PTT’de 4 yılda 10 taşeron firmayla çalıştım

SORU: Ben 4 yıl 11 aydır PTT’de farklı taşeron firmalarda çalışmaktayım. İşe girdiğimden beri 10 taşeron firma ile çalıştım. Şimdi yeni bir firma ile 3 yıllık sözleşme imzalamam isteniyor. Fakat ben devam etmek istemiyorum. İmza atmazsam koşulları ne olur? İşsizlik ödeneği ve tazminat alabilir miyim?

Cevap: Öncelikle sözleşme karşılıklı irade ile yapılabilir. Önceki sözleşmeniz sona erdiğine göre ve siz yeni bir sözleşme yapmak istemediğinize göre bu sizin iradenizde olan bir haktır. Yani yeni bir sözleşme imzalamak gibi bir zorunluluğunuz yoktur.

Alt işverenin değişmesine karşın sürekli aynı işyerinde çalışmaya devam eden işçilerin durumunu inceleyen yüksek yargı, taşeron firmaların değişmesini işyeri devri olarak değerlendirmektedir. Bu konudaki bir Yargıtay kararını aşağıda incelemenize sunuyorum:

“İşçinin asıl işverenden alınan iş kapsamında ve değişen alt işverenlere ait işyerinde ara vermeden çalışması halinde, işyeri devri kurallarına göre çözüme gidilmesi gerekmektedir.

Bu durumda değişen alt işverenler işçinin iş sözleşmesini ve doğmuş bulunan işçilik haklarını da devralmış sayılırlar.

İş sözleşmesinin tarafı olan işçi veya alt işveren tarafından bir fesih bildirimi yapılmadığı sürece, iş sözleşmeleri değişen alt işverenle devam edeceğinden, İşyerinde çalışması devam eden işçi açısından, feshe bağlı haklar olan ihbar ve kıdem tazminatı ile izin ücreti talep koşulları gerçekleşmiş sayılmaz.

Buna karşın, süresi sona eren alt işverence işçinin iş sözleşmesinin feshedilmesi halinde, yapılan fesih bildirimi ile iş ilişkisi sona ereceğinden, işçinin daha sonra yeni alt işveren yanındaki çalışmaları yeni bir iş sözleşmesi niteliğindedir. Bu durumda feshe bağlı hakların talep koşulları gerçekleşeceğinden, feshin niteliğine göre hak kazanma durumunun değerlendirilmesi gerekecektir.”

Yargı kararından da anlaşılabileceği üzere alt işverenlerin (taşeron) değişmesi işyeri devri olarak değerlendirilmektedir. İşçinin aynı işyerinde çalışmaya devam etmesi koşulunda geçmişten gelen işçilik hakları (kıdem, izin vb.) yeni işverene devir olmaktadır. Yeni işverenin işçiyi çalıştırmak istememesi koşulunda ise bu fesih anlamına geleceğinden işçinin tüm hakları kendisine ödenmelidir. Burada sorunuzu oluşturan esas konu ise sizin yeni işverenle çalışmak istememeniz durumunda ne olacağıdır.

Bu durumda yeni işveren size eskisinden farklı ve aleyhinizde çalışma koşulları öne sürüyorsa (ücrette indirim, görev ve/veya görev yeri değişikliği vb.) aleyhinizde olan bu değişiklikleri kabul etmek zorunluluğunuz yoktur. Bu nedenlerle yeni sözleşme yapmaz veya işten ayrılırsanız İş Kanunu 24/2. madde kapsamında haklı nedenle ayrılmış olur ve kıdem tazminatına hak kazanabilirsiniz. Ancak hiçbir haklı nedene dayanmaksızın “Artık çalışmak istemiyorum” gibi bir yaklaşımla işi bırakırsanız bu istifa anlamına geleceğinden kıdem tazminatına hak kazanamazsınız.

İşsizlik ödeneğinden ise 24/2. madde kapsamında haklı nedenle ayrılmanız durumunda prim ödeme gün koşullarını da ( son 120 günü kesintisiz en az 600 gün) yerine getirmiş olmak koşuluyla yaralanabilirsiniz.