Safranbolu'da turistler karbonmonoksit gazından zehirlendi

Karabük'ün Safranbolu ilçesinde tarihi otelde kalan 12 Çinli turist ile turistlerin rehberliğini yapan bir kişi kombiden sızan karbonmonoksit gazından zehirlendikleri şüphesiyle hastaneye kaldırıldı.

Olay, saat 10.30 sıralarında turistlerin yoğun olarak ziyaret ettiği tarihi çarşı bölgesinde bulunan tarihi otelde meydana geldi. İddiaya göre kombiden sızan karbonmonoksit gazından zehirlenen 12 Çinli turist ile kafilenin rehberliğini yapan bir Uygur Türkü, baygınlık geçirdi. 8 kişi ambulanslarla, 5 kişide özel araçlarla Safranbolu Devlet Hastanesi’ne kaldırıldı. Tedaviye alınan turistlerden 2’sinin kanında karbonmonoksit değerlerinin yüksek çıkması nedeniyle önlem amaçlı yoğun bakım ünitesine alındı. Turistlerin hayati tehlikelerinin bulunmadığı belirtildi. Kente doğal gaz sağlayan firma Kargaz görevlileri ve AFAD ekipleri, otele gelerek gaz ölçümü yaptı. İl Sağlık Müdürlüğü ve polis ekipleri otelde incelemelerde bulundu.

Karabük Afet ve Acil Durum Müdürü Gazanfer Erbay, "Gaz ölçümü tespiti yaptık. 13 turistin bu gazdan etkilendiğini ve hastaneye kaldırıldıkları, hayati tehlikelerinin olmadığı bize söylendi. Buradaki sistem evlere gelen doğal gaz sistemi değil. Gaz ile işleyen bir kombi sistemi. Karbonmonoksitten kaynaklı bir zehirlenme. İncelemeler tamamlandı. Şu anda sıkıntılı bir durum yok" dedi.

KARBONMONOKSİT ZEHİRLENMESİ NEDİR?

Renksiz, kokusuz, tatsız, irritan (rahatsız edici) olmayan bir gazdır, bu nedenle varlığını hisetmek mümkün değildir. Odun, kömür, gazyağı ve doğal gaz gibi organik yakıtların tam olarak yanmaması sonucu oluşur. Havadan hafif ve çok düşük konsantrasyonlarda bile zehirleyicidir. Özellikle odaların tavan kısımlarında toplanır. Yanıcı olduğundan havadaki karışımı % 12-75 arasında olduğunda patlayabilir.

Mesleksel maruziyet de söz konusu olabilir, bu meslekler:

  • Demir-çelik işletmelerinde çalışanlar, kok fabrikası işçileri, dökümhanelerde çalışanlar (en çok risk altında)
  • Metilen klorid ile çalışanlar, boya çıkarma işi ile uğraşanlar
  • Otomobil tamircileri, kamyon ve tır şoförleri ve kapalı garajlarda, otoparklarda çalışanlar, uzun ve havalandırma sistemleri yetersiz olan tünellerde çalışan işçiler
  • İtfaiyeciler

KARBONMONOKSİT ZEHİRLENMESİNDE VÜCUDUMUZDA NELER OLUR?

Karbonmonoksit vücutta oksijenin tutulması, taşınması ve kullanımını bozar, böylece dokularda oksijenlenememe ve buna bağlı doku ölümü görülür. CO’nun tek atılım yeri akciğerlerdir. Atmosfer havası solurken, soluk alıp verme düzeyine bağlı olarak vücuttan atılma ömrü yaklaşık 2-4 saattir.

KİMLER ZEHİRLENME İÇİN DAHA DUYARLIDIR?

  • Çocukluk ve yaşlılık
  • Kronik oksijen azlığı (yani kronik akciğer, kalp ve damar hastalıkları vb.)
  • Hemoglobin (kırmızı kan hücre) anormallikleri (kansızlık vb.)
  • Sigara içimi
  • Hamilelik

KLİNİK BULGULAR NELERDİR?

CO zehirlenmesi, olayın gelişim şekline (şofben, sobadan sızma veya yangın dumanına maruziyet) veya maruz kalınan miktar ve süreye, kişinin sağlık durumuna göre farklı klinik tablolarla seyredebilmektedir.

Bulgular özellikle beyin ve kalp gibi yüksek oksijen tüketen organlarda görülür. CO zehirlenmesinin klinik bulguları değişebilir, maruz kalınan miktar çok azsa genelde bir bulgu oluşmaz. Hafif zehirlenmenin ilk belirtileri ise; başağrısı, halsizlik, başdönmesi, uyuşukluk ya da bulantıdır. Yakınma ve belirtiler hareketle artar.

Oran yüzde 40 üzerinde olduğunda belirgin zehirlenme tablosu, koma ortaya çıkar. Ölüm genellikle kalp ritm bozukları sonucu gelişir. Zehirlenmenin ağırlığına göre akut dönemde hastaların üçte birinde kalp kası hasarı, yaklaşık % 40'a yakın olguda da genelde ilk 20 gün içinde ortaya çıkan gecikmiş nörolojik (sinirsel) bulgular görülebiliyor. Özellikle karışık duman maruziyeti söz konusu ise (yangın, patlama v.s.) ilk yirmi dört saatten sonra da hasar gelişebileceğinden, bu hastalar bir süre daha gözlenmelidir.

TANI NASIL KONULUR?

Bilinci kapalı olan bir kişide CO maruziyeti öyküsü çok önemlidir. Birlikte olduğu kişilerde yakınma var mı, ısınma amaçlı kullanılan cihaz, meslek sorgulanır. Öyküde CO zehirlenmesinden kuşkulanıldığında hızla karboksimetre ile kan karboksihemoglobin (COHb) düzeyine bakılmalı ve tedavi buna göre planlanmalıdır, kesin tanı bu şekilde konur.

NASIL TEDAVİ EDİLİR?

Tedavinin temeli; hastanın dolaşım ve solunum fonksiyonlarını stabil hale getirmek ve vücuttan CO atılımını sağlamaktır. Önce hasta maruziyet alanından hızla uzaklaştırılmalıdır. Ortamda halen CO varlığı düşünülüyorsa mümkünse hasta yere yatırılmalıdır. CO’nun atılımı; solunum havasındaki oksijen konsantrasyonu ya da atmosfer basıncı arttırılarak hızlandırılabilir, bu nedenle bazı hastalarda yüksek basınçlı oksijen (hiperbarik) tedavisi gerekebilir.