Okulda güvenlik yoksa akademik eğitim olmaz

Malatya’da önceki gün özel bir anaokulunda 5 yaşındaki engelli kız çocuğu Miray Korkmaz’ın havuza düşerek hayatını kaybetmesi eğitim kurumlarında fiziki güvenliğin yetersizliğine gözleri çevirdi.

İstanbul Maltepe’de 2010 yılında bir ilköğretim okulunun anasınıfına giden ve okulun tuvaletindeki lavabonun üzerine düşmesi sonucu hayatını kaybeden 6 yaşındaki Efe Boz’un ailesinin mücadelesiyle kamuoyuna taşındı fiziki okul güvenliği. 8 yılda okullarda onlarca çocuk hayatını kaybetti.

İzmir’in Çiğli ilçesinde 3 yaşındaki Alperen Sakin’in geçen yıl okul servis minibüsünde unutulması sonucu ölümü büyük sarsıntı yarattı. Sadece o mu? Urfa’da okulun bahçesinde oynarken üzerine duvardaki demir korkuluk devrilen 3 yaşındaki Mustafa yaşamını yitirirken Bursa’daki bir ilkokulda, sabitlenmeyen dolabın üzerine düşmesi sonucunda 7 yaşındaki Yusuf ağır yaralandı.

Muş’ta şiddetli rüzgâr nedeniyle okul bahçesindeki kavak ağacının devrilmesiyle 11 yaşındaki Eren yaşamını yitirdi. Niğde’de okul bahçesinde teneffüste arkadaşlarıyla futbol oynayan 7. sınıf öğrencisi Bünyamin ise monte edilmeyen demir kale direğinin üzerine düşmesi sonucunda yaşamını kaybetti. İzmir’de görme engelli 11 yaşındaki A., sınıfın penceresinden düşerek yaralanırken benzer şekilde Sivas’ta pencereden düşen 6 yaşındaki Senem ise ne yazık ki yaşamını kaybetti.

Manisa’da bir spor kulübünde futbol oynayan 7 yaşındaki Muharrem Ege Öztürk, bu hafta içinde yaz okulunda antrenman yaptığı sırada üzerine kale direği düşmesi sonucu hayatını kaybetti.

Milli Eğitim Bakanlığı’nın bütçesinde yapılan yüzde 18’lik kesinti de fiziki güvenlik kaygılarını artırdı. Çocuk ölümleri artarak devam edebilir.

Uzmanlar okullar açılırken fiziki güvenlik için gerekli tedbirlerin alınması ve atılacak adımlar konusunda uyarıyor.

**

Psikolog Serap Duygulu konuya ilişkin önerilerini şöyle sıraladı:

Çocuklarımızı okula emanet ederken kullanacağı kalemden, okuldaki tahtanın akıllı olup olmadığına kadar düşünen ve sorgulayan anne babalar acaba akıl edip okulun tuvaletlerine de bakmış mıdır? Lavaboları eliyle yoklayıp yerine monte edilip edilmediğini kontrol etmiş midir? Tahtanın duvarda sağlam durup durmadığını, rafların duvara sabitlenip sabitlenmediğini test etmiş midir?

En iyi öğretmeni seçme gayretine düşen sevgili anne babalar, o tuvaletlerin ve okul koridorlarının temizliğinin kimler tarafından hangi sıklıkla yapıldığını sorgulamış mıdır? Çünkü çocuklar hareketlidir, çocuklar koşar, hoplar, zıplar. Islak zeminde kayıp kafasını çarpmayacağının garantisi var mı? Büyük sınıflarla küçük yaş sınıfları aynı anda teneffüse çıktığında küçük çocukların arada kalacağını düşünüyor muyuz? Okul bahçeleri ve teneffüs saatleri buna göre organize edilmiş mi?

Peki ya kantinler? Kantinlerde neler satılacak? Okulda sağlık kabini var mı mesela? En azından sağlık dolabı ve ilk yardım malzemesi var mı? Sordunuz mu okula kayıt yaptırırken bu soruları?

Muhtemelen birçoğumuzun bu sorulara verecek net yanıtları yoktur. Öyleyse nelere dikkat etmeliyiz konusunu alt alta yazalım ve tekrar gözden geçirelim. Mümkünse okullara gidip var olan eksikliklerin tamamlanmasını talep edelim.

• Okul dolapları, raflar ve tahtalar duvara sabitlenmiş olmalıdır.
• Okul koridorları, sınıflar ve özellikle tuvaletlerin temizliği çok önemli.
• Servis başlı başına üzerinde dikkatle durulması gereken bir konu. Serviste mutlaka servis sorumlusu bulunmalı.
• Okulda yemek veriliyorsa hangi şirketler tarafından verildiğini ve sağlık belgelerini mutlaka kontrol etmeliyiz.
• Okulun sağlık kabini, reviri ya da çocukların sağlık sorunlarını takip edip sizi bilgilendirecek bir sağlık çalışanı olup olmadığını soruşturun.
• Okul bahçesindeki spor alanlarının, varsa basket potasının, kale direklerinin ve okul duvarlarının sabit olup olmadığını mutlaka kontrol edin.
• Okul kantinlerinde gazlı içecekler, soğuk çaylar, şekerlemeler, çikolatalar, cipsler, boyalı gıdalar ve hamur işleri satışı yasaktır. Lütfen bu konuda siz de dikkatli olun, takip edin.
• Akran zorbalığına karşı okul yönetimiyle ve öğretmeniyle yakın ilişkide olmanız çok önemli.
• Özellikle şiddet gören ya da tacize uğrayan çocuk yaşadıklarını anlatmak istemeyebilir; korkar, utanır. Ama arkadaşları yaşananları anlatacaktır.
• En tehlikeli yerlerden biri merdivenler. Merdivenlerin korkulukları yüksek ve sağlam olmalı. Ayrıca küçük sınıflar açısından sınıfların üst katlarda değil, giriş katlarında olması sağlıklı ve doğrudur.
• Okul yönetimi ve yetkili personelin odaları sınıfları görebilecek ve kolay ulaşılabilecek noktada konumlanmış olmalıdır.
• Özellikle engelli ve yürüme sorunu yaşayan çocuklar açısından okulda mutlaka rampalar bulunmalıdır.
• Elektrikli aletlerin ve kabloların açıkta, ulaşılabilir olmamasına özen gösterilmelidir.
• Okulun yangın merdiveni ve yangın çıkış kapıları olup olmadığını mutlaka kontrol edin.
• Okulun amacı çocuklara sadece akademik eğitim vermek değildir. Çocuğu bütün özelliklerine saygı duyarak, onu çevresiyle uyum içinde ve kendisiyle barışık bir birey olarak hayata hazırlamaktır. Bu da ne öğrendiğinden daha çok öğrendikleriyle ne yapabildiğiyle ilgilidir. Ve elbette en önce sağlığı ve okuldaki güvenliğiyle ilgilidir. Güvenliğini sağlayamadığınız çocuğa akademik olarak bir şey veremezsiniz.

**

Okullara 10 acil önlem

• Kayar demir kapıların devrilme, raydan çıkma ve sıkışma riskine karşı, TSE belgesi olmayan, markası olmayan ve projesiz imal edilen demir kapıların kullanılmaması gerekir.
• Açık ve kapalı spor alanlarında bulunan kale, pota ve direkler asılma, tırmanma sırasında devrilmelerine karşı emniyete alınmalıdırlar.
• Korkuluklar en az iki ayrı yüzeye çok sayıda çocuğun aynı anda dayanmasına, çarpmaya dayanıklı şekilde monte edilmemiş olmalıdır.
• Asansörlerin periyodik kontrol, bakım ve takipleri ehil kişi ve kurumlara yaptırılmalıdır.
• Okul alanı içindeki ve yakınındaki elektrik, PTT, su kuyuları, inşaat ve foseptik çukurları tespit edilmeli ve kapaklarının sağlam ve kapalı olup olmadığı periyodik olarak kontrol edilmelidir.
• Okul alanı içindeki istinat duvarları periyodik olarak çıplak gözle gözlenmelidir.
• Çatı kiremitlerinin sağlamlığı ve yerinden kalkıp kalkmadığı incelenmeli, kırık kiremitler çatıdan uzaklaştırılmalı ve yenisi ile değiştirilmelidir.
• Mevcut zemin kaplamasının kaymazlık özelliği yok ise derhal zeminin kaymazlık özelliği olan bir zemin kaplaması ile değiştirilmesi için girişimde bulunulmalıdır.
• Herhangi bir elektrikli alet arızasında yetkili servisinden ya da ehil bir teknik elemandan destek alınmalıdır.
• Dolap, raf gibi demonte halde bulunan mobilyalar mutlaka dayandıkları duvara en az dört noktadan monte edilerek sabitlenmelidir.

**

Miray o havuza ulaşmamalıydı

Miray Korkmaz dün gözyaşlarıyla toprağa verildi. Öğretmen olan Güler-Murat Korkmaz çiftinin 2 kızından büyüğü olan Miray Korkmaz’ın cenazesi dün gözyaşları arasında defnedildi.

Miray’ın boğularak ölmesiyle ilgili başlatılan soruşturma kapsamında polis, anaokulunun 2 işletmecisiyle birlikte okul müdürünü gözaltına aldı. Emniyetteki işlemlerinin ardından adliyeye sevk edilen 3 şüphelinin işlemleri devam ediyor.

Çocuk hakları savunucusu Onur Yılmaz, Malatya’da 5 yaşındaki Miray Korkmaz’ın ölümündeki ihmallere dikkat çekti. Fiziki güvenliğin sadece devlet okullarında değil özel okullarda da problem olduğunun bir kez daha ortaya çıktığını ifade eden Yılmaz, “5 yaşında çocukların gittiği anaokulundan bahsediyoruz. Havuzun o yaştaki çocukların ulaşamayacağı şekilde kapalı tutulması gerekiyor. Fiziksel güvenlik kontrolü yapılmadığı anlaşılıyor. Başka çocuklar da aynı zamanda o havuza düşebilirdi. Zihinsel engelli çocuğun da gözetim altında tutulması gerekiyor” dedi.

Yılmaz, iş güvenliği kanununun okullarda sadece çalışan öğretmenleri değil, öğrencileri kapsaması gerektiğini savundu. Yılmaz, “Bir okulda 20 öğretmen varsa iş güvenliği onları kapsıyor. Ona göre iş güvenliği uzmanı istihdam ediliyor. Ama o okulda 600 öğrenci varsa bu öğrenciler kapsam dışında tutuluyor. Yasal mevzuatların yeniden bu duruma uygun şekilde düzenlenmesi gerekiyor” diye konuştu.

Yaşam hakkı yasal güvence altında

Çocukların yaşam hakkı Birleşmiş Milletler Çocuk Sözleşmesi kapsamında bulunuyor. 6 Maddede yaşam hakkı şu maddelerle güvenceye alınıyor: “Taraf Devletler, her çocuğun temel yaşama hakkına sahip olduğunu kabul ederler. Taraf Devletler, çocuğun hayatta kalması ve gelişmesi için mümkün olan azami çabayı gösterirler.” Milli Eğitim Bakanlığı bu yükümlülüğü yerine getirmekle taraf durumundadır.