İran’ın başkenti Tahran'da Bakanlar Kurulu toplantısının ardından Viyana’da sürdürülen nükleer zirvesine ilişkin açıklamalarda bulunan İran Cumhurbaşkanı Ruhani, “ABD maksimum baskı politikasının başarısız olduğunu ve müzakerelerden başka bir yol olmadığını açık bir şekilde dile getiriyor. Bu İran’ın zaferidir ve küçük görülmemelidir” dedi. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü de görüşmeleri 'yapıcı ve hoş bir adım' olarak niteledi.

Ruhani: ABD nükleer konusunda bize 'doğrudan müzakere yapabiliriz' dedi, bu İran’ın zaferidir

DIŞ HABERLER SERVİSİ

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, Tahran'da Bakanlar Kurulu toplantısının ardından Viyana’da sürdürülen Nükleer zirvesine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Nükleer anlaşmanın canlandırılmasında yeni bir döneme şahit olduklarını ve tüm taraf ülkelerin anlaşmanın tam olarak uygulanması gerektiği sonucuna vardığını belirtti.

Avusturya'nın başkenti Viyana'da dün Fransa, İngiltere, Çin, Rusya, Almanya (4+1 ülkeleri) ile İran’dan üst düzey diplomatların katıldığı nükleer zirvesine ilişkin Ruhani, "Son günlerde nükleer anlaşmanın canlandırılmasında yeni bir döneme şahit oluyoruz. Nükleer anlaşmaya bağlı ülkeler Viyana'da toplandı. Toplantılar İran ve 4+1 ve ABD 4+1 şeklinde yapıldı. Her ne şekilde olursa olsun tek seslilik oluşmuş durumda. Nükleer anlaşmadan daha iyi bir çözüm olmayacaktır" diye konuştu.

"NÜKLEER ANLAŞMA EKSİKSİZ UYGULANMALI"

Viyana’daki zirveye katılan ülkelerin nükleer anlaşmanın eksiksiz biçimde uygulanması gerektiği sonucuna vardığını dile getiren Ruhani, şöyle konuştu:

"ABD maksimum baskı politikasının başarısız olduğunu ve müzakerelerden başka bir yol olmadığını açık bir şekilde dile getiriyor. ABD 'Hazırsanız doğrudan müzakere yapabiliriz. Hazır değilseniz 4+1 ülkeleriyle müzakere yapabiliriz' diyor. Bu İran'ın zaferidir ve küçük görülmemelidir."

“ANLAŞMAYA DÖNÜLÜRSE İRAN TÜM TAAHHÜTLERE BAĞLI KALACAK”

ABD nükleer anlaşmaya döndüğünde İran'ın da tüm taahhütlerine bağlı kalacağını kaydeden Cumhurbaşkanı, "Barışçıl olmayan nükleer faaliyetler peşinde değiliz. ABD yeterli ciddiyeti ve dürüstlüğü gösterirse ve müzakerelere ihtiyaç olursa bunu kısa bir süre içinde 4+1 ülkeleri ile yapabiliriz. ABD tövbe etmek ve nükleer anlaşmaya dönmek istiyor. Ne kadar doğru söylediğini ve sözlerine bağlı kalıp kalmayacağını görmemiz lazım" değerlendirmesinde bulundu.

İran içinde nükleer anlaşmaya muhalefet eden muhafazakar kesime de eleştirilerde bulunan Ruhani, "Nükleer faaliyetlerin sonlandırıldığı yönünde yalanlar söylediler. Bunun yalan olduğu ortaya çıktı. Şunu açık bir şekilde söylüyorum: İran'ın nükleer kapasitesi hiçbir dönemde bu kadar güçlü teknolojiye sahip olmamıştır. Yüzde 20 ürettik ve bunun da üstüne çıktık. 'Nükleer anlaşmayı ülkenin nükleer gücünü yok etmek için imzaladınız' diyenler, yalan söylediniz. Bundan dolayı çıkın özür dileyin" diye vurguladı.

Ruhani, İran'ın IR8, IR9 santrifüjlere sahip olduğunu, Fordo Nükleer Tesislerinin faaliyetlerini sürdürdüğünü ve istedikleri zaman IR6'yı ve Arak (Hondab) Ağır Su Reaktörünü faaliyete geçirebileceklerini belirtti.

ABD: GÖRÜŞMELERİ YAPICI OLARAK GÖRÜYORUZ

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price toplantıda ilk görüşmelerin "yapıcı" olduğunu dile getirerek, “Bunu yapıcı ve kesinlikle hoş bir adım olarak görüyoruz. Bu, kendimizin uyuma dönmek için neler yapmamız gerekebileceğinin ve İranlıların 2015 anlaşması kapsamındaki katı sınırlamalara uymaya geri dönmek için ne yapmaya hazır olduklarını belirlemeye çalıştığımız için potansiyel olarak faydalı bir adım” ifadelerini kullandı.

VİYANA ZİRVESİ

iran ve ABD’nin, 3 yıl önce terkedilen 2015 nükleer anlaşmasına her iki ülkeyi de tam uyumlu hale getirmek amacıyla dün Viyana’da gerçekleştirilen zirvede dolaylı olarak görüşmesi bekleniyordu.

İran’ın, Washington'un 2018'de anlaşmadan çekilmesine ve ekonomisini felce uğratan yaptırımları yeniden uygulamasına yanıt olarak, anlaşmanın nükleer programına ilişkin sınırlarını düzenli bir şekilde aştığı iddia edilmişti.

İran dini lideri Ayetullah Ali Hamaney, ABD’nin İran’a yönelik yaptırımlarının aşamalı olarak kaldırılmasına ilişkin ‘bunun asla kabul edilmeyeceğini’ ve tüm yaptırımların tek seferde kaldırılması gerektiğini belirterek bu konuda taviz vermeyeceklerinin altını çizmişti.

2015 Viyana zirvesinde İran’ın uyması beklenen maddeler şu şekilde:

İran uranyum zenginleştirme kapasitesini üçte iki oranında azaltacak. Uranyum zenginleştirmek için Fordow'daki yeraltı tesisini kullanmayı bırakacak.

- İran'ın düşük oranda zenginleştirilmiş uranyum stoku% 96'lık bir azalma ile 300 kg'a indirilecek. Bu azalmayı ya seyrelterek ya da ülke dışına taşıyarak gerçekleştirecektir.

- Arak'taki ağır su reaktörünün çekirdeği kaldırılacak ve önemli miktarda plütonyum üretmeyecek şekilde yeniden tasarlanacak.

- İran, müfettişlerin beyan edilmemiş nükleer faaliyetin orada yürütüldüğüne inanmaları için gerekçeleri olduğunda, BM müfettişlerinin askeri tesisler de dahil olmak üzere tesislere girmesine izin verecek.

- Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA), İran'ın programını küçültmek için adımlar attığını doğruladığında, BM, ABD ve AB yaptırımları kaldırılacak.(AA)