‘Peki, hepimiz aynı olalım’

Dış Haberler

Küresel siyasi manzara giderek otoriterleşirken Avrupa’da baskıcı yönetimlere karşı direniş de büyüyor. Macaristan’da binlerce kişi, muhafazakâr Viktor Orban hükümetinin yıllık “Onur Yürüyüşü’nü” yasaklamasını ve toplanma özgürlüğüne yönelik kısıtlamalarını “Gri Onur” yürüyüşüyle protesto etti.

Macaristan’ın başkenti Budapeşte’de 10 bine yakın kişi, siyasi mizah amaçlı kurulan “İki Kuyruklu Köpek Partisi’nin” (MKKP) çağrısıyla cumartesi günü Budapeşte’de toplandı.

‘HEPİMİZ AYNI OLALIM’

Çoğunluğu gri kıyafetler giyen eylemciler, iğneleyici şekilde “Hepimiz aynı olalım”, “Sansür” ve “Aynılık moda” yazan pankartlar ve geri gökkuşağı bayraklarıyla Orban hükümetinin demokratik haklara ve çeşitliliğe yönelik son saldırılarını protesto etti. Protestocular, “Tekdüze olmak havalı” ve “Renklere ölüm” gibi sloganlar attı.

Protestoculardan Tamas Olajos, “mizahın saçmalığı ortaya serdiğini” belirterek hükümetle dalga geçmenin “kendini fazla ciddiye alan bir rejime yanıt vermenin bir yolu olduğunu” söyledi.

İki Kuyruklu Köpek Partisi “Orban’ın çeşitliliği ortadan kaldırma çabalarını desteklemek için miting düzenlediğini” açıklayarak bunun “ülkedeki yüksek enflasyon, konut krizi, kamu hizmetlerinin kötüleşmesi gibi birçok sorundan daha önemli olduğunu” söyledi.

İKİ KUYRUKLU KÖPEK

2006 yılında yerleşik siyasete tepki amaçlı kurulan parti, yüzde 3 oyla baraj altında kalsa da 2022 parlamento seçimlerinde “köpekleri aday göstererek” dikkat çekmişti. Geçen yıl yapılan yerel seçimde Budapeşte’de Fidesz’in kalesi olarak görülen bir ilçede MKKP lideri Gergely Kovacs’ın belediye başkanlığını kazanmasıyla parti adından söz ettirdi.

ONUR YÜRÜYÜŞÜ YASAKLANDI

Miting, Macaristan’da çokça eleştirilen “çocuk koruma” yasasını ihlal ettiği gerekçesiyle yıllık Onur Yürüyüşü’nü yasaklamayı amaçlayan yakın zamanda kabul edilen bir yasa tasarısına yanıt olarak gerçekleşti.

Parlamentodan hızla geçirilen yasa, yetkililerin böyle bir etkinliğe katılan veya düzenleyen kişilere para cezası vermesini ve potansiyel suçluları belirlemek için yüz tanıma araçlarını kullanmasını da sağlıyor.

Macaristan Parlamentosu dün de Onur Yürüyüşü’nün yasaklanmasının yasal temellerini güçlendirecek bir anayasa değişikliğini oyladı. Son önlemler ülkede protestoları tetiklerken başkentte her salı, Onur Yürüyüşü yasaklarının kaldırılması için Danube Nehri üzerindeki köprüleri işgal eylemleri başlattı.

Orban’ın 2010’da iktidara dönüşünden bu yana Macaristan hükümeti, ülkedeki toplumsal ve cinsiyet azınlıklarının haklarını kısıtlayan bir dizi yasa çıkardı. Söz konusu kısıtlamalar ülke içinde ve Avrupa Birliği (AB) genelinde eleştirilere yol açtı. Öte yandan Orban, Moskova’ya yakınlığı ve Rusya’dakine benzer baskıcı adımlarıyla da AB’nin hedefinde.

İKTİDARI KAYBEDİYOR

Orban, baskıcı kararlarına gerekçe olarak “aile değerlerini korumayı” öne sürse de özellikle toplanma haklarını kısıtlaması gibi adımları, 2026’da yapılacak genel seçimler öncesi demokratik haklara yönelik daha geniş çaplı saldırıların bir parçası olarak görülüyor.

Ukrayna Savaşı’yla birlikte Avrupa’da çoğu ülke Rusya’ya karşı tavrını sertleştirirken Orban, Moskova ile ilişkilerini sürdürdü. Orban’ın Brüksel’le olan fikir ayrılıkları derinleşirken Macaristan’ın milyarlarca avroluk AB fonunun kesilmesi gibi yaşam standartlarını gerileten gelişmeler, hâlihazırda kutuplaşmanın arttığı ülkede hükümete olan desteği de giderek zayıflattı.

Bu noktada ise Orban’ın iktidarını sarsacak bir başka sağcı isim öne çıkıyor. Orban’ın kabinesinin eski isimlerinden Peter Magyar, AB ve Batı yanlısı merkez sağ Tizsa (Saygı ve Özgürlük) partisi ile son anketleri Fidesz’in önünde götürürken Orban’ın en büyük siyasi rakibi haline geldi.