Peru halkı sağcı gruplara tepkili
Peru Devlet Başkanı Pedro Castillo’yu iktidardan indirmek isteyen sağcılar şanslarını yeni azil süreciyle deniyor. Binlerce kişi söz konusu provokasyona karşı Castillo’yu savunmak için eylemler düzenledi.
Tanya Wadhwa
Peru’nun üç sağcı partisi birleşti ve sosyalist başkan Pedro Castillo’yu iktidardan indirmek için kongreye azil dilekçesi verdi. Üç sağcı partinin dilekçesi başkanın ‘ahlaki yetersizlik’ içinde olduğu iddiasını taşıyor ve üç partiden 28 milletvekilinin imzasını taşıyor.
Dilekçe 7 Aralık günü oylamaya sunulacak ve kabul edilmesi için 130 milletvekilinden 52’sinin desteğini almak zorunda. Bu aşama geçilirse meclis görüşmeleri başlayacak ve nihayetinde yapılacak meclis oylamasında başkanın azli için 87 vekilin oyu gerekiyor. Bu ihtimal şu an için oldukça uzak görünüyor.
‘BENİ MAFYA SEÇMEDİ’
Başkan Castillo oylama hakkında endişelenmediğini açıkladı. “Tüm bu gürültü beni endişelendirmiyor çünkü beni mafya ya da yozlaşmış siyasetçiler seçmedi, halk seçti” dedi.
Sağcıların Castillo hükümetini devirme çabaları da çeşitli siyasetçiler ve toplumsal kesimler tarafından da kınandı.
Azil dilekçesinin meclise sunulduğu 25 Kasım gününde binlerce Perulu başkent Lima’da eylemler düzenledi. Özgür Peru partisinin destekçileri kongre binası önünde toplandı ve başkana ve halk yanlısı politikalarına desteklerini ilan etti.
Eylem düzenlenmesindeki asli amaç yeni anayasa talebi ve yeni anayasayı hazırlayacak bir komisyon kurulmasıydı. Aynı zamanda iktidardaki partinin vekillerinin yargılanması da protesto edilecekti. Fakat başkana yönelik azil teşebbüsünün şekillenmesiyle eylemin başlıca amacı da bir anda değişti.
DARBE GİRİŞİMİ TEPKİSİ
Ülke siyasetinde söz sahibi olan birçok lider olayı darbe girişimi olarak nitelendirdi. Başkanla çeşitli görüş ayrılıkları yaşamalarına rağmen Özgür Peru partisinin vekilleri de azil teklifini sert bir dille reddettiler.
Özgür Peru partisinden Katy Ugarte, “Bu darbe girişimini reddediyoruz çünkü Başkan Castillo’nun davranışları, bu teklifi verenlerin savuma iddiasında oldukları anayasada belirlenen meşru gerekçelerden hiçbirini taşımıyor” şeklinde konuştu. Ayrıca dilekçeye imza atan 28 milletvekiline seslenerek, “Hukukun üstünlüğüne ve halkın iradesine saygı gösterin. Siyasi, ekonomik ve toplumsal istikrarsızlıktan uzak durun” dedi.
Özgür Peru partisine mensup diğer bir milletvekili olan Oscar Zea “Mecliste yeni bir darbe süreciyle karşı karşıyayız. Özgür Peru mensuplarının Başkan Pedro Castillo’yu destekleyeceklerine ve sokakların demokrasiye sahip çıkacağına şüphem yok. Bu girişim asla başarılı olamayacak” dedi.
ŞİMDİ MÜCADELE ZAMANI
Milletvekili Guillermo Bermejo, Twitter hesabından yaptığı açıklamada “İlk günden beri söylediğim gibi, ülkemizde tek amacı başkanı koltuğundan indirmek olan darbeciler var. Şimdi hem mecliste, hem sokakta mücadele etme zamanı. Başarılı olamayacaklar!” dedi.
Hakimler meclisine mensup yasama temsilcileri da ortak bir açıklama yaptılar ve girişimin “siyasi istikrarsızlık” amacı taşıdığını, “ülkede ciddi ekonomik ve toplumsal yaratma riski taşıdığını” söylediler.
Özgür Peru partisi kurucularından Vladimir Cerron’da görüşlerini Twitter’dan duyurdu ve “Meclis darbeleri Latin Amerika’da sık sık yaşanan hadiselerdir ve genellikle imparatorluğun direktifiyle hayata geçirilirler. Bunlara Honduras, Paraguay, Brezilya ve Bolivya’da tanıklık ettik. Hedefe konanlar ise daima solcu ya da sola yakın başkanlar oluyor” dedi.
SAĞCI PROVOKASYON
Bir dönemin başkan adayı ve şimdilerde iktidar ortağı konumunda bulunan Yeni Peru Hareketi’nin lideri Veronika Mendoza da bir açıklama yaparak azil teşebbüsünü kınadı. Yaşananları “demokrasiyi yok etme girişimi” olarak tanımladı. “Darbe yanlısı, otoriter ve demokrasi karşıtı bir tavırla karşı karşıyayız. Bu harekete karşı tüm demokratik, siyasi, toplumsal ve sivil kesimlerin tavır alması çok önemli. Amacımız Başkan Castillo’nun koltuğunu savunmak değil, çünkü istedikleri şey esasen demokrasiyi yok etmek” dedi.
Verdiği röportajda sağcıların Castillo’yu iktidara geldiği ilk günden beri, dört aydır devirmeye çalıştıklarını ifade etti. Dolayısıyla konunun başkanın yönetim performansıyla ilgili olmadığının açık olduğunu söyledi. Başkanı koltuğundan indirmek için kasıtlı, daha geriye dayanan bir niyet olduğunu ifade etti.
Aşırı sağcıların ve neoliberal medyanın da azil teşebbüsünü normalleştirme çabasında olduklarına dikkat çekti. Bunu “basit bir idari prosedür” gibi tarif ettiklerini, bu doğrultuda eski başkanlar Pedro Pablo Kuczynski ve Martin Vizcarra’nın azil süreçlerine atıfta bulunduklarını söyledi.
AZİL KABUL EDİLEMEZ
Benzer şekilde, Peru için Beraber partisine mensup milletvekili Sigrid Bazán da azil girişimini “demokrasiye ve çoğunluğun iradesine vurulan bir darbe” olarak tanımladı. “İlk günden beri yenilgiyi kabullenmeyi reddeden ve herhangi bir somut kanıt sunmaksızın seçimlerde hile yapıldığından söz edenler bugün azil sürecinden medet umuyorlar” dedi ve halkın cevabı sokaklarda verdiğinin altını çizdi.
Azil girişimine iş dünyasından da tepkiler geldi çünkü oluşan belirsizlikler ülke ekonomisini de olumsuz etkiliyor. Ulusal Sanayi Topluluğu (SNI) başkanı Ricardo Márquez RPP kanalına açıklama yaptı ve “Azil sürecini desteklemiyoruz. Ülkede hukuki istikrar ve hukukun üstünlüğü için çalışmak zorundayız” dedi. Ayrıca “beş senede üç başkan değiştiren bir ülke olmamalıyız. Ülkemizin ve kurumlarının yok edilmesine izin vermeyeceğiz” dedi.
Ülkede yeni iktidarın başladığı 28 Temmuz gününden beri sağcılar sürekli saldırı planları içindeler. Ülkenin ilerici kuvvetleri ise toplumsal dönüşümü engellemeye çalışan bu tür manevraların işe yaramayacağını defalarca gösterdiler.
Peoples Dispatch’ten çeviren Fatih Kıyman