Sağlıkçılara şiddet politiktir
Dr. Ali Rıza KÜK
Bundan 15-20 yıl öncesine kadar ülkede yaygın şekilde ‘sağlıkçılar ayrıcalıklı bir meslek grubu’ algısı vardı. Sağlık emekçileri yaptığı işe göre birçok meslekten (görüntüleme, laboratuvar, anestezi, acil vb) oluşmasına rağmen toplumda hemşire ve hekim şeklinde kodlanmıştı.
Bu algıya zamanla ‘hastayı azarlayan hemşire ve hekim’, ‘özel muayenehanesine gidip para vermezsen tedavi etmeyen hekim’ ve ‘hastanede bıçak parası adı altında hastalardan para alan hekim’ gibi ithamlar eklendi. Bu ve benzeri kodlamalar, algılar zamanla sağlık emekçilerine karşı bir ön yargı oluşmasına yol açtı. Ancak bu ön yargılara rağmen dünyada sağlıktan ve yaşamdan daha değerli bir şey olmadığı için sağlık emekçilerinin toplumda ciddi bir saygınlığı vardı. Ayrıcalıklı sınıf algısının oluşmasında kamu çalışanları resmi kıyafet giyerken, kot pantolonla çalışan hekim gibi sembolik durumlar dahil birçok sebep de vardı. Bu sebepleri saymaya gerek yok.
POPÜLİST SÖYLEM ZEHİRLİYOR
Elbette ki her alanda olduğu gibi sağlıkçılar arasında da ‘paragöz’, işinin karşılığını vermeyen hekimler, sağlıkçılar yok değildi. Ancak bunlar istisnai örneklerdi. Toplumdaki bu ön yargının oluşmasında bu ‘istinai’ örneklerin de katkısı olmadı değil. Ancak bu sayılan olumsuzluklara yol açanlar tüm camianın sadece küçük bir yüzdesini oluşturuyordu. Ne var ki yüzdenin kaç olduğu popülist politikalarla oy toplayanlar için önemli değildi. Onlara popülist söylemler gerekliydi ve ön yargılara yol açmış bu gerekçeler çok kullanışlıydı. Öyle de yaptılar.
Derken bir gün ‘Sağlıkta Dönüşüm Programı’ adıyla sağlık alanında köklü değişiklerin yapıldığı bir süreç başladı. Sağlığa erişim artık daha kolaydı ancak bu kolaylık; sağlık emekçilerinin değersizleştirilmesi, sağlık sektöründe kalitenin düşmesi ve yeterli, kaliteli eğitim vermeyen, veremeyen eğitim kurumlarının oluşmasına mal oldu. Bakanlığın izlediği popülist politika yurttaşla sağlık emekçileri arasındaki saygıya dayanan psikolojik duvarın yıkılmasına yol açtı.
Ayrıca sağlık emekçilerinin vereceği hizmet bilimsel yöntemlerle belirlenmiş kurallara dayalı görev tanımıyla değil, popülist politikalarla belirlenir oldu. Sağlıkta şiddet olaylarının meydana gelmesi ve de artmasının pek çok sebebi var; Popülist politikalar ise bunun en önemli sebebi. Bu nedenle sağlıkçılara şiddet politiktir.