla faaliyet alanını da büyüttü. 1243 hektarlık alanda faaliyet gösteren şirket büyüklüğü 1463 hektara çıkardı. Yaklaşık 2050 futbol sahası büyüklüğüne denk gelen proje alanı orman, mera ve şahıs arazilerinden oluşuyor.

BİNLERCE TON KİMYASAL

Açık ocak yöntemiyle işletilecek ocakta patlatmalar meydana gelecek. Patlatmalar sonucu çıkan cevher yine aynı bölgede ayrıştırılarak zenginleştirilecek. Bu esnada da daha önce 71 işçinin zehirlenmesine yol açan kimyasal atıklar kullanılacak. ÇED dosyasında yer alan bilgilere göre maden işletmesinde yılda kullanılacak tehlikeli atık maddelerden bazıları şöyle:

•2 bin ton siyanür,

•600 metreküp nitrik asit (kezzap),

•600 metreküp hidroklorik asit (tuz ruhu).

Bu tehlikeli atıkların depolandığı ve kullanıldığı altın madeni işletmesinde ayrıca patlayıcı deposu da inşa edilecek. ÇED sınırına yaklaşık 260 metre mesafesine inşa edilecek patlayıcı deposunun kapasitesi ise 75 ton.

Altın madeninde çok fazla ekonomik olmayan pasa ve kayaç da ortaya çıkacak. Kapasite artışıyla birlikte bölgede 134 milyar 720 milyon 823 ton ekonomik olmayan kayaç depolanacak.

Yine ÇED dosyasında yer alan bilgilere göre proje kapsamında 35 milyon ton cevherin zenginleştirilmesi, 982 bin ons altın ve 1,75  ton gümüş üretimi gerçekleştirileceği öngörülüyor.

***

NE OLMUŞTU?

Bakanlığın kapasite artırımına onay verdiği proje işçilerin hayatını tehdit ediyor. Madendeki civa zehirlenmesi skandalı geçen yıl şubat ayında madenin altın döküm odası (ADR) bölümünde görev yapan taşeron özel güvenlik firmasına bağlı çalışanlarda başlayan sağlık sorunları ile ortaya çıkmıştı. Civa zehirlenmesine ilişkin bilirkişi raporunda, zehirlenmeyi fark ederek dökümü durduran danışmanının görevi son verildiği ortaya çıkmıştı.

Bilirkişi raporu sonrası konuya dair ihmal ve sorumluluğu bulunan maden işletmesi görevlileri hakkında savcılıkça soruşturma açıldı. Savcılığa verilerin ifadelerle sorumlular suçu birbirine attı.