ÖTV ortalığı karıştırdı
Otomobillerden alınan ÖTV oranlarında ve matrahlarında sil baştan değişikliğe gidildi. Aynı anda hem kanun hem de cumhurbaşkanı kararı Resmi Gazete’de yayımladı. Her araca ve her motor tipine özel ÖTV dilimi oluştu. Hem sektörün hem de tüketicinin kafası karıştı.
BirGün/ANKARA
Otomobillere uygulanan Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) oranları sil baştan belirlendi. Aynı Resmi Gazete’de yer alan hem Kanun hem de Cumhurbaşkanı kararı ile ÖTV oranları iki kez değiştirildi. Buna göre ÖTV dilimleri yüzde 70 ile yüzde 220 arasında belirlendi. Elektrikli otomobillerde en düşük ÖTV oranı yüzde 25'ten başladı.
Otomotiv yazarı Emre Özpeynirci, ÖTV oranları ve vergilendirmede kullanılan ÖTV matrahlarının yeniden düzenlenmesine ilişkin değerlendirmede bulundu. Özpeynirci, yerli otomobillerin korunması için birtakım değişikliklere gidildiğini kaydederek “Yerli ve ithal araçlar arasındaki makası açmak için değişiklikler yapılmış. Daha uygun fiyatlı otomobillerde indirim yapılmış Daha lüks ve pahalı otomobillerde zam yapılmış. Markalar bunu fiyatlara aynı şekilde yansıtır mı? Bunu önümüzdeki dönemde göreceğiz” dedi.
Sistemin daha da karmaşık bir hal aldığını ifade eden Özpeynirci, “Bugün her motor tipine ve her araca göre özel ÖTV dilimi oluşmuş. Bu da tabii kafaları karıştırdı. Hem bayilerin hem de tüketicilerin kafasını karıştırdı. Burada elektrikli otomobillere de yüzde 14’e yakın bir zam geliyor. Topyekûn baktığımızda cumhurbaşkanı artık tek yetkili, artık kanun gerektirmeden bir gece pazarın gidişatına göre görebiliriz. Dün ilk kez hem kanun hem de cumhurbaşkanı kararı yayımlandı” dedi.
ÖTV matrah sisteminin gizli zam anlamına geldiğini vurgulayan Özpeynirci, “Bugün yerli otomobili korumak adına ÖTV’si yüzde 70’e düşürülmüş olabilir ama fiyatlar arttıkça bunların ÖTV’si yeniden yüzde 80’e, yüzde 90’a çıkacaktır. İki yıldır matrahlar güncellenmediği için bütün araçların ÖTV’si nasıl yüzde 80 olduysa bundan sonra da aynı durum söz konusu bugün yerliyi koruyorlar ama yarın yeniden aynı şeyleri yaşayacağız “ diye konuştu.
TÜKETİCİ OTOMOBİL SAHİBİ OLAMIYOR
Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği Başkanı Ali Haydar Bozkurt, son ÖTV düzenlemesinin ardından yaptığı açıklamada yılın ikinci yarısının artan vergiler ile otomotiv sektörü açısından çok daha zorlu geçeceği düşüncesinde olduklarını söyledi. Bozkurt, düzenlemenin etkisini kısa sürede kaybetmesinin muhtemel olduğunu belirtti.
Krediye erişim zorlukları ve yüksek vergilendirme politikalarının satışları sınırlandırmaya devam edeceğini söyleyen Bozkurt, vergi yükünü azaltan çağdaş, yepyeni bir vergi sisteminin ihtiyaç olduğunu kaydetti. Bozkurt, "Devletin toplam gelirlerinin azalmadığı, araçlar üzerindeki vergi yükünün daha adil dağıtıldığı ve modern araç kullanımını teşvik eden bir vergi sistemini savunuyoruz. Bugün itibariyle Özel Tüketim Vergisi ve vergi oranlarının kademelerini belirleyen matrah uygulamasına dayalı mevcut yüksek vergilendirme yapısı, tüketicilerin otomobil sahibi olmasını zorlaştırırken iç pazarın büyümesini de engelliyor" ifadelerini kullandı.
Kanun değişikliğindeki bir diğer dikkat çekici konunun ise ticari araçların 4x4 modellerine yönelik ciddi ÖTV artışı olduğunu belirten Bozkurt, bu ÖTV değişikliğinin piyasada dengeleri değiştirecek ve ciddi zarar verecek sonuçlar doğuracağını söyledi.
EN KAYMAKLI GELİR ÖTV
Yılsonu bütçe hedeflerine göre bu yılın tamamında 799 milyar 464 milyon lira tutarında motorlu taşıtlardan alınan ÖTV geliri elde edilmesi hedefleniyor. Yılın ilk altı ayında bu hedefin yüzde 39,4’ü kadar gelir elde edildi. Ocak-Haziran döneminde 315 milyar 314 milyon lira tutarında motorlu taşıtlardan alınan ÖTV kaydedildi.
Prof. Dr. Murat Batı, vergi gelirleri içinde tahsilat payı en yüksek olan vergilerden birinin ÖTV olduğunu hatırlattı. 1 Ağustos 2002 tarihinde yürürlüğe giren Özel Tüketim Vergisi’nde (ÖTV) tahsilatların son 10 yılda toplam vergi tahsilatının ortalama yüzde 22,2’si olduğunu belirten Batı, şu ifadeleri kullandı.
“Bunun anlamı son 10 yılda toplanan her bin liralık verginin yaklaşık 220 lirası ÖTV’den elde edilmiş demektir. ÖTV üzerinden ayrıca yüzde 20 KDV de tahsil edildiğinden Hazine’ye katkısı oldukça yüksek bir vergi türüdür.”
ÜÇ KAT SINIR AŞTI
ÖTV matrah ve oranlarının Resmi Gazete’de yayımlanan hem 7555 sayılı Kanun ile hem de 10115 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile artırıldığını kaydeden Batı, “Buradaki usul sorunu şudur, Resmi Gazete’de yayımlanıp yürürlüğe giren Kanun ile yapılan ÖTV değişikliği ve aynı Resmi Gazete’de yer alan 10115 sayılı Cumhurbaşkanı Kararıyla tekrar artırılmış olmasıdır. Olası bir durumda hukuka uygunluk denetimi yapılırsa Cumhurbaşkanı Kararı’yla yapılan artışların iptal edilmesi gerekir” dedi.
Batı, ÖTV Kanunu’nun 12’inci maddesindeki sınırlamanın bu yöntemle aşıldığına dikkati çekerek şunları belirtti:
“Önce Kanun’la oran ve basamaklar artırıldı aynı anda cumhurbaşkanı yetkisi kullanılarak artan basamak ve oran, üç kat sınırına takılmadan daha az bir oranla tekrar artırıldı.”
AKP iktidara geldiğinde otomobillerde ÖTV oranı:
1,6 litreye kadar: %27
1,6-2,0 litre arası: %46
2,0 litre üzeri: %50
Yeni ÖTV oranı:
1,6 litreye kadar: %70-%100
1,6-2,0 litre arası: %150-%170
2,0 litre üzeri: %220
