Öğrenci de veli de öğretmen de mağdur: Eğitime uzak yıl

Hazırlayan: Mustafa KÖMÜŞ

Geride bıraktığımız yılın en önemli olayı küresel ölçekte eğitimin evlere taşınması oldu. Bu durum hem dünyada hem Türkiye’de eşitsizlikleri daha da görünür kıldı. Milyonlarca çocuk eğitime uzak kaldı.

Her alanda olduğu gibi eğitime de bu yıl koronavirüs damgasını vurdu. Pandeminin ülkeye girmesinin hemen ardından uzaktan eğitime geçildi. Fakat uzaktan eğitime geçilmesiyle birlikte eğitimde var olan eşitsizlikler daha da derinleşti. Evinde interneti, bilgisayarı olmayan öğrenciler eğitimden yararlanamadı. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) ise bu durumu sürekli görmezden geldi. Eşitsizlik yokmuş gibi davrandı.

2020 yılında da gericilik hız kesmeden devam etti. Siyer dersleri, tarikatların okullara girmesi, gerici vakıflarla protokoller gibi uygulamalar sürerken imam hatiplere tanınan ayrıcalıktan da vazgeçilmedi. Ayrıca yine özel okullara özendirmeler de 2020’de sürdü. Yükseköğretim Kurumları Sınavı, (YKS) önce temmuza ertelendi, ardından tekrar haziran ayına çekildi. Öğrencilerin tepkisine rağmen bu karardan geri adım atılmadı. Sonuç hüsran oldu.

2020-2021 eğitim öğretim yılında bütün eleştirilere rağmen önce kademe kademe yüz yüze eğitime geçildi. Fakat vakalar artınca uzaktan eğitime tekrar geri dönüldü. Plansızlık ve hazırlık nedeniyle eğitimciler de öğrenciler de bütün 2020’yi mağdur geçirdi. Özellikle gelgitli kararlar bu yıla damgasını vurdu.

BİR NESİL TEHLİKE ALTINDA

UNICEF ve Uluslararası Telekomünikasyon Birliği, dünyadaki durumu 85 ülkeden gelen verilerle bir rapor haline getirdi. “Kaç çocuk ve genç evde internet erişimine sahip?” başlıklı rapora göre dünyadaki 3-17 yaş arası çocukların üçte ikisinin yani 1.3 milyar çocuğun evlerinde internet bağlantısı yok. 15-24 yaş arası gençlerin ise yüzde 63’ünün (neredeyse 760 milyon) evinde internet erişimi yok. Rapora göre bir nesil yok olma tehlikesiyle karşı karşıya

İMAM HATİP ISRARI

MEB’in imam hatip ısrarı bu yıl da durmadı. Sınavla öğrenci alacak imam hatip liseleri yüzde 48,9 artarken Anadolu liseleri yüzde 27,4, fen liseleri yüzde 1,9, sosyal bilimler liseleri yüzde 2,2 arttı. Pansiyon oranları imam hatip liselerinde yüzde 55 olurken Ortaöğretim Genel Müdürlüğü’ne bağlı liselerde ise sadece yüzde 27,5’te kaldı. MEB ve Diyanet ortaklığıyla hayata geçirilen, ‘Hafızlık Projesi’ kapsamına alınan ortaokul sayısı 195’e ulaştı. Öğrencilerin hafızlık eğitimi için bir yıl kayıtlarını dondurarak Kuran eğitimi aldığı projede 36 liseye de pekiştirme görevi verildi.

KİŞİYE ÖZEL İLANLAR YAĞDI

2020’de üniversiteler en çok ‘liyakat’ dışı atamalarla gündeme geldi. Hemen hemen bütün üniversitelerin adı birer kez kişiye özel ilanlarla anıldı. Öyle ki İzmir Katip Çelebi Üniversitesi’nde kişiye özel ilanlarla 195 kişiye öğretim üyesi kadrosu açıldı, ayrıca birçok kişi sınavsız şube müdürü yapıldı. Pamukkale Üniversitesi’nde ise eşine özel ilan veren Rektör Hüseyin Bağ haberin duyulmasının ardından YÖK tarafından görevden alındı.

EĞİTİME ARA

Ülkedeki ilk koronavirüs vakasının görülmesinin ardından eğitime ara verildi. Üniversitelerde ise 16 Mart’ta ara verildi. MEB’e bağlı okullarla imkanı olan üniversiteler 23 Mart’ta uzaktan eğitime geçti.

YKS’DE GELGİT VE GENÇLERİ DİNLEMEYEN KARARLAR

Koronavirüs vakalarındaki artış seyri devam ederken 20-21 Haziran’da yapılması planlanan YKS 25-26 Temmuz’a ertelendi. Ardından ‘normalleşme’ sürecinden YKS de nasibini aldı. Öğrencilerin bütün tepkisine rağmen sınavların 27-28 Haziran’da yapılması kararlaştırıldı.

İNGİLİZCEDE SINIFTA KALDIK

PISA’ya göre fen, matematik ve okuma becerileri açısından alarm veren Türkiye’deki eğitim sistemi, “İngilizce yeterliliği kazandırma” konusunda da sınıfta kaldı. Türkiye, 33 Avrupa ülkesinin İngilizce yeterliliğine göre sıralandığı listede 32’nci, 100 dünya ülkesinden oluşan listede ise 79’uncu oldu.

MEB’İN KİTABINDA ‘TÜRBAN’ AYRIMCILIĞI

Milli Eğitim Bakanlığı’nın rehber öğretmenlere dağıttığı kitap için seçilen resimler, “Bu kadarı da olmaz” dedirtti. Kitapta, çocuklara cinsel istismar ve şiddet uygulayan kadınlar başı açık, şefkat gösteren kadınlar ise türbanlı olarak resmedildi.

MEB’İN GERÇEKLERİ HAYATA UYMUYOR

2019-2020 eğitim öğretim yılına ilişkin istatistiklere eğitimdeki piyasacı uygulamalar ve ekonomik darboğaz damgasını vurdu. Özel liselerin sayısı 305 artsa da öğrenci sayısı 25 bin 911 azaldı. İmam hatip liselerinde ise okul sayısı 27 artarken geçen yıla göre öğrenci sayısı 2 bin 343 azaldı.

REKLAMA MİLYONLAR VAR PROJEYE KAYNAK YOK

YÖK’ün açıkladığı rapora göre özkaynaklı projeye hiç bütçe ayırmayan 8 vakıf üniversitesi, reklam ve tanıtıma 22 milyon 58 bin 233 TL harcadı. 65 vakıf üniversitesinde öğrenci başına düşen kitap sayısı 10’un altında kaldı.

İDAM VE KAFA KESME SAHNESİ

Uzaktan eğitimin başladığı ilk gün öğrencilere skandal videolar izletildi. Ortaokul öğrencilerine Adnan Menderes belgeseli izletilirken idamı bütün detaylarıyla anlatıldı. Ayrıca ders aralarında öğrencilere ilahi dinletildi. Ortaokul öğrencilerine gösterilen idam sahnesinin ardından ilkokul öğrencilerine de kafa kesme sahnesi gösterildi.

127 ÜNİVERSİTE 1 OXFORD ETMİYOR

127 devlet üniversitesine 2021 yılı için 45,3 milyar lira ödenek ayrıldı. En çok ödenek ayrılan Ankara Üniversitesi’nin ödeneği 1,4 milyar lira oldu. Oxford Üniversitesi’nin bütçesi ise tek başına 62 milyarı aşıyor.

143 BÖLÜMDE SINIFLAR BOŞ

AKP tarafından uygulanan ‘her ile üniversite’ politikası nedeniyle ortaya skandal bir fotoğraf çıktı. YKS’ye göre yapılan tercihlerde tam 143 bölüme yerleşen kişi sayısı 5 ve altında kaldı. 20 bölüm ise hiç tercih edilmedi.

77 ÜLKEDE 64’ÜNCÜYÜZ

Giderek derinleşen olanak eşitsizliğinin eğitim alanındaki yansıması, OECD’nin, ‘COVID-19 Salgınında Eğitim’ çalışması ile bir kez daha gün yüzüne çıktı. Türkiye, 77 ülkenin yer aldığı “eğitim ve ödev için kullanabileceği bilgisayarı olan öğrenciler” sıralamasında 64’üncü oldu.

SINAVLARDA YİNE KÖTÜ SONUÇLAR

YKS ve LGS’de alınan sonuçlar bu yıl da hüsran oldu. Öğrencilerin LGS’de 20 soruluk Matematik testindeki doğru yanıt ortalaması 4,89’da, Türkçe testinde ise 10’da kaldı. Üniversite adayları ise YKS’de 40 soruluk Matematik testinde ortalama 5,5 fen bilimleri testinde ise 2,6 net yapabildi. 550 bin öğrenci barajın altında kalırken Temel Yeterlilik Testi’nde başarı, yüzde 40’ı bulmadı. Sıfır çeken sayısı ise 50 bine yaklaştı.

‘GELENEK’ DEĞİŞMEDİ

YKS’de 2018 ve 2019 yılında gerçekleşen çarpık sonuçlar 2020’de de görüldü. Kazandıkları bölümle ilgili sorularda 1, 0 ve eksi net yapan birçok öğrenci bulunuyor. Fizikte 20, tarihte 39 üniversitede öğrenciler 1 ve altında net yaptığı bölüme girdi.

OKULÖNCESİNDE BİR ÖYLE BİR BÖYLE

MEB, 20 Kasım’da okulöncesinde haftada 5 gün yüz yüze eğitim kararı aldı. 3 gün sonra tüm okullarda yüz yüze eğitime ara verildi. Birkaç gün sonra yüz yüze eğitim kararı valiliklere bırakıldı. Ardından bu karardan birkaç gün sonra tekrar bütün okullarda yüz yüze eğitime ara verildi. Son olarak 14 Aralık’ta tüm gün yüz yüze eğitime geçme kararı alındı.

YİTİRDİKLERİMİZ

Covid-19 her alanda olduğu gibi eğitim camiasında da birçok can kaybına neden oldu. 20’ye yakın öğretmen Covid-19 nedeniyle aramızdan ayrıldı. Bunun yanında Mersin’de bir meslek lisesinde dezenfektan üretimi sırasında meydana gelen patlamada Ramazan Şahin isimli öğretmen yaralandı. Şahin olaydan birkaç gün sonra ise yaşamını yitirdi. Maraş’ta ise öğrencilerine internet üzerinden canlı ders anlatan öğretmen, kalp krizi geçirerek hayatını kaybetti. Ankara’da özel bir okulda matematik öğretmenliği yapan İnan Avşar ise ‘Çok mücadele ettim’ diyerek eğitim sistemini ve fazla mesai saatlerini eleştirerek intihar etti.