Rus çevre bilimci Laletin: Yangın yayılmadan söndürmek her zaman çok önemli

Umut Deniz AYDIN

Kuzey Yarım Küre’nin yaz aylarının en sıcak günlerini yaşadığı bugünlerde Türkiye dahil birçok ülke yangınlarla boğuşuyor. Alevlere teslim olan bölgelerden biri de Sibirya. Sibirya’da haziran ayında başlayan ve hâlâ devam eden yangınlarda milyonlarca hektar alan kül oldu. Yangın söndürme çalışmalarında; yaklaşık 5 bin kişi, 300’e yakın yangın söndürme aracı, yangın söndürme uçakları ve Mİ-8 tipi yangın söndürme helikopterleri görev yapıyor. Rusya Federasyonu Federal Orman Ajansı’ndan yapılan açıklamada, 217 noktada toplam 837 bin 813 hektar alanda orman yangınlarının devam ettiği bildirildi. Açıklamaya göre, yangınların 115’i Yakutistan’da, 51’i ise İrkutsk bölgelerinde bulunuyordu.

Rus ekoloji uzmanı ve çevre bilimci Andrey Laletin yangınlara dair BirGün’ün sorularını yanıtladı.

Aynı zamanda Uluslararası Orman Koalisyonu Bölge Üyelik Koordinatörü olan Laletin, yangınları erken söndürmenin önemine dikkat çekiyor.

Yangınlardaki son durum nedir?
Öncelikli olarak söylemem gerekir ki, bu sene mevsim normallerinden daha kurak geçiyor. Neredeyse 2 aydır yağmur yağmıyor. Bu durum yangınlarla mücadeleyi oldukça zorlaştırıyor. Burası kışları soğuk olsa da yazları kurak ve sıcak bir bölge. Kışları sıfırın altında 50 dereceleri gören sıcaklıklar yazları 30 dereceyi geçer ve bu sene 40 dereceye dayandı.

Peki, yangınların çıkış sebebi için ne söyleyebilirsiniz?
Genellikle insan faktörü… İnsanlar isteyerek veya istemeyerek orman yangınlarına sebebiyet veriyor ve aylardır süren kuraklıklar bunların yayılmasına sebep oluyor.

Devlet bu konuda neler yapıyor?
Devlet ve yerel halk yangınları söndürmek için seferber olmuş durumda. Birçok helikopter ve uçaklarla söndürülmeye çalışılsa da kuraklık ve rüzgâr işleri oldukça zorlaştırıyor. Bazı yangınları söndürmeyi başardık ancak birçok yangın hâlâ devam etmekte.

Rus Çevre Bilimci Andrey Laletin

Son zamanlarda bu büyüklükte yangınların çıkması neye işaret ediyor?
Elbette küresel ısınmanın da etkisi var ancak bu son zamanlarda gerçekleşmeye başlayan bir şey değil. Karasal iklim nedeniyle bu bölge yıllardır yangınlarla boğuşuyor. Kışları aylarca kar altında kalan Sibirya, yazları yüksek sıcaklıklara ve kuru havaya alışıktır.

Devlet bölgenin rehabilitasyonu için neler yapacak?
Bölgeye ağaç dikmek mantıklı değil, bu bölgeler kendini uzun yıllar sürse de yenileyecektir. Bu bölgedeki ağaçlar uzun sürede gelişen tayga ormanı ağaçları, bunları bölgeye dikmenin yararı olmaz. Köy hayatı yaşanan bölgelerde yapılan ağaçlandırmalar dışında beklemekten başka yapacak bir şey yok. Kaldı ki Sibirya’nın çoğunda insan yaşamaz.

Son olarak tüm dünyada yangınlar artıyor. Buna karşılık ne önerirsiniz, yangınların önüne nasıl geçilebilir?
Öncelikle halkın bu konuda bilinçlenmesi gerek. Medya bu konuda önemli rol oynuyor. Sıcak ve kuru havalarda ormanlarda ateş yakmamayı hatta mümkünse ormana hiç gitmemeyi öğrenmeliyiz. Başlayan yangınlara olabildiğince erken müdahale etmeye özen göstermeliyiz, yangın yayılmadan söndürmek her zaman çok önemlidir.