Patlama Hizbullah’ı köşeye sıkıştırma hamlesi mi?
Özde ÇELİKBİLEK
Beyrut’taki patlama beraberinde çeşitli senaryoları da getirdi. Yüzden fazla kişinin yaşamını yitirdiği binlerce kişinin de yaralandığı patlamanın bir kaza mı, yoksa sabotaj mı olduğu yönünde çeşitli spekülasyonlar yapılmaya başlandı.
BirGün’e konuşan Lübnan’lı kaynaklar ülke tarihinin en büyük felaketlerinden birine yol açan patlamanın “tesadüfi” olmayabileceğini ileri sürdü. Bölgenin ve de dünyanın en büyük limanlarından birisi olan Beyrut Limanı ülkenin en büyük gelir kaynaklarından. Gıdadan elektroniğe ülkenin temel mal ve hizmet ihtiyaçlarının yüzde 70’sinin karşılandığı liman maddi olarak zor günler geçiren Lübnan için büyük bir felaket.
Krizdeki bağımlı ekonomisi patlamayla birlikte adeta çöken Lübnan, patlamanın ardından, yardım dileklerini gecikmeden ileten Batılı ve bölgesel güçler, bu desteklerini ülke üzerinde yeni bir tahakküm kurma aracına dönüştürebilir.
Başta ABD, Fransa, İngiltere olmak üzere Batılı aktörler ve İsrail uzun süredir Hizbullah’ı silahsızlandırmak, ülkedeki nüfuzunu kırmak için bastırıyordu. Liman bölgesinin Hizbullah’ın kontrolünde yer alması patlamadan bu örgütün sorun lu tutulmasına yol açabilir. Özellikle batılı kaynaklar patlama üzerine, yozlaşmış bir siyasi sistemin sonuçları yorumunu yaparken The New York Times’ta Faysal İtami tarafından yazılan bir analizde bu durumun, “Lübnan bürokrasisine özgü yaygın bir ihmalin” sonucu olduğu ileri sürülerek, dikkatler Hizbullah’ın üzerine çekilmeye çalışılıyor.
Bir diğer çarpıcı yorum da İsrail’den geldi. Haaretz yazarlarından Zvi Bar’el kaleme aldığı çarpıcı analizinde son dönemde İsrail ve Hizbullah arasında yükselen tansiyona dikkat çekerken, patlamanın kaza olmadığını ileri sürdü.
Hizbullah’ın kontrolü altında olan liman bölgesinde, Hizbullah’ı silahsızlandırma çabası olduğu ve bunun içerdeki kaynaklardan habersiz yapılamayacağını öne sürüldü. Patlamayla birlikte Hizbullah’ın hedef alınacağı, bu şekilde de “Hizbullah’ın sivil alanlarda patlayıcı madde saklamasının tepki çekeceği” belirtildi.
