Öğretmenlerin barınma sınavı

Asena Tunca

Kira fiyatlarının önünün alınamadığı İstanbul’da öğrenci, asgari ücretli ve kamu emekçisi demeden herkes barınma sorunuyla karşı karşıya. Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer’in eylül ayında megakente 10 bin öğretmen daha katılacağını açıklamasının ardından barınamayanlar kervanının genişleyeceği de gündemdeki yerini aldı.

İstanbul’da ortalama kira fiyatları son verilere göre ortalama 6 bin 900 TL. Yani işe yeni başlayan bir öğretmenin maaşının yüzde 76’sı. Bunların göstergesi ise ev paylaşımının artık kamu emekçilerine kadar ilerlemesi oldu. Çeşitli emlak ve ev arkadaşı bulma sitelerinde öğretmenlerin ve kamu emekçilerinin ev arkadaşı aradığı ilanlar ortaya çıktı. İlanlarda sıkça, “Artan kiralar sebebiyle evimden ayrılacağım”, “öğretmenim, ev arkadaşı arıyorum”, “yeni atadım, yanına taşınabileceğim birini arıyorum” ifadeleri yer aldı.

Ev arkadaşı sitelerinde kamu emekçilerinin verdiği ilanların bir kısmı şöyle:

“Kadın öğretmenim Tayinim Sancaktepe’ye çıktı. … mahallelerinde ev arkadaşı arayanlar yazabilir. Temiz ve düzenliyim.”

“Merhaba kuzenim ve benim tayinim İstanbul’a çıktı. Ben sağlık memuruyum, kuzenim İngilizce öğretmeni. İkimizin kalabileceği yer arıyoruz.”

İSTANBUL’U TERCİH ETMEDİM AMA...

Şubat 2022’de atanan 26 yaşındaki sınıf öğretmeni Y.K yaşadığı süreci BirGün’e anlattı. “Ben de birçok öğretmen gibi ekonomik açıdan daha rahat koşullarda yaşayabilmek için tercihlerimi doğu illeri ağırlıklı yaptım” diyen Y.K., boşta kalmamak için ‘MEB boş kalan yere atasın’ seçeneği olan 41’inci tercihini de açtığını ve sonunda İstanbul’a yerleştiğini söyledi.

MAAŞIN YARISINDAN FAZLASI KİRAYA

Öğretmenlerin 7 Şubat 2022’de başlayan ikinci eğitim-öğretim dönemine yetiştirilmesi için 31 Ocak 2022’de açıklanan sonuçlarla apar topar İstanbul’a gelmek zorunda kaldıklarını anlatan öğretmen, şunları dile getirdi: “Birden kalacak yer bulma uğraşına girdik. Yeni atanan öğretmenin o dönemki maaşı 6 bin 500 ile 7 bin TL arasında değişirken kiralar 3-4 bin TL’den başlıyordu. Eşyalar hesaba katıldığında toplam masraf 20 bin TL’yi aşıyordu. Bu maliyeti karşılamam mümkün değildi. Öğrenci yurdu veya ‘apart’ bakmaya başladım.” Öğretmen, “Ben 5 ay boyunca apartta kaldım, bu süre içinde kiralar 3 katına çıktı” dedi. Öğrencilerinden gelen ‘öğretmenim nerede yaşıyorsunuz’ sorularına yanıt vermekte güçlük çektiğini aktaran öğretmen, “Ev bulabilen arkadaşlar 2-3 öğretmen birleşerek eve çıktılar. Ben de okulumuzdan bir öğretmenin boşalttığı evi kiraladım. Bir hücreye benzeyen apartta 5-6 ayı bulan zorlu süreç geçirdim” dedi.

Eğitim-Sen İstanbul 2 No’lu Şube Başkanı Çayan Çalık, “Bu yıl öğretmenleri büyük bir barınma sorunu bekliyor. Öğretmenler çalıştıkları yere yakın ve tek başlarına yaşayamayacaklar. Öğretmenlerin barınma sorununu çözecek en etkili yöntemin lojman yapılmasıdır” dedi.

Çalık, “İstanbul’a gelecek olan öğretmenler muhtemelen birlikte ev tutmak zorunda kalacaklar. Yeni atanan öğretmen maaşı 9 bin lira. Aynı durumda olan öğretmenler muhtemel 3 ya da 4 kişi birleşerek birbirlerini tanıyıp tanımadıklarını umursamadan ortak bir ev tutma yoluna gidecekler. Yoksa bu maaşla bir evi kiralamaları ve hayatlarını geçirmeleri çok zor” diye konuştu.

SADECE ÖĞRETMENLER SIKINTIDA DEĞİL

Barınma sorununun yalnızca öğretmenleri değil bütün emekçileri etkilediğini ifade eden Çalık, “Sağlık emekçileri, kamu çalışanları, herkes aynı durumda. Son 1 yıl içinde enflasyon karşısında eriyen ücretler ve sürekli artan tüketim ürünleri fiyatları emekçileri zorluyor. Günümüzde bir öğretmenin ya da herhangi bir kamu emekçisinin alması gereken ücret 25 bin lira olmalı ki insanca yaşayabilsin. 25 bini bir kenara bırak 10 bin lirayı bile göremiyor mesleğe yeni adım atan bir öğretmen. Yani durum öğretmenler özelinde tüm kamu emekçileri ve asgari ücretle çalışan emekçiler için aynı. Barınmak en büyük problem” dedi.