O sözcüğe Türkçe karşılık yağdı!

Geçen hafta “prompter” sözcüğüne Türkçe karşılık aradığımızı belirtmiş, okurlarımızı da bu çabaya katılmaya ve önerilerini bizimle paylaşmaya çağırmıştık. Çağrımız büyük ilgi gördü ve hafta boyunca okurlarımızdan değişik öneriler geldi.

“Prompter’a Türkçe karşılık arıyoruz!” başlık yazıda, kendim de “görüntülü fısıldayıcı”, “akanyazı”, “camdan konuşturucu” gibi karşılıklar önermiştim. Gelen yanıtlar arasında bunlara benzer karşılıklar olduğu gibi, çok farklı üretimler de bulunuyor. Bu önerilerin tümünü dilbilimcilerin dikkatine ve değerlendirmesine sunarken, Türkçe sevdalısı okurlarımın yakın ilgisine yürekten teşekkür ediyorum.

İşte gelen yanıtlar ve öneriler:

•

Attila Bey Merhaba,

“Prompter” sözcüğü için önermek istediğim Türkçe karşılıklar, “okutucu” veya “okurdaş”tır.

Saygılarımla. (Hakan Genç)

Yazınızı okudum. Karşılık olarak “akanyazılık” ya da “yazıgörmelik” diye düşündüm. Saygılar. (Ünal Şentürk / Emekli Türkçe Öğretmeni)

•

Üstat Merhaba,

18 Haziran 2018 günlü BirGün gazetesindeki “Prompter’a Türkçe karşılık arıyoruz!” yazınızda, yabancı kaynaklı sözcüklere Türkçe karşılıklar bulunmasının önemini vurgulamışsınız. Sizinle aynı duyarlılığı paylaşıyorum. Prompter için önerilerim aşağıdaki gibidir:

1- Yazı akıtıcı, 2-Yazı akıtır, 3- Akan yazı ekranı.

Selam ve saygılarımla. (İlyas Zaman)

•

Saygın Düşündeşim...

Bir yabancı sözcüğün ülkemizin sınırındayken durdurulması gerektiğini duyumsayan bir dil devrimcisiyim. Bu yapılmazsa, o yabancı sözcüğün Türkçesinin topluma benimsetilmesi zor oluyor. Bu nedenle, günümüzde sıkça kullanılan şu “prompter” sözcüğü yerine “akanyazı” ya da “camdan okuma” denmeli. “Akanyazı”, bu konuda duyarlı arkadaşlarca beğenildi.

Bilginize sunar, erinç, gönenç içinde geçesi günler dilerim. (Tarık Konal)

•

Prompter’a Türkçe karşılık için işlevsel bir yaklaşımın isabetli olacağını düşünüyorum. Ozan Aytekin Karaçoban için diyorsunuz ya “şiirleri çeviri kokmaz” diye. Prompter için bulunacak Türkçe karşılık bakımından da geçerli olmalı bu durum. Tiyatrodan bir terimi ödünç almaya ne dersiniz? “SUFLÖR”. Belki bazı eklerle özelleştirmek de mümkün olabilir. “Otosuflör” gibi. Saygılar. (Ayhan Oğuz Ünlüer)
•

Sayın Attila Aşut,
Yazılarınızı ilgiyle okuyorum. Geçen haftaki yazınızda “prompter” sözcüğüne karşılık arayalım diye bir çağrıda bulunmuştunuz. Ben de biraz düşündüm ve aklıma “metin camı” geldi. Size ulaşacak seçenekler arasında bunu da dikkate alırsanız memnun olurum. Saygılarımla. (Süha Oğuzertem / Emekli Edebiyat Öğretmeni)
•
“Okuncak” nasıl olur? (Meltem Kansu)
•
“Yazıkaydıran”, “yazıkaydırıcı”, “yazıkaydırır” olabilir. (Murat Erişkin)
•
Selamünaleyküm. Güzel abicim, benim aklıma bişey geldi. “Okutan” olur mu acaba? İyi günler. Sağ olun, var olun. (zrynszr@gmail.com)
•
“Yazıakıtan” diyorum. (Ferhan Çakır)
•
Bugünkü yazınızda değindiğiniz “prompter” sözcüğüne karşılık olarak öncelikle “okutaç”, ikinci olarak da “okutur” sözcüğünü öneriyorum. Saygılarımla. (Üstün Yıldırım)
•
Promptıra Türkçe karşılık “camgöz” olabilir mi? (Hayriye Tütüncü)
•
Sayın Aşut, internetten gazetedeki yazınızı okudum. Prompter’a karşılık olarak, “bilgisayar” sözcüğündeki mantıktan da esinlenerek aklıma “yazıakar” geldi. Bir de “yazıkutusu” var, o da “buzdolabı” sözcüğünden esinlenme gibi... Saygılarımla. (Fatih Köse / İstanbul)
•
Karşılık olarak “akyazı” veya “akyazıt” diyorum. Bu güzel yazınız için teşekkür ediyorum. (İhsan Argın)
•
Bakalım TDK ve Dil Derneği uzmanları bu önerileri nasıl karşılayacak…

***

Haftanın Notu: Kim kazandı?

Bu notun yazıldığı saatte sandıklar henüz açılmamıştı. Ama yarışı “Tek Adam Rejimi”ne direnenlerin kazandığını şimdiden söyleyebilirim! Çünkü iki aylık propaganda sürecindeki gözlemlerimiz ve alanları dolduran coşkulu kalabalıkların umut veren kararlılığı her şeyi anlatmaya yetiyordu.

Saltanat özlemcileri, devletin tüm olanaklarını sorumsuzca kullanmalarına, seçim yasaklarını pervasızca çiğnemelerine, türlü sandık oyunlarına, algı operasyonlarına karşın kaybettiler! Baskın seçim sürecinde YSK’yi, Anadolu Ajansı’nı, TRT’yi Saray’a bağlamaları; tüm medyayı tepe tepe kullanmaları bile sonucu değiştirmeye yetmedi. Yalan haberleri, manipülatif anketleri, kadrolu yorumcuları, tetikçi kalemleri, trolleri, yağcıları, sokak kabadayıları da “HAYIR” cephesini “TAMAM” demekten alıkoyamadı.

Bu seçimde “umut” örgütlendi, halk yeniden özgüven kazandı.

Sonuç ne olursa olsun, AKP’nin ve RTE’nin miyadı dolmuştur!

Düzeni değiştiremedik belki ama geriye gidişi önledik! Bu başarıyı küçümsememek gerekir.