Parçaladıkları ormanlar yanıyor

Gökay BAŞCAN

Bütünlüğü bozan, ekosisteme ve biyoçeşitliliğe zarar veren orman parçalanması yangınlara da davetiye çıkarıyor. Projelerle ormanlarda insan etkileşiminin artması yangın riskini artırıyor.

İklim krizi, yangınlarla mücadeledeki organizasyon eksikliği, bütçenin azaltılması gibi nedenlerle yangın sayısı ile birlikte yanan ormanlık alan miktarı da her geçen yıl artıyor. 2010-2012 yılları arasında 2 bin 88 adet yangın çıkarken bu sayı 2019-2021 arasında 2 bin 960’a yükseldi. Yıllık ortalama yanan alan miktarı ise 2010-2012 tarihleri arasında 5 bin 794’ken 2019-2021 yılları arasında 57 bin 269 hektara yükseldi.

SERMAYEYE TESLİM

Yangın sayısındaki artışın en önemleri nedenlerinden biri orman parçalanması. Maden, enerji, turizm ve konut sektörüne ormanları peşkeş çeken iktidar adeta ülkenin dört bir tarafındaki ‘ormanları parçaladı.’ Orman Genel Müdürlüğü verilerine göre, 2008 ile 2019’da arasındaki geçen 11 yılda 10 hektardan küçük orman parçalarının sayısı yüzde 118 artarak 55 bin 484’ten 120 bin 789’a yükseldi.

HİÇ BİR ÖNLEM ALINMIYOR

Türkiye Ormancılar Derneği’nin hazırladığı ‘Türkiye’de ormansızlaşma ve orman bozulması’ adlı raporunda orman yangınlarının en büyük nedeninin yanlış ormancılık politikaları olduğuna dikkat çekildi.

Raporda “Yaz aylarında orman yangınına neden olabilecekleri gerekçesiyle halkın piknik yapmak amacıyla ormanlara girişi yasaklanırken, orman içinde işletmeye açılan ve sayıları giderek işletmelerle (maden ocağı, HES, RES, elektrik iletim hattı, trafo, çöplük alanı vb.) ilgili olarak hiçbir önlem alınmamaktadır” denildi.

Dr. Erdoğan Atmış, Ormancılık Politikası Uzmanı

Raporda ayrıca ‘Ülke olarak 2022’de yaşanacak orman yangınlarına hazır mıyız?’ bölümünde şu ifadeler yer aldı: “Bilimsel gerçeklerin rehberliğinde, liyakatın ön planda olduğu, kurumlar arası iş birliğini de içeren yangın öncesi, sırası ve sonrasında yönelik olarak kapsamlı bir organizasyon ve alt yapı planlanmanın yapılması ve var olan eksikliklerin bir an önce giderilmesi gerekmektedir. Aksi taktirde 2021 yılı ağır tecrübelerinin ötesinde yeni tecrübelerle karşılaşmak hiç de uzak değildir.”

YANGIN RİSKİNİ ARTIRIYOR

Raporun editörlüğünü ve ‘orman yangınları’ bölümünü kaleme alan Ormancılık Politikası Uzmanı Prof. Dr. Erdoğan Atmış, orman parçalanmasının yangın riskini artırdığına dikkat çekti. Orman parçalanmalarının, ormanla insanların etkileşiminin artırdığını belirten Prof. Dr. Atmış, “Parçalanan ormanlarda enerji tesisleri, maden ocakları, turizm faaliyetleri yer alıyor. Bu da ormanlardaki etkinlik ve etkileşimi artırıyor ve böylece yangın riski daha da artıyor” dedi.

BÜTÇEYİ KISTILAR

Yangın başına yanan alan miktarının artmasının nedenlerini de sıralayan Prof. Dr. Atmış şu ifadeleri kullandı: “Orman yangınlarıyla mücadele organizasyonun bozdular. Bütçenin azaltılması, yanan alan miktarının artmasının başlıca nedenlerinden. 2018 krizinden sonra yangınla mücadele bütçesini azalttılar. Bütçeyi azaltırsanız daha az orman işçisi, araç gereç alır, daha azal helikopter ve uçak kiralarsınız.”