Okullar kapalı, kırtasiyeciler aylardır çözüm bekliyor: Satış yok, borç gırtlakta

Havva Gümüşkaya

Neredeyse bir yıldır tüm ekonomik göstergeler alt üst oldu. Şirketler salgın nedeniyle evden çalışma modelleri geliştirdi, okullar Mart ayından bu yana kapalı. Pek çok işletme, alınan tedbirler kapsamında kapandı. Pandeminin başından beri destek çığlıklarını iktidara ulaştırmaya çalışan esnaf 10 ayı aşkın süredir bekliyor. Kuşkusuz en çok etkilenenlerin başında eğitimle ilgili sektörler geliyor. Servisçisinden kırtasiyecisine, okul kıyafetleri satanından çantacısına sektör derin bir bunalım içerisinde.

Tüm Kırtasiyeciler Derneği (TÜKİD) Başkanı Mehmet Helvacıoğlu ile sektörde yaşanan krizi ve en çok hangi ürün gruplarının satışında daralma yaşandığını konuştuk. Helvacıoğlu, “Sektörümüz tarihinin en sıkıntılı zamanlarını yaşıyor” diyor.

Helvacıoğlu, “Kırtasiye sektörü 2020’de ne kadar küçüldü” sorusunu şöyle yanıtladı: “Pandemi nedeniyle 2020 yılının Mart ayında okulların kapanması, 2020 yılının Nisan ayında ithal ürün ve ham maddelere getirilen ek vergiler, 2020-2021 eğitim öğretim yılı için yüz yüze eğitimin yine pandemiden kaynaklı ertelenmek zorunda kalınması gibi nedenlerden dolayı sektörümüz tarihinin en sıkıntılı zamanlarını yaşıyor. Pandemi sürecinde kepenk kapatan birçok meslektaşımız oldu elbette. Geçen yıl sektörümüzün okul kırtasiyesi noktasındaki küçülme oranı yüzde 50’nin üzerinde. Ofis ürünlerinde ise yüzde 30’dan fazla bir küçülmeden söz edebiliriz.”

ÖĞRENCİNİN KIRTASİYE İLE İLİŞKİSİ KALMADI

Helvacıoğlu, satışı en çok düşen ürünlerle ilgili şöyle konuştu: “Bu dönemde öğrencilerin okul işi yapan kırtasiye ile ilişkisi kalmadı. En temel kırtasiye ürünlerinin bile satışı yapılamadı. Home ofis çalışma anlayışından dolayı da kırtasiye malzemesinin tüketimi azaldı. Yüz yüze eğitim olmadığı sürece dijital eğitim sadece öğrencilerin ekrana bakıp kalemle not tutmasıyla geçiştiriliyor. Milli Eğitim Bakanlığı’na da bu konuda bir rapor hazırladık. Raporda, okulda kullanılan eğitim malzemelerinin ve müfredata uygun eğitimin evlerde neden yapılmadığını yazdık. Beden eğitimi dersi, sanatsal çalışmalar, müzik dersi yapılmıyor. Bunları pratikte kaybedeceğiz gibi görünüyor. Öncelikle okulların açılmasını bekliyoruz. Yüz yüze eğitimin yüzde 100 eğitim demek olduğu anlayışından hiçbir şekilde vazgeçmiyoruz.”

Bu dönemde satış yapamadıklarını belirten Helvacıoğlu, ellerinde kalan ürünleri için şu değerlendirmede bulundu: “Bu dönemde hiçbir ticari satış faaliyeti gerçekleştiremedik. Elimizdeki ürünlerin sadece yüzde 10’u satıldı, bu nedenle perakendecinin toptancıya, toptancının ithalatçıya, ithalatçı ve imalatçının da bankaya olan borçları ne yazık ki ödenemedi. Pazarımızın toplam ciro kaybı ne yazık ki yüzde 50’nin üzerinde.”

***

En acil 3 talep

Kırtasiyecilerin talepleri pandemi koşullarını da gözetiyor. En acil 3 talep şu şekilde;

1- 2004’te alınan kararla, kurşunkalem, boya kalemi, suluboya, pastel boya, okul defteri, silgi, kalemtıraş, cetvel, pergel, gönye, iletki gibi kırtasiye ürünlerinde KDV yüzde 18’den yüzde 8’e indirilmişti. Buna karşın mekanik kurşun kalem gibi bazı ürünlerde oran yüzde 18 olarak kalmıştı. Bu oran yüzde 8’e düşmeli.

2- Dar gelirli kişilerin kırtasiye ürünlerine daha kolay ulaşımı ve sektörün önünün açılması için yüzde 8 olan KDV oranının yüzde 1’e düşürülmeli.

3- Perakendeci kırtasiyecilerimiz sokağa çıkma kısıtlamasının olduğu tarihlerde faaliyetlerine devam etmeli.

Bunların dışında kırtasiye esnafı için kredi borçlarına çözüm getirilmezse, gelecek günler onlar için çok daha zorlu geçecek.