OHAL’de referandum hedefi

SEBAHAT KARAKOYUN
sebahatkarakoyun@birgun.net
@ssenyaprak

AKP kulislerinde Beşiktaş patlaması örnek gösterilerek “OHAL’de referandum” olasılığının öne çıktığı konuşuluyor. Anayasa değişikliği teklifiyle ilgili görüşme takvimi üzerinde çalışan AKP, TBMM’deki süreci hızlandırmaktan yana. AKP’nin 19 Ocak’tan itibaren OHAL’i üç ay daha uzatarak, olası referandum takvimini sürenin sona ereceği 19 Nisan’dan önceye denk getirmeyi planladığı belirtiliyor.

AKP, MHP’nin desteğiyle TBMM’ye sunduğu “tek adam” rejimini yaratmaya yönelik anayasa değişikliği ile ilgili Anayasa Komisyonu sürecini gelecek hafta başlatmayı planlıyor. Meclis kulislerinde bütçe görüşmelerinin tamamlanmasının ardından bir haftalık bir ara verilmesiyle ilgili bir beklenti oluşmasına karşın AKP’de tam tersi bir eğilim var. AKP’nin planı, bütçenin ardından ara vermeden Meclis çalışmalarına devam etmek.

Haftaya Komisyon’da

AKP kulislerinde konuşulanlara göre TBMM Anayasa Komisyonu’ndaki görüşmeler gelecek hafta başlayabilir. İktidar partisi, 21 maddelik teklifin komisyondaki görüşmelerinin çok uzun sürmeyeceği görüşünde. AKP, planlandığı şekilde komisyon çalışmalarını sonuçlandırdıktan sonra olası referandum tarihini netleştirerek, Genel Kurul aşamasını ona göre hızlandırmayı ya da zamana yaymayı amaçlıyor.

OHAL planı

AKP’nin referandum hesabında OHAL’de belirleyici bir etken. 15 Temmuz Darbe Girişimi’nin ardından uygulanan OHAL’in, üç aylık sürenin sona ereceği 19 Ocak’tan itibaren üç ay daha uzatılması öngörülüyor. AKP kulislerinde konuşulanlara göre Genel Kurul’daki süreç, olası referandumu üç aylık sürenin sona ereceği 19 Nisan’dan önceye denk getirecek ve OHAL’de sandık kurulacak şekilde yürütülecek.

Başbakan Binali Yıldırım’ın daha önce yaptığı referandumun olağanüstü hal sona erdikten sonra yapılacağına ilişkin açıklamasına karşın AKP kulislerinde Beşiktaş patlaması örnek gösterilerek OHAL’de referandum olasılığının öne çıktığı konuşuluyor. MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli de daha önce olağanüstü hal uygulamasının referandum için bir sakınca yaratmayacağını dile getirmişti.

*****

Takvim nasıl işleyecek?

» Teklif önce Anayasa Komisyonu’nda görüşülecek. Komisyonun 45 gün içinde incelemesini tamamlamaması durumunda teklifi sahipleri, doğrudan Genel Kurul gündemine alınması isteminde bulunabilecek.

» Birinci tur görüşmelerde Genel Kurul’da, önce teklifin “tümü” ele alınacak. Bu görüşmelerin ardından maddelere geçilip geçilmemesi gizli oylamaya sunulacak. Oylamada, 330 sayısı aranacak. Maddelere geçilmesi kabul edilmezse teklif reddedilmiş sayılacak. Geçilirse birinci tur sona erecek.

» Birinci turun sona ermesinden itibaren en az 48 saat geçtikten sonra ikinci tur görüşmeye geçilecek. Bu turda maddeler görüşülmeyecek sadece madde üzerinde verilen değişiklik önergeleri görüşmeye açılacak. Birinci görüşmede üzerinde değişiklik teklifi bulunmayan bir madde hakkında ikinci görüşmede önerge verilemeyecek ve sadece oylama yapılacak.

» Birinci turda gerekli çoğunluğa ulaşamayan madde, ikinci görüşmede de gerekli kabul oyu alamazsa reddedilecek.

» İkinci tur sonunda Anayasa değişikliği teklifinin tümünün kabulü için oylamaya gidilecek.

»Teklifin 330 ile 367 arasında oy alması durumunda Cumhurbaşkanı zorunlu olarak referandum kararı alacak. 367 ve üzerinde oya ulaşılırsa referandum kararı Cumhurbaşkanının isteğine bırakılıyor. Cumhurbaşkanının, Anayasa değişikliği tekliflerini bir kez daha görüşülmek üzere TBMM’ye geri gönderme yetkisi de bulunuyor.